Tại Bắc Kinh, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã bất ngờ phát biểu rằng phán quyết Biển Đông của Tòa Trọng tài Hague chỉ là “một mảnh giấy” và sẽ không đề cập đến vấn đề này trong cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hôm nay,theo SCMP.
Tổng thống Duterte chỉ coi phán quyết biển Đông như ‘một mảnh giấy’.
Phát biểu trước phóng viên hôm 19/10 tại Bắc Kinh, Tổng thống Duterte cho biết ông sẽ đợi ông Tập Cận Bình nêu vấn đề về Biển Đông trước. Ông nói: “Tôi cần phải lịch sự nên tôi sẽ đợi đến khi Chủ tịch Trung Quốc đề cập vấn đề đó trước rồi tôi sẽ đáp lại”.
Không những thế, Tổng thống Philippines còn nhấn mạnh phán quyết của Tòa Trọng tài là “một mảnh giấy bốn góc”. Theo ông Duterte: “Tình huống Tòa quốc tế quyết định Philippines là bên thắng kiện, còn Trung Quốc lại một mực khẳng định họ có chủ quyền lịch sử ở Biển Đông. Vậy thì hai bên nên tranh luận hay đơn thuần chỉ nói chuyện? Tôi thì cho rằng, hãy nói vấn đề này vào hôm khác”.
Philippines tiến hành kiện Trung Quốc về đường lưỡi bò và vấn đề biển Đông vào năm 2013, trước khi ông Duterte đắc cử Tổng thống vào năm 2016. Người tiền nhiệm của ông Duterte, Benigno Aquino III, đã khởi xướng vụ kiện. Ông Duterte chưa thúc ép Trung Quốc tuân thủ phán quyết và không có kế hoạch nêu vấn đề này tại các cuộc gặp song phương và đa phương.
Quay lưng với Mỹ
Phát biểu hôm 19/10, ông Duterte khẳng định chính sách đối ngoại của Philippines đang hướng về phía Trung Quốc. Nói chuyện với đám đông người Philippines tại Bắc Kinh, ông Duterte nhấn mạnh quốc đảo này sẽ thoát khỏi sự can thiệp của Mỹ cũng như không tiến hành tập trận chung giữa hai quốc gia.
Nhà lãnh đạo 71 tuổi này đã nhiều lần đe dọa chấm dứt mối quan hệ đồng minh với Washington vì bất đồng trong hàng loạt vấn đề cũng như tranh thủ lợi ích kinh tế từ Trung Quốc. Chuyến công du 4 ngày cũng có thể nhằm thiết lập lại mối quan hệ giữa Bắc Kinh – Manila, vốn rạn nứt sau những tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.
Bản thân ông Duterte cũng mong đợi những khoản viện trợ từ Trung Quốc cho việc đầu tư về cơ sở hạ tầng, năng lượng, viễn thông ở quốc gia này. Nếu các thỏa thuận được ký kết thành công, Trung Quốc sẽ cho Philippines vay 3 tỷ USD để phục vụ những vấn đề cấp thiết nhất của quốc gia với các chính sách ưu đãi.
Bản thân ông Duterte cũng khẳng định: “Tôi sẽ không bao giờ đi Mỹ để cậy nhờ sự giúp đỡ nữa. Chúng tôi sẽ chẳng được gì ngoài sự xúc phạm”.
Mỹ là đồng minh thân cận nhất của Philippines kể từ thời điểm quốc đảo này độc lập năm 1946. Hai nước gắn kết bởi hàng loạt hiệp ước quốc phòng. Tuy nhiên, những gì ông Duterte thể hiện là rất cứng rắn. Tổng thống Philippines từng gọi người đồng cấp Mỹ là “con của mụ điếm” hay nguyền rủa ông Obama hãy “cút xuống địa ngục”.