Thủ tướng Shinzo Abe đã tới Cuba ngày 22.9 nhằm mở “một trang mới” trong quan hệ giữa hai nước. Trong khi đó, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường sẽ dành 4 ngày thăm Havana từ 24 đến 28.9.
“Tôi thành thật hy vọng sự hiện diện của tôi ở đây sẽ mang đến cơ hội mở ra một trang mới trong quan hệ hữu nghị giữa hai nước”, ông Abe nói trong một cuộc phỏng vấn với báo Granma của đảng Cộng sản Cuba, theo AFP ngày 23.9.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu chính phủ Nhật Bản đến Cuba. Ông Abe đã gặp anh trai của Chủ tịch Raul Castro là cựu chủ tịch Fidel Castro để thảo luận vấn đề liên quan đến phổ biến vũ khí hạt nhân và cả “sự phức tạp và những nguy hiểm ảnh hưởng đến thế giới và sự cần thiết phải tăng cường các nỗ lực nhằm loại bỏ vũ khí hạt nhân và duy trì hòa bình”, một tuyên bố chính thức được phát trên truyền hình Cuba cho biết.
Cuba là một trong số ít quốc gia duy trì mối quan hệ với Triều Tiên. Tham vọng trở thành cường quốc hạt nhân của Bình Nhưỡng đang đe dọa an ninh của Nhật Bản. Tokyo muốn nhân chuyến thăm này của ông Abe để gây ảnh hưởng lên Havana, giúp tác động lên chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Trung Quốc muốn gây ảnh hưởng cả châu Mỹ Latin
Ngay sau khi chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe kết thúc vào ngày 24.9. Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường sẽ dành 4 ngày thăm Havana từ 24 đến 28.9, “tranh giành” cơ hội gây ảnh hưởng lên giới lãnh đạo Cuba, South China Morning Post cho hay.
 Ông Tập Cận Bình thăm Cuba hồi năm 2014 Reuters
|
Hiện có hơn 30 hợp đồng giao dịch nằm trong danh sách của ông Lý mong muốn thúc đẩy với Cuba, trong đó có việc hợp tác công nghệ, năng lượng mới, sản xuất và bảo vệ môi trường, theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Trong khi đó, ông Abe dự kiến sẽ công bố xóa món nợ 120 tỉ yen cho Cuba trong chuyến công du này, số nợ này tương đương 3/4 tổng số nợ của Cuba. Tokyo cũng sẽ công bố quyết định cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) 1 tỉ yen cho Havana, theo truyền thông Nhật Bản.
Trung Quốc có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Cuba và là đối tác thương mại lớn thứ hai của Havana. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm Cuba hai lần, trong khi hai nhà lãnh đạo Cuba, ông Fidel và Raul Castro đã thực hiện nhiều chuyến thăm tới Trung Quốc.
Ông Fan Hesheng, Giám đốc Viện nghiên cứu châu Mỹ Latin tại đại học An Huy, nhận định Thủ tướng Lý còn muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của Trung Quốc trong toàn bộ khu vực Mỹ Latin.
Nhật Bản trong khi đó ủng hộ chính sách ngoại giao của Tổng thống Mỹ Barack Obama bình thường hoá với Cuba. “Việc cải thiện quan hệ Mỹ – Cuba tạo cơ hội cho Tokyo mở rộng quan hệ với Havana. Đạt được sự hợp tác kinh tế (với Cuba) là nhiệm vụ lớn nhất của ông Abe”, ông Hiroko Maeda, nhà nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược ở Tokyo nhận định.