Theo The Diplomat, giới chức Trung Quốc và Nga đang tiến hành thảo luận về khả năng tổ chức tập trận hải quân tại Biển Đông.
Tàu chiến Nga – Trung trong cuộc tập trận Joint Sea năm 2014
Trang Diplomat dẫn thông tin từ mạng tin quân sự Trung Quốc cho biết nước này và Nga được cho là sẽ tổ chức tập trận hải quân chung, có tên gọi là Joint-Sea 2016, vào tháng 9 tới tại Biển Đông.
Tại một cuộc họp báo ngày 30/6, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Wu Qian cho biết hai nước đang xem xét các thông tin chi tiết về cuộc tập trận sắp tới. Tuy nhiên, ông Wu Qian không cho biết thêm thông tin nào khác.
Dựa trên những cuộc tập trận hải quân giữa Trung Quốc và Nga do Hạm đội Đông Hải và Hạm đội Bắc Hải của Hải quân thuộc Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc tiến hành, nhiều khả năng cuộc tập trận Joint-Sea 2016 sẽ được tổ chức bởi Hạm đội Nam Hải, đơn vị phụ trách thực hiện các nhiệm vụ ở Biển Đông.
Diplomat cũng dẫn thông tin từ truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết: “Trong các cuộc tập trận trước khi Trung Quốc đứng ra tổ chức, các hạm đội tham gia trực tiếp như Hạm đội Bắc Hải và Hạm đội Đông Hải đã đảm nhận trách nhiệm. Do vậy, nhiều khả năng Hạm đội Nam Hải sẽ giữ vai trò chủ lực trong cuộc tập trận tới, với địa điểm có thể là ở gần Biển Đông”.
Thông tin về việc Nga – Trung Quốc chuẩn bị tổ chức tập trận được đưa ra vào thời điểm căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, đặc biệt là khi Tòa Trọng tài thường trực của Liên Hợp Quốc chuẩn bị ra phán quyết về vụ kiện của Philippines liên quan tới vấn đề chủ quyền tại Biển Đông vào ngày 12/7 tới đây.
Trung Quốc hiện đang tổ chức cuộc tập trận hải quân quy mô lớn từ hôm 5-11/7 tại Biển Đông với phạm vi bao trùm quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình tuyên bố, hành động này của phía Trung Quốc một lần nữa xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, đi ngược lại nhận thức chung của Lãnh đạo Cấp cao hai nước, vi phạm luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Việt Nam phản đối mạnh mẽ và yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, hành xử có trách nhiệm, chấm dứt ngay và không có những hành động đe dọa đến an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông hay làm gia tăng căng thẳng tại khu vực này.
Trước đó, Bắc Kinh cũng tổ chức các cuộc tập trận ở vùng biển này hồi tháng 5. Còn trong một cuộc hội đàm hồi tháng 4, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu và người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn đã tuyên bố sẽ tăng cường các cuộc tập trận chung trong năm 2016.
Nga đã nhiều lần nhất trí không nên quốc tế hóa tranh chấp trên Biển Đông, nhưng chưa từng công khai ủng hộ Bắc Kinh trong vụ kiện đường lưỡi bò.
Trên thực tế, Trung Quốc và Nga chưa phải là liên minh quân sự chính thức, do vậy quá trình tương tác giữa hải quân hai nước vẫn bị giới hạn, đặc biệt là khi thực hiện các chiến dịch quân sự phối hợp phức tạp. Lý do chính đằng sau các cuộc tập trận là chính trị, thay vì mục đích nâng cao năng lực của các bên tham gia, cũng như để nhấn mạnh mối quan hệ đối tác an ninh đang phát triển giữa hai cường quốc này.