Cơ quan Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) tại Mỹ cho biết Trung Quốc dường như đã hoàn tất hầu hết việc xây dựng các các cơ sở hạ tầng quân sự phi pháp trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông và có thể triển khai các máy bay chiến đấu cũng như các phương tiện quân sự khác trên các thực thể này bất kỳ lúc nào.
Ảnh vệ tinh do AMTI công bố ngày 9/3, chụp các công trình xây dựng phi pháp của
Trung Quốc trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam (Ảnh: AMTI)
Cơ quan Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) của Mỹ ngày 27/3 cho biết các hoạt động xây dựng trái phép của Trung Quốc trên các đá Chữ Thập, Vành Khăn và Xu Bi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam dường như đã hoàn tất, bao gồm các cơ sở phòng vệ, không quân, hải quân và radar, theo Reuters.
AMTI trích dẫn các hình ảnh vệ tinh được chụp từ tháng trước để chứng minh cho nhận định của cơ quan này. Theo ông Greg Poling, giám đốc AMTI, những hình ảnh vệ tinh đã cho thấy sự xuất hiện của các ăng-ten radar trên đá Chữ Thập và Xu Bi. “Cứ chờ xem các hoạt động triển khai (máy bay và các phương tiện quân sự) sẽ diễn ra trong tương lai gần”, ông Poling cho biết.
AMTI cho biết thêm 3 căn cứ không quân của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa và một căn cứ khác ở đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam sẽ cho phép các máy bay quân sự của Bắc Kinh hoạt động trên phạm vi hầu khắp Biển Đông – nơi Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố yêu sách “đường chín đoạn” phi lý.
Cũng theo đánh giá của AMTI, hệ thống radar cảnh báo sớm và radar giám sát tối tân do Trung Quốc trắng trợn lắp đặt trên các đá Chữ Thập, Xu Bi và Châu Viên cũng như đảo Phú Lâm và các hệ thống nhỏ hơn ở một số nơi khác cũng cho phép mở rộng tầm bao phủ của Bắc Kinh với hầu hết khu vực Biển Đông.
AMTI cho biết Trung Quốc đã lắp đặt các tên lửa đất đối không HQ-9 ở đảo Phú Lâm từ hơn một năm trước, đồng thời cũng triển khai các tên lửa hành trình chống hạm ở đảo này ít nhất một lần. Ngoài ra, nước này cũng đã xây dựng các cơ sở che chắn kiên cố với phần mái có thể tự động dịch chuyển để chứa các bệ phóng tên lửa di động trên đá Chữ Thập, Xu Bi và Vành Khăn, cùng với đó là các nhà chứa trên đá Chữ Thập với sức chứa đủ cho 24 máy bay chiến đấu và 3 máy bay cỡ lớn hơn, bao gồm các máy bay ném bom.
Giới chức Mỹ tháng trước đã nói với Reuters rằng Trung Quốc đã hoàn tất việc xây dựng trái phép hơn 20 cấu trúc trên các đá Chữ Thập, Xu Bi và Vành Khăn với mục đích được cho là để chứa các tên lửa đất đối không tầm xa.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hồi tháng 1 từng tuyên bố cứng rắn rằng Trung Quốc không được phép tiếp cận các đảo nhân tạo mà nước này xây dựng trái phép trên Biển Đông. Trong một phát biểu gần đây, ông Tillerson cho biết Mỹ và các nước đồng minh cần có trách nhiệm để kiềm chế Trung Quốc tiếp cận và sử dụng các đảo này nhằm tạo ra bất kỳ mối đe dọa nào.
Trước đó, Hải quân Mỹ ngày 18/2 thông báo nhóm tác chiến tàu sân bay (CSG) 1 của nước này, gồm tàu sân bay lớp Nimitz USS Carl Vinson, tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke USS Wayne E Meyer thuộc Hạm đội tàu khu trục 1 và một máy bay thuộc Không đoàn tàu sân bay 2 đã bắt đầu các hoạt động tuần tra thường kỳ trên Biển Đông, bất chấp sự phản đối từ phía Trung Quốc.