Philippines sẽ duy trì mối quan hệ với Hoa Kỳ, đồng thời phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng mạnh hơn nữa với các nước láng giềng ASEAN.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, ảnh: Reuters / VCG.
The Washington Post ngày 7/12 bình luận, chỉ trong một thời gian ngắn kể từ khi kết thúc bầu cử Tổng thống Mỹ, dường như đã hình thành một mối liên hệ giữa Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte với Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump.
Phát biểu trong một cuộc họp về Công ước Phòng chống tham nhũng của Liên Hợp Quốc tại điện Manacanang tối thứ Tư 7/12, ông Rodrigo Duterte đã bắt chước giọng nói của Donald Trump để tường thuật lại cuộc điện đàm giữa hai người hôm 2/12 cho các cử tọa nghe:
“Ồ, Tổng thống Duterte, chúng ta sẽ khắc phục mối quan hệ đã bị xấu đi giữa hai nước. Nó cần rất nhiều nỗ lực. Ngài biết đấy, ngài chỉ cần nói một cái gì đó tốt ở đây. Và ngài đang làm rất tốt.
Tôi biết ngài lo lắng về những người Mỹ chỉ trích mình. Ngài đang làm tốt và hãy tiếp tục điều đó. Tôi cũng gặp những vấn đề tương tự ở biên giới giữa Mỹ và Mexico, những kẻ đáng chết.
Tôi không được truyền thông ủng hộ. Tôi phải dựa vào sức mình. Khi nào ngài qua Washington DC hay New York nhớ báo cho tôi, chúng ta sẽ cùng uồng cà phê.
Có lẽ ngài có thể đưa ra cho tôi một số gợi ý, làm thế nào để đối phó với những kẻ đáng chết.”
Tổng thống Philippines cho hay, ông nói với Donald Trump rằng, mình rất ấn tượng với chiến thắng của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ.
Theo tờ Rappler của Philippines, Rodrigo Duterte đã gây cười cho cử tọa bằng câu chuyện này khi “vào vai” Donald Trump, cũng như cách sử dụng ngôn từ đầy màu sắc và đôi khi phản ngoại giao.
Những mô tả ấm áp về Donald Trump khác hoàn toàn với quan hệ lạnh nhạt giữa Rodrigo Duterte với Barack Obama.
Không có chuyện Philippines mua vũ khí Trung Quốc, cắt đứt hợp tác quân sự với Hoa Kỳ
Đó là khẳng định của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, ông Delfin Lorenzana với báo Financial Times của Anh, được đăng tải ngày 8/12.
Manila đang tìm cách tăng cường sức mạnh phòng thủ và quan hệ hợp tác quốc phòng với các nước láng giềng châu Á, đặc biệt là với các nước có cùng hoàn cảnh phải đối phó với những thách thức an ninh ở Biển Đông bởi sự ganh đua giữa 2 siêu cường.
Philippines xác định sẽ phải giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung vũ khí từ Hoa Kỳ, nhưng sẽ không thể trở thành khách hàng của vũ khí Trung Quốc, mặc dù Tổng thống Rodrigo Duterte đã có những phát biểu tán tỉnh Bắc Kinh.
Bộ trưởng Lorenzana cho biết: “Chúng tôi đang mua tàu từ Indonesia, máy bay và tàu từ Hàn Quốc. Nhật Bản cũng đang cung cấp cho chúng tôi một số tàu.
Philippines sẽ duy trì mối quan hệ với Hoa Kỳ, đồng thời phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng mạnh hơn nữa với các nước láng giềng ASEAN.
Các nhà lãnh đạo Philippines từ Tổng thống Rodrigo Duterte trở xuống đều muốn mở rộng tầm nhìn, tăng cường khả năng phòng thủ vốn rất yếu của đất nước.”
Ông hy vọng Quốc hội sẽ thông qua một khoản ngân sách chi cho hiện đại hóa quốc phòng giai đoạn 2, khoảng 2,3 tỉ USD trong 5 năm tới.
Philippines cũng đang nỗ lực làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác quốc phòng với Việt Nam, Indonesia và Malaysia. Về quan hệ với Mỹ, ông Lorenzana cho biết:
“Tôi không nghĩ rằng chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ với Hoa Kỳ. Quan hệ giữa nhân dân hai nước rất lớn. Chúng tôi có 100 ngàn người Mỹ sinh sống tại nước mình, và khoảng 3 triệu kiều dân sống tại Mỹ.”
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines và các thành viên cao cấp khác trong Nội các Duterte đã giải thích một sự thay đổi đáng kể trong chính sách đối ngoại của Tổng thống kể từ khi nhậm chức.
Về Biển Đông, Lorenzana lưu ý rằng, nước ông phát triển quan hệ với Trung Quốc như một người bạn chứ không phải đồng minh. Các nước láng giềng đã cảnh báo Manila cần thận trọng trong các giao thiệp với Bắc Kinh:
“Chúng tôi sẽ đứng lên bảo vệ quyền của chúng tôi, nhưng không phải bây giờ, đặc biệt là khi khả năng phòng thủ của chúng tôi quá yếu.
Thậm chí chúng tôi không có nổi một con tàu đủ lớn để có thể đương đầu với những chiếc tàu hải cảnh Trung Quốc.”
Ông thừa nhận, 2 đồng minh của Mỹ là Nhật Bản, Hàn Quốc từng rất lo ngại Philippines tìm cách tách mình khỏi quan hệ với Hoa Kỳ.
Nhưng Philippines vẫn tin rằng, Mỹ đã bỏ quên an ninh ở Đông Nam Á vì bận bịu với Trung Đông, Ukraine, vì thế Trung Quốc mới có cơ hội leo thang quân sự hóa, xây đảo nhân tạo bất hợp pháp.
Manila không có kế hoạch hủy bỏ hiệp ước an ninh ký năm 1951 với Hoa Kỳ, không ngăn Mỹ tiếp cận các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Philippines, các hoạt động diễn tập quân sự chung giữa hai nước vẫn được tiếp tục.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines lưu ý, ông Rodrigo Duterte đã tự kiềm chế những phát ngôn bài Mỹ kể từ khi Donald Trump đắc cử Tổng thống.