Không nằm ngoài dự đoán của các học giả quốc tế, trước khi Tòa trọng tài thường trực quốc tế (PCA) ra phán quyết về vụ kiện “Đường lưỡi bò” dự kiến vào cuối tháng 5/2016 thì Trung Quốc vẫn tiếp tục có những hành vi “xấc xược” trên Biển Đông. Điển hình nhất là việc đưa văn công ra Đá Chữ Thập biểu diễn hôm 2/5; tập trận bắn đạn thật rầm rộ trên biển; lùa hàng vạn tàu cá có vũ trang xuống vùng biển đang tranh chấp nhằm thực hiện mưu đồ bá quyền…
Hạm đội với hàng vạn tàu cá được trang bị vũ trang đang là “con bài” mà Trung Quốc tích cực sử dụng nhằm thực hiện yêu sách chủ quyền phi pháp ở Biển Đông (Ảnh: Tân hoa xã).
Trên đây là những hành vi nối tiếp trong chuỗi kế hoạch mà các nhà lãnh đạo Bắc Kinh đã lên kịch bản từ trước đó rất lâu. Từ đó, biến “yêu sách lưỡi bò” phi lý của nước này thành hiện thực.
Sự việc này càng được dư luận quan tâm hơn trong bối cảnh chỉ trong vài tuần tới, Tòa trọng tài quốc tế sẽ ra phán quyết sau khi thụ lý vụ kiện “Đường lưỡi bò” của Trung Quốc mà Philippines khởi xướng từ năm 2012.
Anh hùng LLVTND, Trung tướng Phạm Xuân Thệ – Nguyên Tư lệnh Quân khu I. |
Chia sẻ với Báo điện tử PetroTimes, Anh hùng LLVTND, Trung tướng Phạm Xuân Thệ – Nguyên Tư lệnh Quân khu I đã bày tỏ sự lo ngại và bất bình trước những hành vi phi pháp của Trung Quốc thời gian gần đây.
Ông chỉ rõ: “Bản chất cố hữu của các nhà lãnh đạo Bắc Kinh là bành trướng đã có từ hàng ngàn năm nay. Mưu đồ độc chiếm hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam đã hình thành từ thế kỷ trước. Tuy nhiên, thời điểm đầu năm 1975 Trung Quốc đã thất bại trong âm mưu chiếm Trường Sa của ta do nhận định sáng suốt của TƯ Đảng, Quân ủy TƯ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi kịp thời ra đóng quân trước”.
Tướng Thệ cho rằng, diễn biến hiện nay đang vô cùng nóng bỏng cả trên thực địa và bàn ngoại giao. Trung Quốc một mặt gia tăng các hoạt động hiện diện ở Biển Đông bằng hàng loạt động thái như đưa hạm đội hàng vạn tàu cá vỏ thép được vũ trang hóa xuống vùng biển phía Nam; rầm rộ tổ chức tập trận hải quân bắn đạn thật; gia tăng sự xuất hiện của các loại chiến đấu cơ, pháo hạm, binh lính ra các đảo nhân tạo mà nước này bồi lấp trái phép tại quần đảo Trường Sa và đảo Phú Lâm (quần đảo Hoàng Sa) vốn đều thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Mặt khác, trên bình diện ngoại giao nước này cũng đang sử dụng các chiêu bài chia rẽ nhằm phân tán sự đoàn kết của một số nước trong khối ASEAN.
Cụ thể là việc Ngoại trưởng Vương Nghị đã “bịa” ra chuyện nước này có được sự ủng hộ của ba nước Lào, Campuchia và Brunei trong vấn đề Biển Đông. Rồi chuyện Nga cũng ra mặt ủng hộ đề xuất đàm phán song phương giữa Trung Quốc với các nước trực tiếp có chung tuyên bố chủ quyền.
Theo tướng Thệ, đó thực ra chỉ là sự “chữa cháy” cho cái sai của Trung Quốc.
“Một quốc gia không biết lắng nghe, không biết sợ và không biết xấu hổ như Trung Quốc thì chuyện gì cũng có thể làm mà bất chấp luật pháp quốc tế. Âm mưu lấn dần từng bước rồi thiết lập chủ quyền phi pháp vốn là điều mà thế giới đã thấy từ lâu. Vấn đề là phản ứng của dư luận thế nào sẽ là điều mà lãnh đạo Trung Quốc sẽ còn phải thăm dò”.
“Hơn nữa, trong tháng 5 này diễn ra khá nhiều sự kiện quốc tế quan trọng và đáng chú ý. Đó cũng là thời điểm diễn ra các cuộc viếng thăm của Tổng thống Mỹ Barack Obama tới Việt Nam. Hội nghị cấp cao Nga – ASEAN trong hai ngày 19 – 20/5. Sự đan xen lợi ích trong quan hệ quốc tế đang là điều mà chúng ta phải nhìn nhận một cách thật thấu đáo và cẩn trọng. Vừa đảm bảo giữ vững chủ quyền, vừa giữ được mối quan hệ tốt đẹp với các nước đối tác, đáng tin cậy”, nguyên Tư lệnh Quân khu I cho biết.
Nói về sự hiện diện của cả Nga và Mỹ cũng như một số cường quốc khác tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, đặc biệt là Biển Đông, Tướng Phạm Xuân Thệ cho rằng, Việt Nam nằm ở cửa ngõ của khu vực nên việc hợp tác với các nước đối tác trong và ngoài khu vực nhằm duy trì và đảm bảo tự do và an ninh hàng hải, hàng không là điều vô cùng quan trọng.
Vấn đề Biển Đông giờ đã mang tính chất quốc tế chứ không phải của riêng khu vực ASEAN nữa. Các cơ chế đàm phán, hợp tác đa phương đang phát huy vai trò tích cực.
Một tàu sân bay mà Mỹ đã cử tới Biển Đông nhằm thách thức yêu sách bành trướng của Trung Quốc (Ảnh: US.Navy). |
“Trước những diễn biến rất đáng chú ý như trên, nhất là sự hiện diện của Mỹ ở vùng biển này đang khiến Trung Quốc phải cân nhắc. Tất nhiên, dù là Mỹ hay Nga hoặc bất kỳ nước nào cũng đều tính đến vấn đề lợi ích dân tộc họ. Nhưng Việt Nam vẫn nên tận dụng sự ủng hộ quốc tế trong vấn đề này.
Nếu Trung Quốc thực sự muốn tiếp tục cải tạo, bồi lấp bãi cạn Scabourough/Hoàng Nham mà nước này chiếm của Philippines từ năm 2012 sẽ tạo nên một sự đột biến lớn trong khu vực. Mỹ chắc chắn sẽ không thể ngồi yên cho Bắc Kinh thực hiện ý đồ này”, Trung tướng Thệ nhận định.
Bên cạnh đó, vị tướng này cũng cảnh báo, trước và sau khi Tòa PCA ra phán quyết vụ kiện của Philippines, nhất định Trung Quốc sẽ còn sử dụng các chiêu bài nguy hiểm hơn, làm cho tình hình leo thang thêm căng thẳng. Tháng sau sẽ làm mạnh hơn tháng trước, năm sau làm còn nghiêm trọng hơn năm trước.
Chúng ta cần theo dõi thật sát xao và có đối sách ứng phó kịp thời nhằm bảo vệ chủ quyền chính đáng của mình.