Chính phủ Anh ngày 15.9 bật đèn xanh cho dự án nhà máy điện hạt nhân Hinkley Point C (có vốn đầu tư của Trung Quốc), sau khi áp đặt thêm “những biện pháp bảo vệ quan trọng” cho an ninh quốc gia.
Chính phủ Anh sẽ tăng cường kiểm soát các dự án do nước ngoài đầu tư, bao gồm việc giữ cổ phần “vàng”, tránh bị thao túng
Truyền thông Anh nhận định đây là bước đi giải tỏa căng thẳng giữa Anh với chính phủ hai nước Pháp và Trung Quốc sau nhiều tuần lễ trì hoãn.
Hồi đầu tháng 8, tân Thủ tướng Anh Theresa May đã bất ngờ hoãn việc ký kết hợp đồng xây dựng nhà máy điện hạt nhân Hinkley Point C ở hạt Somerset, vùng South West England (Anh). Bà Theresa May nói rằng cần phải xem xét kỹ lưỡng những điều khoản của dự án, bao gồm mối lo ngại về sự kiểm soát và an ninh quốc gia.
Việc này khiến Trung Quốc không hài lòng, thậm chí ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao giữa London và Bắc Kinh. Trước đó, Hinkley Point C là dự án được kỳ vọng sau chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với cựu thủ tướng Anh David Cameron năm 2015, thời điểm được cho là mở ra “kỷ nguyên vàng” trong quan hệ hai nước.
Hinkley Point C là dự án trị giá 18 tỉ bảng Anh (24 tỉ USD), sẽ là nhà máy điện hạt nhân mới nhất được xây dựng ở nước Anh sau nhiều thập kỷ, theo Reuters. Dự án này sẽ do công ty EDF của Pháp tài trợ 2/3 số vốn đầu tư, trong khi Tổng công ty Điện hạt nhân Trung Quốc (CGN) gánh 1/3 còn lại (8 tỉ USD).
Phát biểu về vấn đề này trước quốc hội vào ngày 15.9, Bộ trưởng Kinh doanh Anh Greg Clark tuyên bố việc chấp thuận của chính phủ, cũng như đưa ra những điều chỉnh xung quanh dự án Hinkley Point C và chính sách mới của Anh về quản lý lĩnh vực đầu tư cơ sở hạ tầng của nước ngoài.
“Những thay đổi này có nghĩa là khi Vương quốc Anh vẫn là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới, người dân có thể tự tin rằng những luồng đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vẫn luôn phục vụ lợi ích của họ”, Reuters dẫn lời ông Greg Clark.
Đáng chú ý trong hợp đồng này, chính phủ Anh sẽ kiểm soát và được quyền ngăn chặn công ty EDF bán cổ phần trước và sau khi hoàn thành dự án. Phương pháp này cũng được cho sẽ áp dụng với tất cả các dự án điện hạt nhân trong tương lai.
“Sau Hinkley, chính phủ Anh sẽ nắm giữa một phần đặc biệt trong tất cả những dự án điện hạt nhân trong tương lai. Điều này sẽ đảm bảo những cổ phần quan trọng nhất sẽ không bị bán mà không có sự đồng ý của chính phủ. Đó sẽ là những cải cách trong cách tiếp cận của chính phủ về quyền sở hữu và kiểm soát đối với những cơ sở hạ tầng quan trọng, nhằm đảm bảo những tác động của công ty nước ngoài đều phải được xem xét kỹ lưỡng cho các mục đích giữ gìn an ninh quốc gia”, Bộ Kinh doanh Anh cho biết trong một tuyên bố.
Cả EDF lẫn CGN đều đồng ý với những thay đổi của chính phủ Anh về Hinkley Point C, và phía EDF cho biết dự án sẽ được ký “trong vài ngày tới”.
Với việc tham gia tài trợ cho Hinkley Point C, công ty Trung Quốc sẽ đáp ứng 7% nhu cầu năng lượng của Anh, và sẽ phát triển một nhà máy điện hạt nhân mới tại tại làng Sizewell, thuộc hạt Suffolk. Theo đó, phía Trung Quốc cũng hy vọng đây là cầu nối tiếp theo để chính phủ Anh phê duyệt một dự án khác do Trung Quốc dẫn đầu ở Bradwell, hạt Essex, theo BBC.