Theo Reuters, hai khu trục hạm của Nhật Bản dự kiến sẽ ghé cảng của Việt Nam sau khi thăm Philippines trong tháng 4/2016.
Nguồn tin cho biết, một tàu ngầm Nhật Bản được sử dụng cho mục đích đào tạo và hai tàu khu trục sẽ đến Philippines vào tháng 4. Dự kiến, hai tàu hộ tống này sau đó sẽ ghé cảng Cam Ranh của Việt Nam.
Tuy nhiên, trước thông tin Reuters đăng tải, đại diện của Bộ Quốc phòng Nhật Bản từ chối bình luận về sự kiện này nhưng nói rằng hải quân thường tiến hành các chuyến đi đào tạo vào tháng 3 và tháng 4.
“Nhưng chúng tôi vẫn đang trong giai đoạn lập kế hoạch nên không thể cung cấp thông tin chi tiết”, vị đại diện này cho biết.
Trong khi đó, phát ngôn viên quân đội Philippines, Thiếu tướng Restituto Padilla cho biết: “Theo thông tin chưa chính thức thì chúng tôi biết một tàu ngầm Nhật Bản sẽ đến vịnh Subic vào tháng 4”.
Dù Nhật Bản cho biết chưa có quyết định cuối cùng cho chuyến thăm này nhưng Trung Quốc đã có phản ứng khá gay gắt khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho hay Bắc Kinh “cảnh giác cao” trước các động thái quân sự của Nhật Bản ở Biển Đông.
“Sự hợp tác của các quốc gia liên quan nên có lợi cho sự ổn định khu vực và không nên nhắm vào các bên thứ ba hay làm tổn hại tới chủ quyền hay lợi ích an ninh của một quốc gia khác”, Hồng Lỗi nói.
Động thái của Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng bành trướng ở Biển Đông. Mỹ đã yêu cầu Bắc Kinh dừng hoạt động bồi đắp và tiến hành các cuộc tuần tra hàng hải gần các đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp trong khuôn khổ các hoạt động tự do hàng hải.
Thay vì đối đầu với Trung Quốc một cách trực tiếp, Nhật Bản muốn tăng cường năng lực của các quốc gia trong khu vực để cải thiện khả năng giám sát của các nước này đối với các lực lượng Trung Quốc. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Natakani dự kiến sẽ tới Philippines vào tháng 4 để thảo luận sự hợp tác.
Nhật đã đề nghị cung cấp cho Philippines các máy bay nhằm tăng cường các cuộc tuần tra ở Biển Đông. Nhật cũng muốn cung cấp cho Philippines một số máy bay huấn luyện Beechcraft TC-90 King Air, có thể được trang bị radar giám sát trên không và trên biển.
Philippines cũng đã đề nghị Mỹ tiến hành các cuộc tuần tra hàng hải chung. Trong khi đó, Nhật Bản và Việt Nam hồi tháng 11/2015 đã nhất trí tiến hành cuộc diễn tập hải quân chung đầu tiên.
Và đặc biệt trong tháng 2/2016, hai máy bay tuần tra săn ngầm P-3C của Nhật Bản đã có chuyến thăm hữu nghị tại Đà Nẵng và thực hiện diễn tập với Hải quân Việt Nam từ ngày 16 – 18/2. Theo tờ Nikkei, cuộc diễn tập Nhật Bản – Việt Nam bao gồm tình huống giải cứu một con tàu gặp nạn ở Biển Đông.
Phát biểu trong chuyến thăm Đà Nẵng, ông Hideo Kikuchi, đại diện cho phái đoàn Nhật Bản nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyến thăm, nói rằng hai bên có thể học hỏi lẫn nhau nhiều và sự tin cậy giữa hai bên đang ngày càng gia tăng.