Hôm qua, 21/3, Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano hoan nghênh “thời kỳ hoàng kim” trong các quan hệ với Trung Quốc. Ông Caystano đã bất chấp những bất đồng về Biển Đông, thảo luận với Bắc Kinh về khả năng tiến hành các dự án phát triển chung trong vùng biển tranh chấp.
Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho hay, hai nước sẽ thảo luận về các dự án “thăm dò dầu khí ngoài khơi”. Ông Vương nói: “Qua cách này, những sự tranh chấp về chủ quyền biển sẽ không còn cản trở sự phát triển của các quan hệ song phương, mà thay vào đó Biển Nam Trung Hoa sẽ trở thành một nguồn để phát triển tình hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.”
Từ lâu Trung Quốc và Philippines từ kèn cựa với nhau về chủ quyền các hòn đảo và rạn san hô khu vực Biển Đông. Từ khi lên nắm quyền vào năm 2013, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình theo đuổi một đường lối cứng rắn liên quan tới các vấn đề chủ quyền của Trung Quốc.
Bắt đầu nhiệm kỳ 5 năm tiếp theo, hôm 20/3, ông Tập tuyên bố trong một bài diễn văn mang nặng tinh thần dân tộc tại cơ quan lập pháp chỉ có tính cách lễ nghi của Trung Quốc. Ông tuyên bố: Bắc Kinh sẽ không bao giờ nhượng “một tấc đất nào” cho bất cứ ai
Trung Quốc bác bỏ phán quyết của Tòa trọng tài LHQ tại Lahaye năm 2016, bác bỏ đòi hỏi chủ quyền của nước này trên hầu hết Biển Đông, trong một vụ kiện do chính phủ tiền nhiệm tại Philippines đứng đơn.
Thế nhưng cho đến nay Tổng thống Rodrigo Duterte đã ngả hẳn về Bắc Kinh, hối thúc việc siết chặt quan hệ, giảm nhẹ tầm quan trọng của các cuộc tranh chấp về lãnh thổ, đồng thời yêu cầu viện trợ và cổ vũ cho đầu tư từ Trung Quốc.
Đổi lại, Trung Quốc giảm áp lực đối với ngư dân Philippines, và đang làm việc với 10 nước thành viên ASEAN để đạt một bộ quy tắc ứng xử hầu tránh xung đột xảy ra trong một khu vực nơi qua lại của các thương thuyền vận chuyển hàng hóa trị giá ước tính lên tới 5000 tỷ USD hàng năm.
Tổng thống Duterte sẽ dự diễn đàn kinh tế khu vực Boao trên đảo Hải Nam vào tháng 4. Philippines đang “nóng lòng chào đón” ông Tập chính thức tới thăm Philippines. Ông Cayetano nói: “Mối quan hệ giữa hai nước đang ở trong thời kỳ vàng son, và đang lấy đà, chúng tôi giờ đã sẵn sàng để đối mặt với nhiều thách thức hơn”.
Ngoại trưởng Cayetano bày tỏ tin tưởng rằng Bắc Kinh và Manila sẽ tìm ra “một khung pháp lý phù hợp” để giải quyết bất đồng liên quan tới Biển Đông.