Mỗi dịp Tết đến xuân về, câu chuyện biếu quà lãnh đạo luôn là chủ đề nóng được nhiều người quan tâm.
Dù Trung ương Đảng và Chính phủ đã nhiều năm quán triệt không biếu xén cán bô dịp Tết nhưng tình trạng này vẫn chưa giảm (ảnh minh họa)
Lẽ ra mỗi năm khi Tết đến xuân về, cấp trên lo cho cấp dưới, quan chức lãnh đạo “toàn tâm toàn ý” chăm lo đời sống cho dân đón Tết.
Nhưng bấy lâu nay thì ngược lại, cấp dưới lo quà cáp biếu xén lãnh đạo cấp trên bằng công quỹ, nguồn thu chủ yếu từ tiền thuế của dân.
Đã nhiều năm trung ương Đảng và Chính phủ quán triệt nhưng nạn quà cáp biếu xén dịp Tết vẫn chưa giảm. Khi nào còn cơ chế xin cho thì nạn quà cáp biếu xén chốn công quyền vẫn còn đất sống.
Có một giai thoại về Đức Phật, rằng: Một lần, Phật đi giáo hóa vùng Bà La Môn, các tu sĩ Bà La Môn thấy đệ tử của mình đi theo Phật nhiều quá, nên ra đón đường Phật chửi.
Phật vẫn đi thong thả, họ đi theo sau… chửi. Thấy Phật thản nhiên làm thinh. Họ tức giận, chặn Phật lại hỏi:
– Ngài có điếc không?
– Ta không điếc.
– Ngài không điếc sao không nghe tôi chửi?
– Này Bà La Môn, nếu nhà ông có đám tiệc, thân nhân tới dự, mãn tiệc họ ra về, ông lấy quà tặng họ mà họ không nhận thì quà đấy về tay ai?
– Quà ấy về tôi chứ ai.
– Cũng vậy, ông chửi ta, ta không nhận thì điều mà ông chửi thuộc về ông thôi.
Tương tự như vậy, trong chuyện quà cáp biếu xén dịp Tết, quan chức lãnh đạo không nhận thì hành vi biếu xén “vô hiệu” và quà ấy cuối cùng thuộc về người đi biếu.
Vì vậy để toàn hệ thống chính trị “nói không” với nạn biếu xén, “phong bao phong bì” trong dịp Tết thì bắt đầu từ các cấp lãnh đạo, cấp trên làm gương cho cấp dưới, từ trung ương cho đến thôn xã.
Không ai đi biếu quà cho người không thích nó, thậm chí phản đối, phê bình người biếu tặng.
Chỉ sợ rằng quà cáp chốn công sở đã thành “tiền lệ”, xưa sao nay vậy, không có không được. Hoặc cấp trên thì vòi vĩnh, hoặc cấp dưới nếu không làm thì “không yên tâm”, hoặc cả hai “hiểu ý nhau”.
Biếu xén nhằm chạy danh, chạy lợi, chạy vốn, chạy dự án; chạy ưu tiên trong thanh tra, kiểm tra, đánh giá thi đua, đề bạt chức danh hoặc có khi chỉ để “yên ổn”, “an toàn”.
Những món quà “trên mức tình cảm” với hàng chục, hàng trăm triệu từ nguồn công quỹ là sự trá hình của nạn tham nhũng, hối lộ, lợi dụng lẫn nhau để trục lợi, là biểu hiện của lợi ích nhóm bất chính.
Có “cầu” mới có “cung”. Nếu quan chức lãnh đạo cương quyết ngay từ đầu, từ chối thẳng thừng và cấm cấp dưới và người nhà nhận quà thì ai dám đến lần thứ hai?
Không ít người nghi ngờ rồi đây sẽ không có những dòng xe “biển số xanh” nhộn nhịp đổ về Hà Nội chúc Tết như những năm trước nữa nhưng ở các địa phương thì sao, và ở các “tư gia” quan chức nữa?
Thậm chí không ở tư gia mà ở khách sạn, khu nghỉ dưỡng, “điểm hẹn” kín đáo nào đó thì sao?
Không vào “cửa trước”, người ta đi “cửa sau”, không trực tiếp thì gián tiếp, “quan ông” không nhận thì biếu “quan bà”, không biếu dịp Tết thì biếu dịp khác.
“Để qua Tết em chuyển cho anh Năm nha”, “nếu anh ngại thì em chuyển qua bưu điện, chuyển phát nhanh”… Có bao nhiêu cách để che mắt thiên hạ chuyện quà cáp, biếu xén dịp Tết.
“Chiến trường” quà cáp có thể “im tiếng súng”, không ồn ào nữa. Chỉ cú điện thoại, cuộc chuyển khoản, cái click chuột máy tính thì trong chốc lát “quà” đến các sếp ngay, cần gì “phong bao phong bì” nữa và chẳng sợ “tai vách mạch dừng”.
“Không ai biết, chỉ có trời đất, em và sếp biết thôi”!
Nếu quan chức không liêm chính, thiếu lòng tự trọng thì nạn quà cáp biếu xén không chỉ không dứt mà còn biến tướng tinh vi.
Có người cho rằng, một khi cơ chế làm việc bộ máy công quyền từ trung ương đến địa phương chưa minh bạch, còn mang nặng tính ban phát, xin cho thì mối ân tình, quan hệ qua lại, trên dưới vẫn còn.
Mà ân huệ càng nhiều thì quà cáp càng to, phong bì phong bao càng dày và nạn quà cáp biếu xén dịp Tết ở chốn công quyền vẫn còn đất sống.
Vậy vấn đề xóa “lệ” quà cáp biếu xén trong dịp Tết thật không đơn giản chút nào, không thể duy ý chí, cứ muốn là được.
Thiết nghĩ, vấn đề này thuộc phạm trù tương tự như chống tham nhũng, vì vậy trước hết phải xóa bỏ cho được cơ chế xin cho.
Và đặc biệt hơn nữa, đó là nhân tố con người, làm sao phải tuyển dụng được đội ngũ cán bộ liêm chính, hết lòng vì dân, vì nhân dân phục vụ.
Có như thế thì mỗi năm khi Tết đến xuân về, cấp trên lo cho cấp dưới, quan chức lãnh đạo “toàn tâm toàn ý” chăm lo đời sống cho dân đón xuân.
Chao ôi, cảnh ấy người dân mong lắm thay!