BienDong.Net: Những ngày gần đây, Philippines liên tục tố cáo Trung Quốc đổ nhiều khối bê tông ở bãi đá Scarborough, nơi đang có tranh chấp chủ quyền giữa Manila và Bắc Kinh.
Giáo sư Carlyle Thayer (ảnh BienDong.Net)
Các bức ảnh vệ tinh ngày 31.08.2013, chụp các khối bê tông ở bãi đá Scarborough là một bước phát triển mới. Điều này cho thấy Trung Quốc có các hành động lén lút để khẳng định chủ quyền của mình. Đương nhiên, đây là một sự vi phạm nghiêm trọng tinh thần và nội dung Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông năm 2002 – DOC. Vào lúc này, không rõ các khối bê tông đó sẽ được dùng để neo các tàu đánh cá Trung Quốc hay đây là nền móng cho các công trình xây dựng kiên cố hơn. Phía Philippines nêu ra những diễn tiến tương tự tại bãi đá Vành Khăn (Mischief Reef) trong năm 1994 – 1995 khi Trung Quốc biến đổi những khu nhà cho ngư dân trú tránh thời tiết xấu thành những cơ sở được gia cố vững chắc phục vụ mục đích quân sự.
Ông Thayer chỉ rõ: Các hoạt động xây dựng của Trung Quốc xẩy ra ngay trước cuộc họp lần thứ 6 ở cấp chuyên gia cao cấp Trung Quốc – ASEAN và cuộc họp lần thứ 9 của Nhóm công tác hỗn hợp về việc thực thi DOC tại Tô Châu, tỉnh Giang Tô, dự kiến vào các ngày 14 – 15/09. Theo nhận định của tôi, Trung Quốc đã tính thời điểm để tiến hành các hoạt động xây dựng trùng hợp với các cuộc họp nói trên. Nếu phía Philippines phản đối quá mạnh, Trung Quốc có thể hủy bỏ các cuộc gặp và nói rằng Manila vi phạm tinh thần DOC hoặc Philippines có thể lo ngại lên tiếng phản đối quá mạnh thì sẽ làm phật ý các đồng nghiệp thành viên ASEAN đã đầu tư rất nhiều vào các cuộc họp sắp tới. Trung Quốc sử dụng chính sách chia rẽ. Bất kể Trung Quốc thực hiện chính sách này như thế nào nhưng họ vẫn đắc lợi bởi vì dần dần, Trung Quốc kiểm soát bãi đá Scarborough.
Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario
Cùng chung nhận định với ông Thayer, hôm 4.9, Ngoại trưởng Philippinse Albert del Rosario nói Trung Quốc có kế hoạch chiếm đoạt một chuỗi các rặng san hô và bãi đá ở Biển Đông để bành trướng lãnh thổ trước khi tham gia ký kết bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông COC có tính ràng buộc.
Phát biểu với Reuters, ông Rosario cảnh báo, việc Bắc Kinh xâm nhập bất hợp pháp vào bãi cạn Scarborough là mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định ở Đông Nam Á. Manila đã quyết định gửi kháng nghị tới Bắc Kinh về việc Trung Quốc cố tình vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông DOC bằng cách thả hơn 75 khối bê tông xuống bãi cạn Scarborough, dấu hiệu chuẩn bị đổ móng xây công sự.
Ngoại trưởng Philippines kêu gọi các nước trong khu vực tăng tốc thúc đẩy Bắc Kinh ngồi vào bàn đàm phán COC và cho rằng những hoạt động tương tự của phía Trung Quốc đang đẩy hòa bình và ổn định của khu vực vào tình trạng nguy hiểm.
“Nếu Philippines là mục tiêu của Trung Quốc ngày hôm nay thì một quốc gia khác có thể trở thành mục tiêu (của Bắc Kinh) ngày mai”, ngoại trưởng Rosario cảnh báo.
Hôm 5.9, phát biểu trong cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng Philippines, Bộ trưởng Chính sách biển và các vấn đề lãnh thổ Nhật Bản Ichita Yamamoto đã lên tiếng ủng hộ lập trường của Philippines phản đối bất cứ thủ đoạn nào (của Trung Quốc) nhằm thay đổi hiện trạng ở Biển Đông.
“Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng không một nước nào được đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực”, ông Yamamoto nói. “Việc thiết lập các quy định pháp luật (đối với các vùng biển tranh chấp) là vô cùng quan trọng. Chúng tôi muốn tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Philippines để gửi thông điệp mạnh mẽ này đến cộng đồng quốc tế”.
BDN (Nguồn RFI và GDVN)