Trung Quốc nói rằng ASEAN không nên ra tuyên bố chung liên quan đến vụ kiện của Philippines tại tòa quốc tế, cho rằng đó sẽ là “hành động liều lĩnh”.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân tuần trước tham gia cuộc gặp thường kỳ giữa các quan chức Trung Quốc và ASEAN (SOM) ở Singapore để thảo luận về tranh chấp trên biển. Cuộc gặp do ông Lưu cùng Thư ký Thường trực Bộ Ngoại giao Singapore Chee Wee Kiong đồng chủ trì.
Ông Lưu nói ASEAN ra tuyên bố chung về vụ kiện của Philippines với Trung Quốc là một “bước đi liều lĩnh” và Bắc Kinh sẽ “phản đối”, Kyodo dẫn các nguồn tin ngoại giao ASEAN hôm nay cho biết. Động thái này được cho là nhằm ngăn ASEAN ủng hộ phán quyết có lợi cho Philippines.
Philippines đã kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague về yêu sách “đường 9 đoạn” mà Bắc Kinh đưa ra chiếm gần như toàn bộ Biển Đông. Tòa sẽ ra phán quyết trong vài tuần nữa, dự kiến bất lợi cho Trung Quốc.
Ông Lưu nhắc lại quan điểm của Trung Quốc là không chấp nhận vụ kiện. Trung Quốc coi đây là động thái của các cường quốc bên ngoài nhằm chống lại nước này, với ý nhắc đến Mỹ và Nhật Bản. “Không nên đánh đổi quan hệ Trung Quốc – ASEAN lấy mối quan hệ với cường quốc bên ngoài”, ông Lưu nói.
Một nhà ngoại giao ASEAN nhận định điều Trung Quốc muốn tại cuộc họp vừa qua là ASEAN không đạt được sự đồng thuận về một tuyên bố chung đối với phán quyết của tòa quốc tế.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc trước đó cảnh báo bất cứ phán quyết trọng tài nào cũng “đi ngược” với Tuyên bố của các bên về ứng xử tại Biển Đông (DOC) mà Trung Quốc và các nước ASEAN đạt được năm 2002, cam kết giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán và các biện pháp hòa bình. Mọi “sự chệch hướng DOC” đều mang lại “kết quả tiêu cực”.
Ông Lưu còn ngang nhiên nói các hoạt động xây dựng phi pháp mà Trung Quốc thực hiện ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam không có mục đích quân sự mà chỉ phục vụ mục đích dân sự như chống cướp biển, hỗ trợ tàu thuyền đi lại.
Trung Quốc có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông với các nước trong ASEAN là Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei. Những năm gần đây, Trung Quốc bị cáo buộc ngày càng quyết đoán trong cách hành xử ở Biển Đông. Nước này đã bồi lấp trái phép đảo nhân tạo, xây đường băng, trạm radar, hải đăng phi pháp ở Trường Sa, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam.