BienDong.Net: “Những ngư dân của chúng tôi đã rất sợ hãi”, ông thị trưởng của Masinloc nói, “Họ làm gì có sức mạnh gì trong khi phía bên kia (Trung Quốc) có trang bị quân sự và cả súng đạn và ngư dân Philippines chỉ còn cách là bỏ chạy để bảo toàn mạng sống”.
Những đứa trẻ nghèo với dáng vẻ lam lũ, tay cầm theo một chiếc búa đang hì hục nhổ những chiếc đinh rỉ sét từ thân một con tàu nằm “chết khô” trên bờ vì đã quá lâu không được đi biển.
Đây là một trong những cảnh tượng đang dần trở nên quen thuộc trong những làng chài nằm dọc theo bờ biển phía Tây Bắc của Philippines, nơi những người dân chài đã bị Trung Quốc buộc phải từ bỏ kế sinh nhai từ hàng ngàn đời nay bằng cách chiếm đoạt ngư trường quen thuộc và tốt nhất của họ kể từ năm ngoái.
Người dân Philippines biểu tình phản đối việc Trung Quốc xâm chiếm lãnh thổ.
Những ngư dân Philippines cho biết, tàu hải giám Trung Quốc đã xua đuổi họ khỏi bãi cạn Scarborough ở Biển Đông rồi dùng dây thừng chăng kín lối vào eo biển – nơi nhiều thập kỷ nay họ vẫn thường đến để đánh cá. Thậm chí, khi những ngư dân này gặp bão trên biển, Trung Quốc còn không cho họ ghé vào trú ẩn bất chấp ngoài kia là cơn bão biển dữ dội đang rầm rập kéo đến.
Trước sự ngăn cản của Trung Quốc, một số ngư dân Philippines đã phải mạo hiểm cả mạng sống bằng cách bỏ lại thuyền lớn ở ngoài khơi rồi dùng ca – nô nhỏ lén lút đi vào những vùng biển nơi tập trung rất nhiều những loài cá giá trị cao như cá ngừ vây vàng đắt tiền và cá ngừ vằn, cá ngừ đỏ, cá mú, cá marlin xanh và tôm hùm. Có điều, những chuyến đánh bắt “trộm” này cũng không được bao nhiêu và rất nhiều ngư dân ở các tỉnh như Masinloc và Infanta đã quyết định bán tàu hay đơn giản là kéo tàu lên bỏ mặc chúng phơi mưa nắng trên bờ còn họ chuyển sang làm nghề khác như nuôi lợn ngay trong sân nhà.
Joey Legazpi – người đã từng là ông chủ của một đội tàu đánh cá lớn đã phải bán gần hết số 12 chiếc tàu của ông bởi họ chẳng còn biết đánh bắt ở đâu nữa khi Scarborough đã bị cướp trắng. Ông chuyển sang mở một cửa hàng thực phẩm nhỏ ở Infanta. “Tất cả đã hết”, Legazpi chua chát nói trong khi thừa nhận lực lượng quân đội được trang bị quá nghèo nàn của Philippines không phải là đối thủ của hải quân Trung Quốc, “Chúng tôi đã mất hết niềm hy vọng có thể đòi lại được Scarborough”.
Ở Philippines, đội tàu của Legazpi không phải là trường hợp cá biệt và con số những đội tàu bị “đánh bật lên bờ” như thế đang ngày một nhiều lên khi Trung Quốc tiếp tục thể hiện những hành động cứng rắn, hung hăng hơn trên Biển Đông với sự hỗ trợ của không quân, hải quân và các lực lượng bán quân sự. Theo các nhà chức trách Philippines, kể từ năm ngoái, các đội tàu hải giám của Trung Quốc đã chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough (khu vực mà Bắc Kinh gọi là đảo Hoàng Nham) và chăng dây thừng vây kín lối vào eo biển sau 2 tháng căng thẳng vì đụng độ với tàu chiến của Philippines. Đây là khu vực gồm các bãi san hô và đá ngầm dài 230 km ở phía Tây Zambales và nó nằm hoàn toàn trong phạm vi 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế của Philippines trong khi nó nằm cách bờ biển gần nhất của Trung Quốc tới 870 km.
Những đoàn tàu đánh cá của Philippines bị “đánh bật lên bờ” vì Trung Quốc đã cướp mất ngư trường của họ
Cách đây 2 tuần, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines đã nổ súng vào một tàu cá của Đài Loan và khiến một ngư dân thiệt mạng. Manila đã xin lỗi nhưng Đài Loan vẫn kiên quyết trả đũa bằng việc đóng băng các hợp đồng lao động của công dân Philippines, triệu hồi đại diện ngoại giao của họ và cắt đứt các trao đổi thương mại.
