Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua 26/7 cho rằng đã đến lúc tránh các căng thẳng ở Biển Đông. Ông cũng cam kết sẽ thuyết phục Philippines nối lại đàm phán với Trung Quốc về vấn đề tranh chấp.
Tại hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra ở Lào hôm qua 26/7, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng, đã đến lúc tránh xa các căng thẳng tranh chấp ở Biển Đông và bước sang một trang mới. Ngoài ra, ông cũng cam kết sẽ hối thúc Philippines chấp thuận nối lại đàm phán với Trung Quốc trong cuộc hội đàm với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte vào hôm nay.
Ông Kerry nói rằng, Bắc Kinh và Manila đã cho thấy tín hiệu sẵn sàng đàm phán sau khi tòa trọng tài quốc tế bác “đường chín đoạn” của Trung Quốc ở Biển Đông.
“Hi vọng rằng đây có thể trở thành thời khắc chúng ta có thể tận dụng, để làm việc tìm ra các phương cách giải quyết vấn đề đánh bắt cá, tài nguyên thiên nhiên, tự do hàng hải và bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên”, ông Kerry nói.
Ông nhấn mạnh thêm: “Đây có thể là thời khắc quan trọng chuyển biến cách thức đàm phán, không phải thông qua các thách thức và hành động đơn phương mà thông qua các biện pháp ngoại giao mang tính xây dựng”.
Nhắc lại lời người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị, ông Kerry cho biết, Mỹ nhất trí nên “tránh các căng thẳng”, “bước sang trang mới” ở Biển Đông sau phán quyết của tòa trọng tài. “Ngoại trưởng Trung Quốc đã nói với tôi rằng, giờ là lúc vượt qua những căng thẳng thời gian qua và bước sang trang mới. Và chúng tôi nhất trí rằng không bên nào hành xử theo cách khiêu khích, cũng như không bên nào nên đưa ra những động thái có thể làm gia tăng căng thẳng. Chúng ta vẫn còn một nhiệm vụ hay còn là một thách thức ở phía trước. Chúng tôi vẫn đang cố gắng hướng thảo luận để bảo đảm rằng các bên sẽ giải quyết những vấn đồng thông qua ngoại giao và pháp trị”, ông Kerry nói.
Ngoại trưởng Kerry nhắc lại, Mỹ không đứng về bên nào trong tranh chấp ở Biển Đông nhưng khẳng định, luật pháp quốc tế phải được tôn trọng.
Những bình luận trên của ông Kerry được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ngỏ lời nhờ Mỹ thuyết phục Philippines nối lại đàm phán về vấn đề tranh chấp ở Biển Đông.
Trong một diễn biến liên quan, tại cuộc hội đàm với giới chức Trung Quốc ngày 25/7, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice đã hối thúc các bên hạ nhiệt căng thẳng ở Biển Đông, đồng thời khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục các hoạt động tuần tra tự do hàng hải ở khu vực này trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục các hoạt động bồi đắp trái phép ở Biển Đông.
Tại hội nghị cấp cao diễn ra hôm qua, giới chức ASEAN đã ra tuyên bố chung lên án các hoạt động cải tạo phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông mặc dù không đề cập đến phán quyết của tòa trọng tài.
Xu Liping, một chuyên gia nghiên cứu cấp cao về Đông Nam Á tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng hội nghị ngoại trưởng cấp cao ASEAN có thể là khởi đầu cho quá trình hạ nhiệt căng thẳng ở Biển Đông. Bước tiếp theo sẽ là tái xây dựng lòng tin giữa các bên thông qua đàm phán, chuyên gia này nhận định.