Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Kuala Lumpur, Malaysia, Ngoại trưởng Trung Quốc, Vương Nghị đã cảnh báo Nhật Bản không nên đối đầu với Trung Quốc.
Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida (trái) và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị – Nguồn: Reuters
Tin tức từ Tân Hoa xã cho hay, trong cuộc gặp ngày 6/8, ông Vương Nghị đã cảnh báo Nhật Bản không nên đối đầu với Trung Quốc trên mọi phương diện. Thông tin do một nhà ngoại giao giấu tên tiết lộ.
Cụ thể, trong cuộc gặp, ông Vương Nghị cho rằng năm nay là năm kỷ niệm 70 năm kết thúc Thế chiến thứ 2, do đó cũng có những ý nghĩa quan trọng.
Ông Vương nói Nhật Bản nên giữ quan điểm nghiêm túc và có trách nhiệm thay vì cứ “cố tình làm rối tung mọi việc” như vừa qua.
Về chiến lược phát triển đất nước, nhân chuyện quá khứ, ngoại trưởng Trung Quốc cũng nói Nhật Bản nên theo đuổi chính sách hòa bình, tránh lặp lại số phận như đã từng trải qua trong Thế chiến thứ 2.
Ông Vương Nghị còn cảnh báo, thay vì “đối đầu với tham gia” trên nhiều phương diện, Nhật Bản nên thực thi cam kết đã có với Trung Quốc, theo đó hai nước là các đối tác hợp tác với nhau, không đe dọa lẫn nhau.
Cuộc gặp giữa ông Vương Nghị và ông Fumio Kishida diễn ra trong bối cảnh đang có những căng thẳng trên biển Đông và biển Hoa Đông.
Cũng tại Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN, Ngoại trưởng Mỹ, John Kerry khẳng định Washington “chia sẻ mong muốn của các nước ASEAN là bảo vệ hòa bình và ổn định trên Biển Đông. Chúng ta phải đảm bảo an ninh của các tuyến hàng hải và ngư trường trọng yếu. Chúng ta cần thấy các xung đột trong khu vực được giải quyết một cách hòa bình, dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế”.
Trước cuộc họp, ngoại trưởng Mỹ đã gặp song phương người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị. Ông Kerry mô tả đây là một cuộc gặp “tốt đẹp” và bày tỏ hi vọng các nỗ lực giải quyết căng thẳng trên Biển Đông sẽ đạt được những tiến bộ cụ thể trong những ngày tới.
Nhưng một quan chức phái đoàn Mỹ tiết lộ với các phóng viên có mặt ở Trung tâm thương mại quốc tế Putra (PWTC) rằng khi đối thoại với ông Vương Nghị, ông Kerry đã thể hiện rõ thái độ phản ứng mạnh mẽ của Mỹ đối với các hành vi đơn phương và gây hấn của Trung Quốc trên Biển Đông.
Ngoại trưởng Kerry cho biết Mỹ đặc biệt lo ngại về “tình trạng căng thẳng leo thang trên Biển Đông vì các tranh chấp chủ quyền và vì Trung Quốc bồi đắp, xây dựng quy mô lớn và quân sự hóa các cấu trúc trên Biển Đông”.
Ông nói thẳng với ông Vương Nghị rằng Washington kêu gọi Bắc Kinh “lập tức dừng ngay các hành động gây rối để tạo không gian cho ngoại giao”. Ngoài Mỹ, nhiều quan chức các nước đối tác của ASEAN cũng không ngần ngại thể hiện quan điểm phản đối Trung Quốc.
Phát biểu trước các ngoại trưởng ASEAN, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Minoru Kiuchi khẳng định Tokyo “vô cùng lo ngại về các hành vi đơn phương làm thay đổi hiện trạng và đẩy căng thẳng lên cao ở Biển Đông”.
Thứ trưởng Nhật mô tả đó là “hành động bồi đắp quy mô lớn, xây dựng các tiền đồn (trái phép) và sử dụng chúng vì mục đích quân sự”. Ông Kiuchi cam kết Nhật sẽ hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN để bảo vệ an ninh và tự do hàng hải khu vực.
Còn Ngoại trưởng Australia Julie Bishop dù giải thích Canberra không đứng về phía nào trong các tranh chấp lãnh thổ, nhưng thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc bồi đắp, xây đảo nhân tạo trái phép ồ ạt trên Biển Đông trong suốt 18 tháng qua.
“Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc và các nước Đông Nam Á tôn trọng tự do hàng hải trên Biển Đông. Chúng ta cần phải chấm dứt những hành vi bắt nạt và đơn phương trên Biển Đông” – Ngoại trưởng Bishop dùng những từ ngữ rất mạnh mẽ và quyết liệt.
Ngoại trưởng Thái Lan Tanasak Patimapragorn cho biết tại Hội nghị bộ trưởng ngoại giao ASEAN – Trung Quốc, các đại diện Đông Nam Á “nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế”.
Trong các hội nghị, nhiều ngoại trưởng tuyên bố rõ Biển Đông là “vấn đề quan tâm và lợi ích chung” của tất cả các nước trong và ngoài khu vực, và các diễn biến phức tạp trên Biển Đông ảnh hưởng nghiêm trọng đến hòa bình, an ninh, an toàn tự do hàng hải và hàng không khu vực.