Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 17.11 cho biết ông sẽ làm theo Nga và rút khỏi Toà án hình sự quốc tế (ICC) vì bức xúc trước chỉ trích từ các nước phương Tây nhắm vào chiến dịch chống ma túy do ông khởi xướng.
Ngày 16.11, Nga đã chính thức rút khỏi Quy chế Rome vốn là một hiệp ước thành lập ICC (có hiệu lực vào ngày 1.7.2002), với lý do ICC “không công bằng và kém hiệu quả”, theo AFP.
Phát biểu tại thành phố Davao (Philippines), Tổng thống Duterte nói: “Nga có thể nghĩ rằng ICC là vô ích, vì thế họ rút khỏi ICC. Tôi có thể làm theo Nga. Tại sao? Bởi vì những kẻ bắt nạt vô liêm sỉ chỉ muốn chỉ trích và đối xử không công bằng đối với những nước nhỏ bé như Philippines”. Ông Duterte ám chỉ việc Liên Hiệp Quốc (LHQ), Mỹ cùng các nước phương Tây và ICC lên án cuộc chiến chống ma túy đẫm máu do ông khởi xướng.
Nổi tiếng với những tuyên bố thẳng thắn, Duterte cho hay ông nghi ngờ Nga rút khỏi ICC bởi vì những cuộc không kích của nước này ở Syria. “Lý do là gì? Tôi thật sự không biết. Nhưng có lẽ là Nga muốn bảo vệ những gì họ đang làm ở Syria”, ông Duterte cho biết, theo Reuters.
Philippines là một trong số 124 quốc gia thành viên của ICC. ICC, được LHQ hậu thuẫn, là tòa án duy nhất trên thế giới xét xử tội ác chiến tranh. Philippines trở thành thành viên của ICC vào năm 2011.
Tổng thống Duterte cũng nhắc lại tuyên bố của ông là rút Philippines khỏi LHQ, cho rằng LHQ không thể ngăn chặn những cuộc chiến tranh khiến hàng ngàn phụ nữ và trẻ em thiệt mạng. “Mọi người biết đấy, nếu Trung Quốc và Nga quyết định thiết lập một trật tự mới, tôi sẽ là người đầu tiên tham gia”, ông Duterte cho biết thêm.
Sau khi tuyên thệ nhậm chức vào ngày 30.6, ông Duterte tiến hành chiến dịch chống ma túy. Tính đến nay, trên 4.000 người thiệt mạng trong chiến dịch chống ma túy đẫm máu này. Trong đó, khoảng 1.800 người bị cảnh sát bắn chết và những kẻ tấn công chưa xác định được danh tính đã giết khoảng 2.600 người khác, AFP dẫn các con số thống kê chính thức của chính quyền Philippines.
Những vụ giết người ngoài vòng pháp luật trong chiến dịch chống ma túy của Duterte kích ngòi làn sóng chỉ trích gay gắt từ LHQ và Mỹ. Tổng thống Duterte cho rằng ông rất khó chịu vì những lời chỉ trích nhắm vào ông và “không ai chịu lắng nghe” ông giải thích về chiến dịch chống ma túy, bao gồm Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Hồi tháng rồi, trưởng công tố viên ICC, bà Fatou Bensouda cho hay “cực kỳ quan ngại” về hàng ngàn vụ giết người ngoài vòng pháp luật ở Philippines. Bà Bensouda khẳng định ICC (trụ sở ở thành phố The Hague, Hà Lan) có quyền tài phán để truy tố những kẻ giết người ngoài vòng pháp luật ở Philippines.
Trước khi rời Philippines để đến dự hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) diễn ra ở Peru (17 – 20.11), ông Duterte cảnh báo các lãnh đạo phương Tây chớ nên giảng đạo về nhân quyền nhân kỳ họp thượng đỉnh lần này.
Tổng thống Duterte dự kiến sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề thượng đỉnh APEC, giữa lúc ông theo đuổi chính sách ngoại giao độc lập không phụ thuộc vào đồng minh lâu năm là Mỹ. Ông Duterte gần đây thường xuyên lên tiếng ca ngợi Nga và Trung Quốc.