Giới phân tích Trung Quốc chỉ ra những vấn đề sau tuyên bố của Chủ tịch Tập về việc chiến thắng áp đảo trong chiến dịch đả hổ diệt ruồi.
Truyền thông Trung Quốc đưa tin, tại một cuộc họp của Bộ Chính trị hôm 14/12, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố, hiện cuộc chiến chống tham nhũng đã giành được “chiến thắng áp đảo”.
Trước đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết tiến hành chiến dịch chống tham nhũng ở tất cả các cấp, từ “những con hổ” ở cấp cao cho tới “những con ruồi” ở cấp thấp.
Trong cuộc họp các quan chức lãnh đạo đảng cấp cao vào tháng 11/2017, ông Tập Cận Bình từng tuyên bố, chiến dịch chống tham nhũng của ông đã đạt được “đà áp đảo”.
CCTV nhận định, sự thay đổi từ “đà” sang “chiến thắng” phản ánh một sự thay đổi quan trọng trong đánh giá của lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc về cuộc chiến chống tham nhũng.
Trong khi đó, SCMP dẫn thống kê cho biết, hơn 1,3 triệu quan chức trong đảng ở các cấp độ khác nhau đã bị bắt giữ và xét xử trong chiến dịch, từ những người đầy quyền lực được coi là “hổ” cho đến những người ở vị trí thấp hơn ở hạng “ruồi”, kể từ khi chiến dịch này được bắt đầu vào cuối năm 2012.
Cũng theo tờ SCMP, tuyên bố của Bộ Chính trị Trung Quốc hôm 14/12 đã khiến giới quan sát khá bất ngờ, mặc dù cơ quan này không nêu rõ các tiêu chí cụ thể đánh giá mức độ thành công của chiến dịch.
Zhuang Deshui, một chuyên gia về quản trị trong sạch tại Đại học Bắc Kinh cho rằng, cụm từ “chiến thắng áp đảo” không có nghĩa là chiến dịch chống tham nhũng đã hoàn thành và nó cũng không phải là chiến thắng cuối cùng.
“Mọi thứ mới đạt được 60% quá trình. Sẽ có những cụm từ mới để mô tả những mục tiêu mới được đề ra”, ông Zhuang Deshui nói.
Tân Hoa xã nhận định việc thay đổi “trên đà áp đảo” sang “chiến thắng áp đảo” có nghĩa là cuộc chiến chống tham nhũng đã thay đổi trọng tâm, từ số lượng sang chất lượng.
Hãng thông tấn này mô tả việc thành lập Uỷ ban Giám sát Quốc gia và các nhánh của cơ quan này vào hồi tháng ba là một cột mốc trong cuộc chiến chống tham nhũng.
Cơ quan mới này sẽ mở rộng tầm kiểm soát từ 90 triệu đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc đến tất cả những người làm việc trong lĩnh vực nhà nước, bao gồm cả những người không phải là đảng viên làm việc cho các bệnh viện và trường học công lập.
Phó giáo sư Jiangnan Zhu của Đại học Hồng Kông, người nghiên cứu về tham nhũng, cho biết tuyên bố này về cơ bản là để báo hiệu sự chấm dứt của cuộc chiến chống tham nhũng theo kiểu chiến dịch chuyên sâu.
“Nhà chức trách Trung Quốc sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào các biện pháp thể chế của Ủy ban giám sát quốc gia để chống tham nhũng trong tương lai để duy trì kết quả từ việc thực thi chuyên sâu trước đây”, bà nói.
Cũng trong tuần qua, Bộ Chính trị Trung Quốc đã có phiên thảo luận nhóm để tái cơ cấu lại uỷ ban này, Chủ tịch Tập kêu gọi kỷ luật đảng cần phải được kết hợp chặt chẽ hơn với các cơ quan hành pháp để đẩy mạnh việc “thể chế hoá theo luật và tiêu chuẩn hoá” động lực chống tham nhũng.
Mặc dù Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc cho rằng cuộc chiến sẽ tiếp tục với cường độ không hề suy giảm, nhiều nhà quan sát cho rằng sự thay đổi về câu từ thể hiện sự chuyển dịch ưu tiên của đảng.
Kinh tế năm tới
Trong cùng một tuyên bố sau cuộc họp ngày 14/12, Bộ Chính trị Trung Quốc cho biết đã thảo luận về triển vọng kinh tế của đất nước trong năm tới, rằng Bắc Kinh sẽ cố gắng phát triển một thị trường mạnh mẽ, để giúp bù đắp những bất ổn bên ngoài.
Tăng trưởng của Trung Quốc vào quý IV/2018 được dự báo có thể thấp hơn cả quý III/2018 (6,5%) trong bối cảnh đang diễn ra cuộc chiến thương mại với Mỹ.
Ding Xueliang nhà khoa học chính trị tại Đại học Khoa học Công nghệ Hong Kong cho rằng các vấn đề kinh tế và tài chính của Trung Quốc trở nên nghiêm trọng hơn do cuộc chiến thương mại với Mỹ, và điều đó chiếm sự quan tâm lớn nhất vào lúc này.
Ông Ding cho rằng: “Cách dùng từ khác đi thể hiện sự thay đổi rất quan trọng. Trước đây, chiến đấu chống tham nhũng là ưu tiên hàng đầu của đảng. Nhưng bây giờ nó không còn là ưu tiên số một nữa”.
Ông Ding cũng nhận định: “Điều này không có nghĩa là chống tham nhũng sẽ bị loại khỏi danh sách những việc cần làm, nhưng những vấn đề về kinh tế và tài chính trở nên quan trọng hơn rất nhiều”.
Các chuyên gia khác thì cho rằng tuyên bố này của Bộ Chính trị là một cách để Chủ tịch Tập Cận Bình thể hiện những thành tựu chính trị trong bối cảnh tình hình kinh tế có dấu hiệu sa sút.
Zhang Lifan,một nhà bình luận chính trị ở Bắc Kinh nhận định rằng, đang có nhiều câu hỏi về khả năng lãnh đạo của chủ tịch Trung Quốc trong bối cảnh nền kinh tế tăng trưởng chậm và việc nhấn mạnh sự thành công của kế hoạch chống tham nhũng gắn liền với tên tuổi ông Tập là một cách để khẳng định khả năng lãnh đạo.
Chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập Cận Bình được coi là một bước ngoặt trong một triển lãm tại Bắc Kinh nhân kỷ niệm 40 năm cải cách và mở cửa đất nước.
Li Ling, người giảng dạy chính trị và luật pháp Trung Quốc tại Đại học Vienna, cho biết việc Trung Quốc tuyên bố “chiến thắng áp đảo” trong chiến dịch đả hổ diệt ruồi cũng có thể là một phần của sự chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 70 năm thành lập nước CHND Trung Quốc vào năm sau.
“Đánh dấu kỷ niệm bằng một chiến thắng trong cuộc chiến chống tham nhũng lâu dài và khó khăn sẽ giúp tạo hình ảnh một chính phủ biết cách quản lý dưới sự chỉ đạo của ông Tập và cũng giúp cải thiện hình ảnh nhà nước”, bà Li Ling nói.