Chuyến thăm châu Á của Bộ trưởng James Mattis diễn ra vài ngày sau khi ông phê phán hoạt động bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis hôm Chủ nhật (21/1) đã bắt đầu chuyến công du một tuần tới châu Á, với hy vọng tăng cường hợp tác quốc phòng với Indonesia và Việt Nam trong bối cảnh sức mạnh quân sự của Trung Quốc đang gia tăng tại khu vực, theo AFP.
Ông Mattis sẽ đến Jakarta vào tối thứ Hai (22/1), gặp gỡ Tổng thống Joko Widodo và Bộ trưởng Quốc phòng Ryamizard Ryacudu vào thứ Ba để thảo luận về hợp tác hàng hải.
Quần đảo rộng lớn Indonesia trải dài từ Ấn Độ Dương đến Thái Bình Dương.
Tại Hà Nội, ông Mattis sẽ thảo luận với phía Việt Nam về quyền tự do đi lại ở Biển Đông, một khu vực mà Bắc Kinh đã mở rộng sự thống trị và quân sự hóa trong những năm gần đây, dù phán quyết quốc tế đã bác bỏ tuyên bố chủ quyền của nước này tại vùng biển.
Ông Mattis nói: “Tôi muốn trình bày một điểm là chúng tôi tôn trọng các quốc gia có chủ quyền ở châu Á, họ có quyền lên tiếng vì chủ quyền và ra các quyết định về chủ quyền của họ”.
Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi tôn trọng những quốc gia này”.
Chuyến thăm châu Á của ông Mattis diễn ra vài ngày sau khi ông lên án Trung Quốc trong chiến lược quốc phòng của Mỹ.
Ông Mattis cho biết khi mô tả chiến lược này hôm 19/1: “Chúng ta đang đối mặt với những mối đe doạ ngày càng gia tăng từ các cường quốc xét lại (revisionist powers) như Trung Quốc và Nga, các nước đang tìm cách tạo ra một thế giới phù hợp với các mô hình độc tài của họ”.
Ông bình luận: “Trung Quốc là một đối thủ chiến lược sử dụng [sức mạnh] kinh tế mang tính chiếm đoạt để đe dọa các nước láng giềng trong khi họ tiếp tục quân sự hoá các thực thể ở Biển Đông”.
Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Trump đã thể hiện một số động thái cứng rắn hơn ông Obama đối với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Nhiều lãnh đạo hải quân Mỹ phê phán ông Obama đã không cho phép các cuộc tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông từ năm 2012 đến năm 2015, theo tạp chí Hải quân (Navy Times) của Mỹ. Trong thời gian đó, Trung Quốc ra sức xây dựng các đảo nhân tạo và lắp đặt các thiết bị quân sự, tạp chí này cho biết.