Cựu Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ Gary Roughead đưa ra cảnh báo về sự gia tăng các mạng lưới căn cứ quân sự của Trung Quốc ở nước ngoài trong những năm qua.
Cựu Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ Gary Roughead.
Trung Quốc đang phát triển mạng lưới các căn cứ chiến lược nhằm tăng cường khả năng thách thức Mỹ, cựu quan chức hải quân Mỹ phát biểu trong cuộc họp ngày 29/7.
Bắc Kinh đã và đang tìm cách đảm bảo khả năng tiếp cận và đòi hỏi quyền lợi ở các quốc gia chiến lược bằng việc hỗ trợ triển khai lực lượng hải quân trong sứ mệnh tuần tra ở Ấn Độ Dương hoặc hoạt động ngăn chặn hải tặc ở vùng Sừng châu Phi. Bao gồm các hải cảng tại Oman, Pakistan và Djibouti.
Đô đốc Gary Roughead, cựu Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ nhận định trong cuộc họp kéo dài hai ngày tại Trung tâm Phân tích Hải quân rằng, Bắc Kinh có thể đang tìm cách mở rộng mạng lưới căn cứ quân sự trên thế giới. Những hoạt động này phục vụ cho mục đích tăng cường sức mạnh, thiết lập cơ sở hạ tầng hỗ trợ và thu thập thông tin tình báo.
Theo ông Roughead, Trung Quốc có thể tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hải quân với Hy Lạp để mở rộng hoạt động đến khu vực giàu năng lượng ở phía đông Địa Trung Hải. Ngay cả Iran cũng đang phát triển quan hệ đối tác hàng hải với Bắc Kinh.
“Chúng ta bắt đầu chứng kiến những căn cứ quân sự phiên bản Trung Quốc ở nước ngoài”, ông Roughead nói.
Ngoài Hy Lạp và Iran, ông Roughead cho rằng những điểm nút thắt cũng sẽ được phát triển, đặc biệt là khi các khu vực “kết nối” với tham vọng “Vành đai, Con đường” của Trung Quốc, nhằm thúc đẩy liên kiến và hợp tác giữa các nước ở khu vực Á-Âu.
Đô đốc hải quân Mỹ cho rằng, việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Biển Đông cũng là cách để bắc Kinh xây dựng cơ sở hạ tầng, phục vụ cho mục đích phô trương sức mạnh, thiết lập các điểm nút thông tin liên lạc để nâng cao khả năng giám sát trong khu vực.
Sự trỗi dậy trong các sáng kiến kinh tế và hoạt động tăng cường quân sự khiến cho Bắc Kinh trở thành một thách thức chiến lược tiềm năng nhất đối với Mỹ ngày nay. Mặc dù trên thực tế, Hoa Kỳ có thể phải đối mặt với mối đe dọa lớn hơn từ lực lượng tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS)….
Cựu Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ nói rằng, ông không lo ngại về việc Mỹ bị lán át bởi các lực lượng Trung Quốc bởi Washington có lợi thế rõ ràng về chất lượng chứ không phải số lượng giống như Bắc Kinh. Điều này đảm bảo Washington sẽ vẫn duy trì vị thế dẫn đầu trong vòng một thập kỷ tới.
Tuy nhiên, Trung Quốc đang ngày càng trỗi dậy và điều này sẽ dẫn đến những thách thức trong tương lai. Nếu Bắc Kinh tiếp tục mở rộng sự hiện diện ra bên ngoài khu vực và cải thiện khả năng tác chiến, Mỹ có thể sẽ phải đưa ra những chính sách thay đổi cho phù hợp.
Ông Roughead khuyến nghị Mỹ tiếp tục tập trung các nguồn lực từ Đại Tây Dương sang Thái bình Dương, bao gồm việc bổ sung một tàu sân bay và đội tàu đổ bộ để hỗ trợ các quốc gia Đông Nam Á. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc đầu tư trong các lĩnh vực an ninh mạng và không bao giờ từ bỏ vị thế của Mỹ trong khu vực dưới đáy biển.
Ngoài những yếu tố mà Washington có thể tự cải thiện, Đô đốc Hải quân Mỹ nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ cần hợp tác sâu rộng hơn với những đồng minh truyền thống như Nhật Bản, Australia và những đối tác mới nổi như Việt Nam và Ấn Độ. Tầm quan trọng của Hiệp đinh đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) bao gồm 12 thành viên đối với thị trường Mỹ.
“Chiến lược của Mỹ cần phải được đề cập nhiều hơn đến các đồng minh và đối tác thương mại, thay vì Bắc Kinh”, ông Roughead phát biểu. Đô đốc Hải quân Mỹ cũng kêu gọi Hoa Kỳ mở rộng tư duy chiến lược trong giai đoạn cho đến năm 2024.
Đây cũng là khoảng thời gian chuyển giao quyền lực trong khu vực. Khi mà ông Tập Cận Bình sẽ kết thúc quá trình lãnh đạo vào năm 2022 cũng như các đối tác của Mỹ như Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Mặc dù lo ngại về hành động của Trung Quốc, ông Roughead cũng nói rằng Mỹ cần phải thúc đẩy hợp tác với Bắc Kinh ở mức tối đa. Ông kêu gọi Washington tìm kiếm cơ hội tiếp xúc với hải quân Trung Quốc và đạt được những bước tiến trong lĩnh vực an ninh mạng dù hai cường quốc vẫn còn những sự khác biệt.
Cuối cùng, cựu Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ nhấn mạnh việc Hoa Kỳ cần phải tìm hiểu thế hệ các nhà lãnh đạo quân đội tương lai của Trung Quốc. Đây là những cá nhân sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách của Mỹ trong vòng vài năm tới.