Thủ tướng Hungary Viktor Orban cảnh báo rằng những nỗ lực của châu Âu nhằm tiếp tục ủng hộ về mặt quân sự cho Ukraine có thể khiến EU trả giá.
Liên minh châu Âu không thể đủ khả năng tài trợ cho nỗ lực quân sự của Ukraine khi viện trợ tài chính từ Mỹ không còn được đảm bảo, Thủ tướng Hungary Viktor Orban cảnh báo hôm 7/3, sau khi lãnh đạo của 26 quốc gia EU ký một tuyên bố ủng hộ Ukraine mà không có sự thông qua của Budapest.
Ông Orban, một đồng minh của Tổng thống Mỹ Donald Trump và cũng đang duy trì quan hệ với Moscow, nói trên đài phát thanh nhà nước rằng chính phủ của ông sẽ khởi động một cuộc “tham vấn công khai” trong nước về việc liệu Budapest có ủng hộ Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu hay không.
Chiến dịch chính trị này diễn ra khi ông Orban, người nắm quyền từ năm 2010, đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử năm 2026 trong bối cảnh nền kinh tế Hungary vừa thoát khỏi khủng hoảng lạm phát, đồng thời đối mặt với một đảng đối lập mới đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Hôm 6/3, các nhà lãnh đạo châu Âu đã ủng hộ kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng và tiếp tục sát cánh cùng Ukraine trong bối cảnh ông Trump thay đổi cách tiếp cận của Mỹ với cuộc chiến ở Ukraine.
Hội nghị thượng đỉnh quốc phòng của EU tại Brussels, Bỉ diễn ra trong bối cảnh châu Âu lo ngại rằng Nga, được tiếp thêm động lực từ cuộc chiến ở Ukraine, có thể tấn công một quốc gia NATO và rằng châu Âu không thể tiếp tục dựa vào Mỹ để bảo vệ mình.
Nga nhiều lần bác bỏ những nghi ngờ rằng họ có ý định tấn công một nước NATO, nhấn mạnh rằng họ không có bất cứ lợi ích gì khi làm như vậy.
Tuy nhiên, khác với những lãnh đạo châu Âu khác, ông Orban, người đã từ chối gửi vũ khí cho Ukraine kể từ khi chiến sự nổ ra và vẫn duy trì quan điểm trung lập, cho rằng thay vì kéo dài cuộc chiến, EU nên ủng hộ các cuộc đàm phán hòa bình do ông Trump khởi xướng.
Ông Orban cảnh báo cách mà EU muốn hỗ trợ Ukraine hiện nay, trong khi cũng gia tăng chi tiêu quốc phòng của châu lục, sẽ “phá hủy châu Âu”.
“Nếu bây giờ Mỹ rút lui (khỏi việc tài trợ cho cuộc chiến)… thì làm sao 26 quốc gia thành viên còn lại có thể tiếp tục cuộc chiến này đến cùng?”, ông Orban nói trên đài phát thanh nhà nước.
“Hôm nay có vẻ như tôi đã phủ quyết. Nhưng chỉ trong vài tuần tới, họ sẽ quay lại và nhận ra rằng không có tiền để thực hiện những mục tiêu này”, nhà lãnh đạo Hungary nhận định.
Ông Trump đã tuyên bố rằng châu Âu phải chịu trách nhiệm nhiều hơn đối với an ninh của chính mình. Hôm 6/3, ông đặt dấu hỏi về cam kết bảo vệ các đồng minh NATO của Washington, nói rằng ông sẽ không làm vậy nếu họ không đóng góp đủ cho quốc phòng của mình.
Quyết định chuyển từ sự ủng hộ vững chắc của Mỹ đối với Ukraine sang lập trường hòa giải hơn với Moscow của ông Trump đã khiến châu Âu lo ngại sâu sắc, khi họ coi Nga là mối đe dọa lớn nhất.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ phải cần có sự ủng hộ của EU để chấm dứt cuộc chiến Nga – Ukraine.
Trước đó, các nhà lãnh đạo châu Âu đã yêu cầu có mặt tại bàn đàm phán cùng với Ukraine, Nga và các quan chức Mỹ trong các cuộc thảo luận nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài 3 năm qua.
T.H