Chính trường Thái Lan căng thẳng khi Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra nhận phản ứng trái chiều vì cuộc điện đàm giữa bà và Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen bị phía Phnom Penh làm rò rỉ.
Đảng Bhumjaithai của Thái Lan ngày 18/6 đã tuyên bố rút khỏi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra, gây áp lực gia tăng lên bà. Điều này khiến liên minh cầm quyền của bà chỉ còn nắm giữ thế đa số mong manh trong Hạ viện.
Đảng Bhumjaithai, lực lượng lớn thứ 2 trong liên minh cầm quyền, cho biết quyết định rút lui được đưa ra sau vụ rò rỉ cuộc điện đàm giữa bà Paetongtarn và Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen vào ngày 15/6, một sự kiện gây tranh cãi khi căng thẳng biên giới giữa 2 nước chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
“Bhumjaithai sẽ cùng toàn thể người dân Thái Lan ủng hộ quân đội và các lực lượng chức năng bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia của Thái Lan bằng mọi cách”, đảng này tuyên bố.
Người phát ngôn chính phủ Thủ tướng Paetongtarn chưa đưa ra bình luận về động thái rút lui nói trên.
Việc đảng Bhumjaithai rút khỏi liên minh cầm quyền có thể khiến chính phủ của bà Paetongtarn gặp khó khăn để điều hành hiệu quả đất nước khi bà đang nỗ lực vực dậy nền kinh tế, cũng như giải quyết căng thẳng biên giới với Campuchia.
Bà Paetongtarn, 38 tuổi, con gái của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, chỉ mới nhậm chức chưa đầy một năm sau khi người tiền nhiệm của bà bị Tòa án hiến pháp phế truất.
Tranh chấp biên giới với Campuchia đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc đối đầu quân sự, khi hai bên đều huy động lực lượng tại khu vực biên giới. Trong khi giới quân đội Thái Lan thể hiện lập trường cứng rắn, bà Paetongtarn lại bị chỉ trích vì cách tiếp cận ngoại giao bị cho là không đủ mạnh mẽ.
Bà Paetongtarn khẳng định bà cam kết tìm giải pháp hòa bình, nhưng sẵn sàng làm mọi điều cần thiết để bảo vệ chủ quyền Thái Lan.
Trong cuộc điện đàm bị rò rỉ hôm 15/6 với phía Campuchia, bà thừa nhận đang chịu áp lực lớn trong nước và đề nghị ông Hun Sen “đừng nghe theo bên kia”, ám chỉ một vị tướng Thái có ảnh hưởng lớn đang phụ trách khu vực biên giới.
Cuộc điện đàm bị rò rỉ được cả ông Hun Sen lẫn bà Paetongtarn xác nhận là có thật, cho thấy nữ Thủ tướng Thái gọi Hun Sen là “chú”.
Trước vụ rò rỉ, quan hệ giữa hai chính phủ vẫn được xem là ấm áp, nhờ mối quan hệ thân thiết giữa ông Hun Sen và cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra, cha của bà Paetongtarn. Cả hai ông đều vẫn còn hoạt động chính trị tích cực và có tầm ảnh hưởng lớn tại mỗi nước.
Sau đó, bà Paetongtarn giải thích với báo chí rằng cuộc trao đổi với ông Hun Sen là một phần trong chiến thuật đàm phán, và bà “không có vấn đề gì với quân đội Thái Lan”.
“Tôi sẽ không nói chuyện riêng với ông ấy (ông Hun Sen) thêm nữa vì đã có vấn đề về lòng tin”, bà khẳng định.
Về phần mình, ông Hun Sen nói ông đã chia sẻ bản ghi âm cuộc gọi này với khoảng 80 chính trị gia, và một trong số đó đã làm rò rỉ thông tin.
Vụ rò rỉ có thể làm tổn hại mối quan hệ giữa chính phủ 2 nước, đồng thời càng làm gia tăng đồn đoán tại Thái Lan rằng bà Paetongtarn không đồng thuận với quân đội trong cách xử lý khủng hoảng biên giới với Campuchia.
Trung tướng Boonsin Padklang, Tư lệnh Quân khu 2 phụ trách khu vực biên giới phía Đông, là nhân vật được đề cập trong cuộc điện đàm bị rò rỉ.
Hôm 18/6, ông cho biết bà Paetongtarn đã gọi cho ông để giải thích về vụ rò rỉ. “Tôi không có vấn đề gì cả, tôi hiểu”, ông nói với truyền thông địa phương.
Căng thẳng hiện nay bùng phát từ một cuộc đụng độ giữa lực lượng quân sự 2 nước ngày 28/5, khiến một binh sĩ Campuchia thiệt mạng.
Kể từ đó, cả hai bên đều kêu gọi kiềm chế nhưng đồng thời cũng tuyên bố sẽ bảo vệ chủ quyền đối với các khu vực biên giới đang tranh chấp, một đường biên dài 820km, trong đó có nhiều đoạn chưa được cắm mốc phân định ranh giới rõ ràng.
Các nỗ lực giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán song phương đến nay đều chưa có kết quả cụ thể. Cuối tuần qua, Campuchia đã đệ trình vụ việc lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) tại Hà Lan. Tuy nhiên, Thái Lan bác bỏ quyền tài phán của ICJ và khẳng định sẽ giải quyết vấn đề thông qua cơ chế song phương.
Hôm 18/6, Bộ Quốc phòng Campuchia cáo buộc Thái Lan vi phạm chủ quyền nước này thông qua các chuyến bay UAV, đào hào và triển khai binh lính, các cáo buộc mà phía Bangkok bác bỏ.
T.H