Tổng thống Philippines, ông Rodrigo Duterte tuyên bố Philippines sẽ không nêu vấn đề tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Lào vào tháng 9 tới, thay vào đó sẽ thảo luận trong yên ắng với riêng Trung Quốc.
Phát biểu với các phóng viên vào tối 17.8, Tổng thống Duterte nói: “Tôi sẽ chỉ đưa vấn đề này ra khi chúng tôi mặt đối mặt với nhau. Bởi lẽ nếu anh cãi nhau với họ vào lúc này và anh tuyên bố chủ quyền, gây ầm ĩ chỗ này chỗ khác sẽ có thể khiến họ thậm chí không còn muốn đàm phán”.
Ông Duterte cũng bảo rằng đặc sứ của ông về Trung Quốc, cựu tổng thống Fidel Ramos đã dọn đường cho khả năng đàm phán với Trung Quốc. Báo New York Times dẫn lời ông phát biểu: “Hãy để chúng tôi tạo ra một môi trường có thể ngồi xuống mà đàm phán trực tiếp và đó là lúc mà tôi có thể nói rằng chúng tôi tiến tới từ đây”.
Trung Quốc ngày càng ngang ngược ở Biển Đông. Trong ảnh là tàu hải cảnh Trung Quốc uy hiếp tàu Việt Nam trong vùng biển Việt Nam năm 2014 Độc Lập |
Được biết hồi tuần trước, ông Ramos đã bay sang Hồng Kông để gặp cựu thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Phó Oánh và 2 bên đã đồng ý sẽ giảm thiểu căng thẳng thông qua đàm phán. Tuy nhiên, trong cuộc gặp này, 2 bên đã không đề cập đến phán quyết vừa qua của Tòa trọng tài, trong đó xác định đường lưỡi bò mà Trung Quốc tự vẽ ra trên bản đồ Biển Đông là phi pháp. Chính Philippines đã đưa Trung Quốc ra tòa trong vụ này nhưng Trung Quốc sau đó phớt lờ phán quyết, phớt lờ luật pháp quốc tế mà tiếp tục xây dựng đảo phi pháp, quân sự hóa Biển Đông.
Cựu tổng thống Fidel Ramos, hiện là đặc sứ Philippines đang công du Trung Quốc phát biểu sau cuộc gặp không chính thức với cựu thứ trưởng ngoại giao Phó Oánh rằng cả 2 nước đều muốn đàm phán chính thức nhằm “giảm căng thẳng”.
Vụ kiện được đưa ra dưới thời người tiền nhiệm của ông Duterte là cựu tổng thống Benigno Aquino III – người cương quyết không đàm phán song phương với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Nhưng đến khi ông Duterte lên nắm chính quyền, đường lối mới được đưa ra. Ông Duterte theo đuổi một chính sách mềm mỏng hơn với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.