Xung quanh đề xuất vay 7.000 tỷ đồng của TQ làm cao tốc Vân Đồn – Móng Cái với điều kiện chấp nhận chỉ định nhà thầu TQ, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết: Đây là điều kiện theo khung hiệp định vay vốn…
Bộ Kế hoạch – Đầu tư đã đưa ra tổng mức đầu tư dự án cao tốc Vân Đồn – Móng Cái giai đoạn1, vởi tổng mức đầu tư dự kiến là 382 triệu USD, trong đó vốn vay Ngân hàng xuất nhập khẩu Trung Quốc 304,6 triệu USD (tương đương 6.860 tỷ đồng).
Vốn đối ứng của phía Việt Nam là 77,33 triệu USD, tương đương hơn 1.700 tỷ đồng.
Về nguồn vốn vay của Trung Quốc đầu tư cho dự án, Bộ GTVT đề nghị áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức cấp phát toàn bộ vốn vay nước ngoài cho dự án (vay vốn với điều kiện sẽ chỉ định nhà thầu Trung Quốc thi công).
Lý giải về việc này, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho biết: Việc vay và chỉ định thầu là theo khung hiệp định vay vốn thỏa thuận của hai chính phủ, phía Trung Quốc đưa ra thỏa thuận khi vay, nếu mình chấp nhận được thì vay, nếu không chấp nhận được thì không vay nữa.
“Cũng như Việt Nam vay vốn của Nhật Bản có điều kiện Step (vốn có các điều kiện vay đặc biệt dành cho các đối tác kinh tế – PV) kèm theo: Các nhà thầu Nhật Bản tham gia thì vật tư thiết bị phải nhập từ nước đó. Khi vay song phương, các nước cho vay có đưa ra quy định của quốc gia đó, nếu nước đi vay cảm thấy vay được thì vay, không được thì thôi”, Thứ trưởng Trường giải thích.
Về ý kiến của các bộ ngành liên quan việc Bộ GTVT đề nghị ngân sách nhà nước cấp phát toàn bộ vốn vay cho dự án là chưa phù hợp và Bộ GTVT không phải là đối tượng vay lại theo quy định, Thứ trưởng Trường nói rõ: Bộ GTVT đã có ý kiến cụ thể vốn cho vay và cho vay lại, nhưng thực tế hiện nay không có đơn vị nào đứng ra vay lại.
Đơn vị vay lại phải là DN, nhưng Tổng công ty phát triển đường cao tốc VN (VEC) hiện nay không đủ khả năng vay tiếp dự án mới do đã bị quá tải về các dự án vay lại.
Trước thực tế này, Bộ GTVT đưa ra đề xuất hoặc cấp phát cho Bộ GTVT làm chủ đầu tư, hoặc nếu cho vay lại thì tốt nhất cho UBND tỉnh Quảng Ninh vay, sau đó tỉnh này sẽ thu phí để hoàn trả.
Nếu cấp phát cho Bộ GTVT thì Bộ kiến nghị cấp phát toàn bộ và sẽ dùng vốn này để đầu tư cơ sở hạ tầng, đồng thời có thể thu phí hoàn vốn. Thu được bao nhiêu thì hoàn vốn bấy nhiều chứ không phải vay lại.
Thứ trưởng Trường cũng nói rõ, số tiền hơn 304 triệu USD dự kiến vay của ngân hàng TQ chưa đủ để đầu tư dự án cao tốc Vân Đồn – Móng Cái, trong khi đó ngân hàng TQ chỉ đồng ý cho vay hơn 304 triệu USD nên vừa qua cũng đã có ý kiến đưa ra nên đầu tư dự án này bằng hình thức PPP.
Nếu đầu tư theo hình thức này, khoản vay hơn 304 triệu USD của Trung Quốc sẽ là vốn góp của nhà nước, còn lại kêu gọi nhà đầu tư trong và ngoài nước bỏ vốn ra rồi sau đó thu phí hoàn vốn.
Thứ trưởng Trường cũng nói rõ, hiện nay vẫn chưa có nhà đầu tư nào đăng ký đầu tư dự án.
“Bộ GTVT đã có ý kiến còn Bộ Kế hoạch – Đầu tư và Bộ Tài chính sẽ tham mưu trình Chính phủ đưa ra phương án cuối cùng”, ông Trường nói.
Thứ trưởng Trường cũng nêu lên thực tế, hiện nay không thể kêu gọi 100% vốn đầu tư trong nước cho dự án đường cao tốc Vân Đồn – Móng Cái bằng bằng hình thức BOT.
Bởi, kêu gọi đầu tư BOT phụ thuộc chủ yếu vốn vay của ngân hàng, trong khi vay ngân hàng chủ đầu tư phải có vốn chủ sở hữu 10 -15% tổng mức đầu tư – đây là con số quá lớn và chủ đầu tư BOT trong nước không thể đáp ứng nổi.