Nó chứng minh rằng trục ngoại giao chiến lược châu Á của ông ấy đã thành công trong việc theo đuổi mục tiêu để ngư dân quay trở lại ngư trường truyền thống.
Trước đó tàu cá Philippines khi quay lại bãi cạn Scarborough đánh bắt luôn phải đối mặt
với nguy cơ tàu hải cảnh Trung Quốc rình rập, xua đuổi, đe dọa. Ảnh: ABS-CBN News.
The New York Times ngày 29/10 đưa tin, tàu hải cảnh Trung Quốc đã âm thầm (tạm) rút khỏi bãi cạn Scarborough từ thứ Ba vừa qua, Chính phủ Philippines cho biết. Đây là một sự nhượng bộ của Bắc Kinh sau chuyến thăm Trung Quốc của ông Rodrigo Duterte.
Người phát ngôn của Tổng thống Philippines, Ernesto Abella nói với báo giới, ngư dân Philippines có thể quay lại đánh bắt ở Scarborough bây giờ, sau một thời gian bị Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát từ năm 2012:
“Trong 3 ngày qua có thể quan sát thấy không có bóng dáng tàu cảnh sát biển Trung Quốc ở khu vực này. Tàu cá Philippines không còn bị ngăn chặn khi vào đánh bắt tại đây”.
The New York Times nhận định, việc Trung Quốc âm thầm (tạm) rút tàu tuần tra khỏi Scarborough báo hiệu một sự ấm lên trong quan hệ với Philippines kể từ khi ông Rodrigo Duterte lên làm Tổng thống.
Nghị sĩ Harry Roque, người đã tháp tùng ông Rodrigo Duterte thăm chính thức Trung Quốc nói: “Thật đáng mừng khi ngư dân Philippines có thể đánh bắt trở lại ở Scarborough. Điều này là thành tựu quan trọng nhất trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống.
Nó chứng minh rằng trục ngoại giao chiến lược châu Á của ông ấy đã thành công trong việc theo đuổi mục tiêu để ngư dân quay trở lại ngư trường truyền thống của họ.”
Richard Javad Heydarian, một giáo sư khoa học chính trị tại Đại học La Salle De ở Manila cho biết, việc Trung Quốc rút tàu tuần tra khỏi Scarborough phản ánh một sự xích lại gần nhau giữa 2 đối thủ ở Biển Đông.
“Có vẻ như ông Duterte đã đảm bảo một sự sắp xếp quyền đánh cá chung tạm thời với Bắc Kinh và coi đó là một biện pháp xây dựng lòng tin, giải tỏa căng thẳng trên biển.
Ông ấy chỉ đơn giản là không thể về nhà tay không trong vấn đề Biển Đông, ngoài những giao dịch khác về kinh tế – thương mại.”
Tuy nhiên Heydarian tin rằng, hiện vẫn còn quá sớm để nói việc này sẽ diễn ra trong bao lâu vì có vẻ hai bên không có một thỏa thuận chính thức. Theo ông, Trung Quốc sẽ không có bất kỳ thỏa hiệp nào lâu dài mà không có những điều kiện riêng.
Truyền thông nhà nước và các cơ quan chức năng Trung Quốc không xác nhận, cũng chẳng bác bỏ thông tin về việc họ rút tàu tuần tra khỏi Scarborough.
Còn South China Morning Post ngày 28/10 dẫn nguồn tin Reuters cho hay, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm thứ Sáu bày tỏ hoan nghênh trước động thái mới này.
Khi được hỏi về khả năng ngư dân Philippines quay trở lại đánh bắt ở Scarborough, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng không đả động gì đến việc nước này rút tàu tuần tra khỏi bãi cạn.
Ông Khảng ca ngợi chuyến thăm Trung Quốc vừa qua của ông Rodrigo Duterte là một thành công. Hai nước có thể thảo luận về những bế tắc ở Biển Đông