Động thái hai Phó Chủ tịch Đảng Lao động Triều Tiên vừa bị cách chức tại cuộc họp Bộ Chính trị do Nhà lãnh đạo Kim Jong-un chủ trì và việc Kim Yo-jong, em gái của ông Kim Jong-un lần đầu tiên ra một tuyên bố chính trị chỉ trích Hàn Quốc cho thấy nhiều khả năng bà này đã được cất nhắc giữ một vị trí cao cấp trong Đảng và Bộ Chính trị của Triều Tiên.
Những điều chỉnh trong nhân sự cấp cao của Đảng
Tại cuộc họp Bộ Chính trị (2/3), Bộ Chính trị Triều Tiên đã thảo luận về “những hành vi xa rời đảng, lạm quyền, thực hành đặc quyền, nuông chiều quan liêu, tham nhũng và bất thường được tiết lộ giữa các quan chức cấp cao của Trung ương Đảng”. Ông Kim Jong-un đã bãi nhiệm hai Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng của Đảng Lao động Triều Tiên là Ri Man Gon và Pak Thae Dok. Cuộc họp cũng đã “thông qua quyết định giải tán đảng ủy của cơ sở đào tạo cán bộ của Đảng có liên quan đến các hoạt động tham nhũng và bất thường, và áp dụng hình phạt có liên quan”. Trước đó (19/1), tại Phiên họp toàn thể của Đảng Lao động Triều Tiên, ông Ri Su-young, cựu Ngoại trưởng Triều Tiên kiêm Phó Chủ tịch đảng Lao động, cùng 4 quan chức cấp cao khác trong đảng đã bị cách chức. Bên cạnh nhân sự Đảng, nhiều vị trí cấp cao trong quân đội Triều Tiên cũng được thay đổi, điều chỉnh.
Sự xuất hiện của Kim Yo-jong trên đời sống chính trị, đối ngoại của Triều Tiên
Hôm 3/3, trong những tuyên bố hiếm hoi của Triều Tiên thời gian gần đây, Kim Yo-jong, em gái của Nhà Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã công khai chỉ trích các tuyên bố của Hàn Quốc nhằm vào các hoạt động tập trận, quân sự của Bình Nhưỡng (28/2). Tuyên bố bà Kim Yo-jong nói rằng Hàn Quốc không có tư cách chỉ trích Triều Tiên khi chính họ đã tiến hành các cuộc tập trận riêng hay chung với Mỹ; cho rằng việc Seoul lên án Bình Nhưỡng là một “hành động thực sự vô nghĩa” và “hoàn toàn ngu ngốc”, so sánh động thái này như “con chó sủa trong sợ hãi”. “Những phát ngôn và hành động không nhất quán của Nhà Xanh chỉ làm tăng thêm sự ngờ vực, thù hận và khinh miệt của chúng tôi với Hàn Quốc”, tuyên bố của Kim Yo-jong được Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên (KCNA) trích dẫn trên các trang tin.
Vai trò và sự xuất hiện của bà Kim Yo-jong vốn được dư luận biết đến từ sau các cuộc gặp thượng đỉnh và đàm phán hạt nhân giữa Nhà Lãnh đạo Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi năm 2018, 2019. Bà đã được bổ nhiệm làm Phó Chủ nhiệm Ban Tuyên giáo đảng Lao động Triều Tiên, là một trong những cố vấn thân cận nhất của ông Kim Jong-un và đóng vai trò là Đặc phái viên của Nhà Lãnh đạo Kim Jong-un đến Hàn Quốc tại Thế vận hội mùa Đông Pyeongchang năm 2018, thúc đẩy nhanh chóng quan hệ ngoại giao trên Bán đảo bị chia cắt.
Vì sao tuyên bố mới của bà Kim Yo-jong là rất đáng chú ý?
Đối với cá nhân Kim Yo-jong, đây là tuyên bố chính trị đầu tiên của bà trên chính trường chính trị, ngoại giao của Triều Tiên. Những phát ngôn này được coi là đại diện chính thống trong quan điểm, lập trường của Đảng và Nhà nước Tiều Tiên, điều này cho thấy uy tín và vai trò, vị trí của bà Kim Yo-jong đã được gia tăng trong hệ thống lãnh đạo của Bình Nhưỡng. Nhà phân tích Go Myong-hyun tại Viện nghiên cứu chính sách Asan, Hàn Quốc nhận định “Nếu cô ấy tiếp tục đưa ra những lời lên án trực tiếp Mỹ thì đó sẽ là sự xác nhận rằng cô đã trở thành người quyền lực thứ hai sau anh trai”.
Đối với Triều Tiên và quan hệ Hai miền, tuyên bố của Kim Yo-jong phản ánh sự bế tắc trong quan hệ liên Triều sau khi Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều lần thứ hai tại Việt Nam (2/2019) không đạt được kết quả. Kể từ đó, Bình Nhưỡng kêu gọi Seoul từ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế và củng cố quan hệ kinh tế liên Triều nhưng Hàn Quốc từ chối. Chuyên gia Go Myong cho rằng “Kim Yo-jong vốn là người có hình ảnh ôn hòa, từng đóng vai trò là một sứ giả thân thiện và mềm mỏng với Hàn Quốc. Việc để cô đưa ra một tuyên bố lên án mạnh mẽ như vậy cho thấy Triều Tiên đang gia tăng áp lực với Hàn Quốc”.