“Washington tôn trọng sự lựa chọn của người dân Philippines. Chúng tôi sẵn sàng làm việc với nhà lãnh đạo mới mà họ đã chọn”.
Ông Rodrigo Duterte, người vừa đắc cử Tổng thống Philippines, ảnh: Reuters.
Inquirer ngày 12/5 đưa tin, Hoa Kỳ, Trung Quốc đã bày tỏ sự lạc quan, mong muốn hợp tác với ông Rodrigo Duterte, người vừa trúng cử Tổng thống Philippines, trong việc giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông cũng như tăng cường quan hệ chính trị – thương mại.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Elizabeth Trudeau cho biết: “Washington tôn trọng sự lựa chọn của người dân Philippines. Chúng tôi sẵn sàng làm việc với nhà lãnh đạo mới mà họ đã chọn”.
Mỹ tái khẳng định lập trường ủng hộ Philippines giải quyết tranh chấp Biển Đông một cách hòa bình, không sử dụng vũ lực hay đe dọa dùng vũ lực.
Trong khi đó Trung Quốc kêu gọi ông Duterte đồng ý đàm phán song phương với Bắc Kinh về vấn đề Biển Đông và gạt các nước bên ngoài Biển Đông khỏi đàm phán, ví dụ như Hoa Kỳ, Úc hay Nhật Bản.
Lục Khảng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc khi được hỏi về kế hoạch của ông Duterte mở một hội nghị đa phương với các bên tranh chấp ở Biển Đông cùng Hoa Kỳ và Úc, ông Khảng nói:
“Chúng tôi hy vọng chính phủ mới của Philippines có thể làm việc cùng một hướng với chúng tôi, phản ứng đúng đắn với các tranh chấp có liên quan và đưa quan hệ song phương trở lại quỹ đạo phát triển bằng hành động cụ thể.
Một trong những vấn đề này là tranh chấp chủ quyền các đảo, đá ngầm có liên quan ở Biển Đông sẽ được giải quyết đúng đắn thông qua đàm phán trực tiếp, song phương giữa các bên liên quan dựa trên sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế”.
Lục Khảng thừa nhận rằng quan hệ Trung Quốc – Philippines đã “gặp trở ngại nghiêm trọng” do các tranh chấp lãnh thổ (và hàng hải) trên Biển Đông.
“Tôi muốn nhấn mạnh rằng, Philippines là một nước láng giềng gần gũi của Trung Quốc. Nhân dân hai nước có tình hữu nghị truyền thống.
Trung Quốc luôn coi trọng phát triển quan hệ với Philippines và đã rất nỗ lực giữ gìn quan hệ song phương. Chúng tôi hy vọng rằng trong tương lai, quan hệ Trung Quốc – Philippines sẽ sáng sủa hơn”, ông Khảng nói.