Theo ông Cấn Văn Lực – Cố vấn cao cấp Chủ tịch HĐQT BIDV – chuyên gia tài chính ngân hàng, trong giai đoạn vừa qua, mặc dù phải tái cơ cấu nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn còn yếu kém trong kinh doanh, quản trị và nhân lực nên hạn chế rất nhiều trong việc tiếp cận vốn.
Ảnh minh họa
Chi phí không chính thức khiến doanh nghiệp khó tiếp cận vốn vay
Trả lời câu hỏi tại sao nhiều doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận vốn vay của ngân hàng? Ông Cấn Văn Lực thừa nhận, đúng là vấn đề tiếp cận vốn đang rất bức xúc của nhiều doanh nghiệp.
“Chúng tôi được Ban kinh tế trung ương giao cho thực hiện Sáng kiến Việt Nam và chuẩn bị báo cáo, chúng tôi thấy rằng tiếp cận tài chính đang là 1 trong những điểm nghẽn trong tiếp cận vốn của doanh nghiệp”, ông Lực chia sẻ.
Cũng theo ông Lực, hiện nay, câu chuyện không phải là vấn đề lãi suất nữa. Lãi suất thực đang cao lên trong thời gian vừa qua, nhưng điều này không đáng ngại, mà ngại hơn chính là chi phí không chính thức và ở đâu đó nó chiếm tới 12%, trong chi phí của doanh nghiệp như khâu giao dịch ngân hàng, khâu đất đai…
Một cản trở nữa cũng được chuyên gia tài chính ngân hàng đưa ra đó là, cản trở về thủ tục thế chấp và tính chưa minh bạch ở nhiều doanh nghiệp. “Thủ tục về tiếp cận cho vay dù có cải tiến, nhưng còn nhiều phức tạp đối với doanh nghiệp”, ông Lực khẳng định.
Ngoài các lý do trên, một lý do khá quan trọng nữa cũng được ông Lực đưa ra là, sự vận động của bản thân doanh nghiệp.
Ông Lực cho rằng, trong giai đoạn vừa qua, mặc dù phải tái cơ cấu nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn còn yếu kém trong trong kinh doanh, quản trị và nhân lực đã hạn chế rất nhiều trong việc tiếp cận vốn. Bên cạnh đó, tính bình đẳng giữa doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI trong câu chuyện đất đai, tín dụng…
“Xét đến cùng thì thị trường tài chính của chúng ta còn chưa phát triển nên còn loay hoay từ nguồn vốn ngân hàng. Hiện tại đa phần là từ nguồn vốn ngân hàng, 14% cổ phiếu, 9% là trái phiếu và bảo hiểm còn hạn chế rất nhiều. Và đây là điều mà chúng ta cần phải cân bằng hơn trong thời gian sắp tới”, ông Lực nhận định.
Lạm phát đẩy lãi suất lên cao
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, trong những ngày cuối tháng 11 vừa qua, lãi suất huy động bằng VND ở vài ngân hàng điều chỉnh tăng nhẹ lãi suất ở các kỳ hạn trên 12 tháng và một số ngân hàng giảm nhẹ lãi suất ở các kỳ hạn ngắn.
Hiện, mặt bằng lãi suất huy động VND phổ biến ở mức 0,8 – 1%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,5 – 5,4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 5,4 – 6,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn trên 12 tháng ở mức 6,4 – 7,2%/năm.
Trong khi đó, lãi suất cho vay, mặt bằng lãi suất cho vay phổ biến đối với các lĩnh vực ưu tiên ở mức 6 – 7%/năm đối với ngắn hạn. Các ngân hàng thương mại nhà nước áp dụng lãi suất cho vay trung và dài hạn phổ biến đối với các lĩnh vực ưu tiên ở mức 9-10%/năm. Lãi suất cho vay các lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường ở mức 6,8 – 9%/năm đối với ngắn hạn; 9,3-11%/năm đối với trung và dài hạn.
Đối với nhóm khách hàng tốt, tình hình tài chính lành mạnh, minh bạch, lãi suất cho vay ngắn hạn từ 4 – 5%/năm.
Trả lời câu hỏi sao lãi suất Việt Nam cao hơn so với trong khu vực? vị chuyên gia tài chính ngân hàng này cho hay, đó là do lạm phát đang ở mức rất cao. Đặc biệt, khi rủi ro của Việt Nam giữ mức cao thì chi phí lãi suất cũng phải cao. Bên cạnh đó, thị trường Việt Nam chưa thực sự phát triển nên chi phí giao dịch chưa phát triển nên cao hơn. Ngoài ra, những thủ tục rườm ra cũng đẩy chi phí cao hơn.
Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, ông Lực cho rằng, về lâu dài, các doanh nghệp cần chủ động về vốn. “Chúng ta sẵn sàng chơi với thị trường thì phát hành cổ phiếu. Hiện nay, tín dụng thương mại cho phép mua bán chịu cả trong và ngoài nước, doanh nghiệp có thể tìm hiểu, để tạo thêm nguồn vốn cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh”, ông Lực phân tích.