Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn vẫn sẽ đi qua Mỹ khi bà sang thăm Mỹ Latin vào tháng sau. Động thái này chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc nổi giận, vì trước đó Bắc Kinh đã thúc giục Washington không để bà Thái đi qua Mỹ.
Giới chức Đài Loan hôm qua thông báo, chi tiết về các chặng dừng chân của bà Thái Anh Văn sẽ được công khai vào cuối tuần này. Những thông tin đó đang được quan tâm đặc biệt khi truyền thông Đài Loan dự đoán bà Thái sẽ tìm gặp nhóm chuyển giao quyền lực của Mỹ trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức ngày 20/1/2017.
Văn phòng của bà Thái đầu tháng này thông báo bà sẽ thăm Honduras, Nicaragua, Guatemala và El Salvador. Bà sẽ rời Đài Loan ngày 7/1 và trở về ngày 15/1. Đài Loan hiện có quan hệ chính thức với 21 nước, chủ yếu là các quốc gia nhỏ và nghèo ở Mỹ Latin và Thái Bình Dương.
Phản ứng trước thông tin này, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố tại cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh: “Chúng tôi hy vọng Mỹ có thể tuân thủ chính sách “Một Trung Quốc”… và không để bà ấy đi qua biên giới của mình, để không gửi tín hiệu sai đến các lực lượng đòi độc lập ở Đài Loan. Nên có hành động thực tế để bảo vệ quan hệ tổng thể Trung – Mỹ cũng như hòa bình, ổn định ở eo biển Đài Loan”.
Trong tuần này, tàu sân bay duy nhất của Trung Quốc cùng nhiều tàu chiến tiến gần Đài Loan trong khi thực hiện chuyến đi tập trận ở Tây Thái Bình Dương. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân nhắc lại rằng, đây là đợt tập trận thường kỳ, nhưng những cuộc diễn tập như vậy thường liên quan Đài Loan.
“Tổ chức tập trận giúp chúng tôi nâng cao khả năng phản đối Đài Loan độc lập và bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, có lợi cho việc bảo vệ sự phát triển hòa bình của quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan cũng như hòa bình, ổn định ở đó”, AP dẫn lời ông Dương nói với các phóng viên.
Thêm dấu hiệu căng thẳng
Thêm một dấu hiệu khác cho thấy quan hệ của Đài Loan với đại lục gia tăng căng thẳng là tổng số người từ đại lục ra đảo Đài Loan giảm 36,2% trong 7 tháng, kể từ khi bà Thái Anh Văn nhậm chức hồi tháng 5, Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan cho biết.
Số khách đại lục sang Đài Loan được theo dõi sát sao từ khi bà Thái nhậm chức ngày 20/5 vì chính quyền mới cho rằng, đại lục chủ ý giảm lượng khách sang Đài Loan để gây áp lực lên bà Thái, khiến bà phải công nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc”. Tháng 6, Bắc Kinh dừng đối thoại chính thức với Đài Bắc.
Bà Thái cùng Đảng Dân chủ tiến bộ (có truyền thống ủng hộ chủ trương độc lập cho Đài Loan) khẳng định, họ muốn duy trì hòa bình với Trung Quốc nhưng không bao giờ thừa nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc” của Bắc Kinh.
“Đài Loan vẫn duy trì chính sách hoan nghênh khách du lịch Trung Quốc. Nhưng do các yếu tố chính trị ảnh hưởng đến khách du lịch từ lục địa đến Đài Loan, chúng tôi sẽ có kế hoạch cho tình huống xấu nhất và chuẩn bị cho điều tốt nhất”, Reuters dẫn lời ông Chiu Chui-cheng, Phó chủ tịch Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan, hôm qua nói trong cuộc họp báo thường kỳ.
Số liệu xuất nhập cảnh từ ngày 20/5 đến 27/12 cho thấy khách du lịch Trung Quốc đại lục đến Đài Loan theo tour giảm 51,2% so với cùng kỳ năm trước, lớn hơn mức giảm tổng số khách. Các đoàn khách đi theo tour dễ bị hãng lữ hành nhà nước hạn chế vì họ có quyền xử lý giấy phép xuất cảnh sang Đài Loan, các nhà phân tích nhìn nhận.
Số khách đại lục đến Đài Loan theo diện cá nhân giảm ít hơn vì khó kiểm soát hơn, nhưng vẫn có mức giảm 2 con số trong thời gian bà Thái lãnh đạo Đài Loan. Đầu năm nay, một cuộc biểu tình lớn xảy ra ở đảo này để thúc giục chính quyền cung cấp các khoản tín dụng ưu đãi nhằm giúp đỡ những doanh nghiệp phụ thuộc vào ngành du lịch đang gặp khó khăn.