Đài Loan đã lên án quyết định của Tòa trọng tài rằng: Ba Bình (Itu Aba) là đá, chứ không phải là đảo.
Tòa trọng tài đã tuyên Ba Bình là đá, chứ không phải là đảo
Ngày 12/7, Tòa trọng tài được thành lập theo Phụ lục VI Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 trên cơ sở đề nghị của Philippines, đã raphán quyết cuối cùng về vụ kiện Philippines – Trung Quốc, liên quan đến quyền và quyền lợi hàng hải ở Biển Đông, trong đó có quy chế pháp lý và quyền của các thực thể mà Trung Quốc đang chiếm đóng, chiểu theo UNCLOS 1982.
Là một bên tranh chấp ở Biển Đông, cũng có yêu sách tương tự như Trung Quốc và đang kiểm soát Ba Bình (thuộc quần đảo Trường Sa), Đài Loan ngay lập tức đã có phản ứng. Phản ứng của Đài Bắc tập trung chủ yếu vào kết luận của tòa trên 2 vấn đề:
Một là, “đường 9 đoạn” mà cả Đài Loan và Trung Quốc đều vin vào để đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông là không phù hợp với UNCLOS 1982.
Hai là, Ba Bình là đá, chứ không phải là đảo, do đó không được hưởng vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý.
Phủ Tổng thống Đài Loan và Bộ Ngoại giao Đài Loan ra tuyên bố nói phán quyết của Tòa trọng tài là “không có căn cứ pháp luật”, đồng thời cho rằng, Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) có cái gọi là “chủ quyền” tại các đảo ở Biển Đông và được hưởng lợi ích tại khu vực biển này theo luật pháp quốc tế và Luật Biển.
Đài Bắc cũng có ý “trách móc” Tòa trọng tài khi nói rằng: “Tòa trọng tài chưa từng chính thức mời Đài Loan khi tiến hành quá trình thẩm xét, cũng chưa trưng cầu ý kiến” của họ.
Đài Bắc tuyên bố không chấp nhận phán quyết này và phán quyết này không mang tính ràng buộc về pháp luật đối với Đài Loan.
Trước khi Tòa trọng tài ra phán quyết, Thủ tướng Đài Loan Lâm Toàn đã nói “nếu phán quyết của tòa không có lợi cho Đài Loan thì không mang tính ràng buộc”.
Trong khi đó, Phó Tổng giám đốc Cơ quan Thủy sản của Đài Loan tái khẳng định rằng, ngư dân Đài Loan sẽ tiếp tục đánh cá trong vùng biển xung quanh Ba Bình và Cảnh sát biển Đài Loan sẽ bảo vệ họ.
Hôm 10/7, hai ngày trước khi Tòa trọng tài ra phán quyết cuối cùng về vụ kiện Philippines – Trung Quốc, Cảnh sát biển Đài Loan đã phái một tàu Wei Hsing, trọng tải 1.800 tấn, ra Ba Bình làm nhiệm vụ tiếp tế và tuần tra.
Theo Văn phòng Tổng thống Đài Loan, Đài Bắc cũng có kế hoạch điều 1 tàu hải quân, 1 tàu khu trục lớp Lafeyette để tuần tra Biển Đông. Ban đầu, Đài Bắc định cho tàu khu trục khởi hành vào ngày 14/7, nhưng sau đó lại đẩy lịch lên sớm một ngày, tức vào hôm nay (13/7), dường như để phản ứng lại phán quyết của Tòa trọng tài.