Ian Storey, nhà nghiên cứu cao cấp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore nhận định rằng, các bên có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông đang tăng cường củng cố vị trí của họ để khẳng định chủ quyền thông qua các bộ luật quốc gia hay Công ước quốc tế. Duy chỉ có Bắc Kinh, kẻ đang tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông và chuỗi đảo ở biển Hoa Đông lại xây dựng quyền kiểm soát của mình bằng việc sử dụng vũ lực và xua đuổi ngư dân của các nước khác với lý do “xâm nhập vào vùng thuộc chủ quyền của Trung Quốc”.
“Triển vọng để tìm ra một giải pháp cho các tranh chấp ở Biển Đông vẫn còn rất mờ mịt”, Storey nói.
Các ngư dân Philippines ở Masinloc và Infanta cho hãng tin AP biết, từ nhiều thập kỷ qua họ vẫn đánh bắt ở Scarborough nhưng từ năm ngoái, tàu hải giám Trung Quốc đã liên tục xua đuổi họ và đẩy họ vào trò chơi “mèo đuổi chuột” vô cùng nguy hiểm.
“Những ngư dân của chúng tôi đã rất sợ hãi”, ông Desiree Edora thị trưởng của Masinloc nói, “Họ làm gì có sức mạnh gì trong khi phía bên kia (Trung Quốc) có trang bị quân sự và cả súng đạn và ngư dân Philippines chỉ còn cách là bỏ chạy để bảo toàn mạng sống”.
Joynes Pursines, thuyền trưởng của tàu Queen Kim Urich cho biết, ông cùng với các thủy thủ của mình đã bị tàu Trung Quốc đuổi khỏi Scarborough tới 3 lần hồi cuối năm ngoái. Có một lần, con tàu của ông đã bị 2 tàu Trung Quốc ép chặt và thúc mạnh cùng với những hồi còi chói tai trong khi đám lính Trung Quốc đứng trên tàu liên tục vẫy cờ màu đỏ.
“Chúng tôi đã nghĩ rằng chúng sẽ đánh chìm tàu của mình”, viên thuyền trưởng nói. Nhưng những tàu Trung Quốc chỉ đuổi theo chừng 3 hải lý rồi quay lại trong khi tàu của ông đã cách bãi cạn tới 10 hải lý.
Không chỉ mất nguồn sinh sống, việc tranh chấp bãi cạn này còn khiến sinh mạng của các ngư dân trở nên nguy hiểm hơn rất nhiều, đặc biệt trong mùa gió bão. Ông Legazpi cho biết các tàu chiến và tàu hải giám của Trung Quốc thường xuyên đứng canh bên ngoài eo biển dẫn vào bãi Scarborough – nơi bên trong đó biển sẽ yên tĩnh hơn và có thể an toàn cho tàu thuyền tránh bão.
“Tại sao họ có thể làm thế trong khi luật hàng hải quốc tế đều quy định mọi ngư dân đang gặp nạn đều cần phải được giúp đỡ?”, Legazpi đặt câu hỏi, “các thủy thủ của tôi đã quyết định rút ngắn chuyến đi để về nhà. Không một ai muốn mất tích trên biển vì như thế họ sẽ không có giấy chứng tử và gia đình họ sẽ không được hưởng chế độ gì hết”.
Hãng tin AP đã mang những lời tố cáo này của ngư dân Philippines gửi lên Bộ Ngoại giao Trung Quốc ở Bắc Kinh nhưng họ không hề phản hồi gì hết. Các quan chức chính phủ Philippines đã liên tục phản đối việc Trung Quốc phong tỏa eo biển vào bãi cạn nhưng cũng không có tác dụng gì.
Tương lai u tối đang chờ đợi ngư dân Philippines.
Macario Forones, một chủ tàu ở Masinloc, hiện cũng là một trong những người mới gia nhập “đội quân ngư dân nuôi lợn” để tìm cách trang trải cho cuộc sống. “Đã có lúc tôi có 60 thủy thủ nhưng hiện nay họ đã bỏ đi hết rồi”, Macario Forones nói. Đã có lần ông cũng sử dụng bài dùng thuyền nhỏ để lẻn vào Scarborough nhưng rồi đám lính Trung Quốc cũng phát hiện ra mẹo này và đã liên tục cho tàu đi xua đuổi.
Nhưng Forones quyết định không bỏ cuộc. Ông đã cho tu sửa lại những con tàu và hy vọng một ngày gần đây sẽ lại được tiếp tục giong buồm ra Scaborough.
BDN (Theo Infonet)