Ngày 4.10, Mỹ và Philippines chính thức khởi động cuộc tập trận chung thường niên, không đầy một tuần sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố đây là lần cuối cùng mà quân đội hai nước diễn tập chung.
Ảnh minh họa.
Các cuộc tập trận Phiblex (Philippine-US Amphibious Landing Exercies) lần thứ 33 năm nay được tiến hành trên đảo Luzon ở phía Bắc Philippines, và tại một số vùng biển gần Biển Đông nơi đang bị Trung Quốc tranh chấp.
Có khoảng 2.000 binh sĩ hai nước tham gia đợt diễn tập, dự kiến kéo dài đến ngày 12.10.
Theo Rappler.com, bên cạnh các cuộc diễn tập tái chiếm đảo, còn có các hoạt động đối phó thiên tai, thảm họa và trợ giúp nhân đạo.
Phát biểu tại lễ khai mạc cuộc tập trận tại Manila, chuẩn tướng Thủy quân lục chiến Mỹ John Jansen nhấn mạnh: “Chúng tôi chia sẻ một mối quan hệ độc đáo và bền vững trong khu vực, và mỗi năm chúng tôi đều được mời tăng cường mối quan hệ của chúng tôi trong suốt các bài tập”.
Bối cảnh cuộc tập trận Mỹ-Philippines lần này không mấy thuận lợi sau các phát biểu không chút nể nang của tân Tổng thống Philippines Duterte nhắm vào Mỹ với lời đe dọa xích lại gần Trung Quốc và Nga.
Tháng 7 vừa qua, Tòa trọng tài The Hague đã phủ nhận đòi hỏi của Trung Quốc tại Biển Đông trong một phán quyết có lợi cho Philippines.
Thế nhưng ông Duterte đã không những không dựa trên phán quyết này để gây sức ép, mà còn khẳng định là Philippines sẽ không tuần tra chung với Mỹ.
Những ngày qua ông Duterte còn khẳng định rằng các cuộc tập trận chung với Mỹ sẽ là những cuộc diễn tập cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống của ông, đồng thời đe dọa hủy bỏ hiệp ước phòng thủ mà người tiền nhiệm đã đúc kết với Mỹ.
Hiệp ước này dự kiến tăng cường sự hiện diện quân sự của Mỹ tại Philippines nhằm làm đối trọng với sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tuy nhiên, theo giới quan sát, cho đến giờ không có dấu hiệu là lời lẽ của ông Duterte có ảnh hưởng đến chính sách hai nước.
Thậm chí các nhà lãnh đạo quân sự của hai nước cũng đã bắt đầu chuẩn bị cho cuộc tập trận mới dự trù trong năm tới.
Theo RFI, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Philippines, Arsenio Andolong, giải thích là “quan hệ (với quân đội Mỹ) không thay đổi”.
Còn phía Mỹ, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Jeff Davis, cho là quân đội Mỹ biết rõ những lời lẽ của ông Duterte, nhưng “những lời đe dọa của ông trong thực tế chưa biến thành những hành động cụ thể”.