Ngư dân Philipppines ngày 14/12 cho biết lực lượng Hải cảnh Trung Quốc đã và đang ngăn cản các tàu cá cỡ lớn đi vào vùng đầm phá thuộc bãi cạn Scarborough (Hoàng Nham/Panatag), cách bờ biển phía Tây đảo Luzon của Philippines khoảng 120 hải lý.
Hãng tin Kyodo của Nhật Bản dẫn lời Yoyoy Rizol, một ngư dân Philippines, nói rằng tất cả các tàu cá cỡ lớn, thậm chí cả tàu cá của Trung Quốc, đang bị giới chức Trung Quốc xua đuổi khi họ đi vào khu vực rộng 336 km2 trong bãi cạn này.
Trước đó, vào ngày 23/10, sau khi trở về từ chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Trung Quốc, Tổng thống Philipppines Rodrigo Duterte cho biết trong vài ngày tới ngư dân Philippines có thể quay trở lại đánh bắt cá ở bãi cạn Scarborough, nơi Bắc Kinh chiếm giữ từ năm 2012.
Tuy nhiên, ông Duterte cũng nói thêm với hãng tin Reuters của Anh rằng “Tôi không chắc là họ (Trung Quốc) có thực hiện những điều đã được bàn bạc hay không”.
Sau đó vào ngày 24/11, tờ International Business Times của Anh đưa tin ông Duterte cho biết sẽ ban hành một sắc lệnh đơn phương tuyên bố đầm phá hình tam giác bên trong bãi cạn Scarborough là khu bảo tồn biển, cấm ngư dân của cả Philippines và Trung Quốc đánh bắt tại đây.
Phát biểu trước báo giới, ông Duterte nói rằng cho dù vùng lãnh thổ đó thuộc về ai thì bảo vệ bãi cạn (Scarborough) và nguồn tài nguyên biển dồi dào là “lẽ thường”.
Ông nêu rõ: “Trung Quốc cần ban hành chỉ thị tương tự để cấm hoạt động đánh bắt cá vào mua sinh sản. Tôi không quan tâm Trung Quốc nói gì về chủ quyền của họ đối với bãi cạn đó. Tôi, với tư cách là Tổng thống (Philippines), tôi có quyền của mình vì thế tôi nói không với đánh bắt cá”.
Ông ám chỉ tới phán quyết của Tòa Trọng tài ở La Hay hồi tháng 7, trong đó bác bỏ chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông và nghiêng về phía Philippines trong vụ kiện này.