Mỹ đã cảnh báo Trung Quốc chớ có tiến hành “thêm các hành động khiêu khích” sau khi một tòa án quốc tế ra phán quyết về vụ kiện do Philippines khởi xướng, liên quan đến các tranh chấp trên Biển Đông với Trung Quốc. Có nhiều dự báo cho rằng tòa sẽ bác bỏ phần lớn các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh.
Tàu sân bay Mỹ tham gia tập trận cùng Philippines trên Biển Đông
Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á Colin Willett mới đây đã bày tỏ hoài nghi về lời tuyên bố của Trung Quốc rằng họ được hàng chục nước ủng hộ cho quan điểm của họ trong vụ kiện trọng tài của Philippines. Trong khi theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), chỉ có 8 quốc gia đã công khai ủng hộ lập trường của Trung Quốc, bao gồm các quốc gia không có đường bờ biển và chẳng liên quan đến Biển Đông như Niger và Afghanistan.
Bà Willett cũng khẳng định Washington sẽ giữ vững các cam kết về phòng vệ.
“Nước Mỹ có lợi ích quốc gia rất rõ ràng trong khu vực… Chúng tôi có lợi ích trong việc giữ gìn các cam kết quốc phòng và quan hệ đối tác an ninh của chúng tôi”, bà Willett nói.
Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh rằng, Washington có “nhiều lựa chọn” để đáp trả bất cứ hành động nào của Trung Quốc trong khu vực có ảnh hưởng sống còn đến các lợi ích của Mỹ.
Vào lúc dự kiến phán quyết sẽ được đưa ra trong vòng vài tuần nữa, bà Phó Trợ lý Ngoại trưởng nói Mỹ đang vận động các đồng minh và đối tác trong khu vực để đảm bảo có một mặt trận thống nhất.
Bà Willett nhắc lại quan điểm của Mỹ là phán quyết của tòa phải có tính ràng buộc pháp lý. Bà nói Washington hy vọng Trung Quốc sẽ xem phán quyết như “một cơ hội để tái khởi động những cuộc thảo luận nghiêm túc với các nước láng giềng”.
Cách thức Washington xử lý hệ quả của phán quyết này được nhiều người xem là một thử thách về tính đáng tin cậy của Mỹ ở trong khu vực, nơi sự hiện diện của Washington đang bị thách thức bởi một Trung Quốc ngày càng hiếu chiến và tham vọng.
Các quan chức Mỹ cho đến nay vẫn cảnh báo Trung Quốc không được tuyên bố vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông như đã làm ở biển Hoa Đông hồi năm 2013, cũng như ngưng các hoạt động xây dựng và củng cố các đảo nhân tạo mà nước này đã bồi đắp ở Biển Đông.