Ông Tập Cận Bình thay tráo ngôn từ trong giải quyết tranh chấp Biển Đông cùng lúc nghị sĩ Mỹ tuyên bố mạnh mẽ.
Tráo ngôn từ giải quyết tình hình Biển Đông
Ông Tập Cận Bình đưa ra tuyên bố ngày 28/4 trong phát biểu khai mạc Hội nghị Các biện pháp xây dựng lòng tin và hợp tác châu Á (CICA) lần thứ 5 rằng kiên quyết không chấp nhận quốc tế hóa tranh chấp Biển Đông.
“Chúng tôi khẳng định rằng tranh chấp ở Biển Đông cần được giải quyết thông qua tham vấn, đàm phán hữu nghị và hòa bình trực tiếp với các đối tác có liên quan”, ông Tập phát biểu, theo tờ South China Morning Post.
Phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc tái khẳng định những tuyên bố trước đây của Bắc Kinh về vấn đề Biển Đông.
Tuy nhiên, trong phát biểu lần này, không thấy ông Tập dùng đến cụm từ “đàm phán song phương”, điều mà giới lãnh đạo cao cấp của Trung Quốc luôn nhắc đến trên các diễn đàn quốc tế.
Thay vào đó, ông Tập nhấn mạnh đến “đàm phán giữa các đối tác có liên quan”.
“Trung Quốc cam kết cùng các nước ASEAN xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác”, ông Tập Cận Bình nói.
Song rõ ràng, Bắc Kinh muốn chia rẽ các nước ASEAN có tranh chấp khi tuyên bố chỉ đàm phán song phương với từng nước. Đối lập, các nước thành viên ASEAN thống nhất chỉ giải quyết vấn đề Biển Đông với Trung Quốc trên tinh thần cả khối chung.
South China Morning Post bình luận, phát biểu của ông Tập Cận Bình được đưa ra ngay trước thềm Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) sắp công bố phán quyết vụ Philippines khởi kiện Trung Quốc (áp dụng sai, giải thích sai và vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) ở Biển Đông.
Ông Tập Cận Bình nhắc lại những lời này nhằm tiếp tục bác bỏ vai trò và phán quyết của PCA trước sự có mặt của Ngoại trưởng các nước châu Á và Trung Đông được Bắc Kinh mời dự hội nghị, trong khi hoạt động bồi đắp và quân sự hóa (bất hợp pháp) đảo nhân tạo Trung Quốc tiến hành ở Biển Đông đang làm căng thẳng khu vực.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng nhắc lại quan điểm các vấn đề châu Á cần do người châu Á tự giải quyết, ngụ ý các nước ngoài khu vực như Hoa Kỳ không có vai trò gì trong các tranh chấp ở khu vực, điều ông đã nói tại hội nghị như thế này cách đây 2 năm.
Nghị sĩ Mỹ nói mạnh
Không khó hiểu khi Mỹ không chấp nhận lời bình luận này từ phía Tập Cận Bình. Hôm 27/4, các nghị sỹ Mỹ kêu gọi Nhà Trắng ra lệnh tiến hành thêm các cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải, hàng không ở biển Đông.
Thượng nghị sĩ Bob Corker của đảng Cộng hòa nói: “Tôi không hiểu lý do tại sao chúng ta không làm việc đó hàng tuần hoặc hàng tháng”.
Ông lưu ý Mỹ bố trí khoảng 60% tàu hải quân ở khu vực Thái Bình Dương, đồng thời cho rằng Bắc Kinh đã xem mình là đối thủ địa chính trị của Washington.
 |
| Tàu sân bay Hoa Kỳ USS John C. Stennis vừa xuất hiện ở biển Đông ngày 15/4 Ảnh: MILITARY TIMES |
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Cory Gardner cho rằng việc điều động chiến hạm Mỹ đến biển Đông với tần suất 3 tháng/lần không đủ để phát đi thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio cảnh báo mục tiêu của Trung Quốc là kiểm soát toàn bộ biển Đông.
Còn Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho rằng Bắc Kinh sẽ chỉ khiến các nước láng giềng thêm xa lánh nếu không thay đổi hướng tiếp cận đối với vấn đề biển Đông và tuân thủ luật pháp quốc tế.