Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) vừa cho hay, chỉ có 8 quốc gia, chủ yếu là ở châu Phi, công khai ủng hộ lập trường của Trung Quốc – con số quá nhỏ so với 40 quốc gia trên khắp thế giới ủng hộ Philippines tiến hành tố tụng trọng tài với bị đơn là Trung Quốc.
Philippines giành được nhiều sự ủng hộ hơn Trung Quốc trong vụ kiện Biển Đông
Trung tâm Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI), thuộc CSIS, đã theo dõi cách phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với quyết định cuối cùng, dự kiến vào ngày 12/7 tới, của Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) tại La Haye về vụ kiện Philippines – Trung Quốc và đưa ra kết quả này.
Tuyên bố của AMTI khẳng định: Khi mà áp lực quốc tế là cơ chế thực thi duy nhất phán quyết của PCA, thì sự công nhận của các quốc gia về tính hơp pháp và ràng buộc của phán quyết đối với cả hai bên (Philippines và Trung Quốc), cũng như sự kêu gọi tôn trọng phán quyết của tòa sẽ quyết định giá trị cuối cùng của nó.
AMTI cho hay, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố số lượng các nước ủng hộ lập trường của Trung Quốc đã tăng lên 60, “nhưng Bắc Kinh lại không cung cấp được danh sách các quốc gia này, hoặc trong phần lớn trường hợp còn không cung cấp được chứng cứ về sự ủng hộ của họ”.
Theo AMTI, thực tế chỉ có 8 nước ủng hộ lập trường của Trung Quốc, bao gồm: Afghanistan, Gambia, Kenya, Lesotho, Niger, Sudan, Togo và Vanuatu.
Các chuyên gia của CSIS cũng lưu ý rằng, 4 nước Campuchia, Fiji, Ba Lan và Slovenia đã công khai bác bỏ tuyên bố của phía Trung Quốc về sự ủng hộ của các nước này dành cho Bắc Kinh.
“Ngược lại, 40 quốc gia đã lên tiếng ủng hộ các thủ tục tố tụng trọng tài và nói rằng phán quyết của tòa có tính ràng buộc về mặt pháp lý, hoặc kêu gọi Trung Quốc và Philippines tôn trọng nó”.
Chánh án Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio trước đó cho biết, các quốc gia ủng hộ lập trường của Trung Quốc không có bờ biển, hoặc chẳng có chút liên quan đến Biển Đông, trong khi những nước ủng hộ lập trường của Philippines giải quyết tranh chấp bằng biện pháp trọng tài, là các cường quốc hải quân quan trọng như Mỹ, Pháp và Australia.
Hôm 1/7, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay Jr tuyên bố nước này sẽ tuân thủ phán quyết của tòa trọng tài kể cả khi phán quyết đó có lợi cho Trung Quốc.