Khả năng về một cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ đang hiện ra lớn hơn bao giờ hết khi Tổng thống mới đắc cử Donald Trump có thể sẽ thi hành những chính sách cứng rắn với Bắc Kinh trong thời gian tới.
Dự kiến, nếu ông Trump thực hiện đúng những lời cam kết của mình như áp thuế 45% với các mặt hàng có xuất xứ từ Trung Quốc và đưa Trung Quốc vào danh sách các nước thao túng tiền tệ thì cuộc chiến thương mại giữa hai quốc gia này sẽ chính thức bắt đầu.
Đáp lại, Trung Quốc sẽ triển khai một loạt biện pháp phòng vệ và trả đũa kinh tế chống lại chính sách mà ông Trump áp đặt.
“Trong trường hợp có một cuộc chiến thương mại với Mỹ, phản ứng của Trung Quốc sẽ vượt xa sự tăng thuế”, ông Mark Williams, Trưởng ban Kinh tế châu Á của Capital Economics cho biết.
“Các công ty Mỹ sẽ nhìn thấy các sản phẩm và hoạt động của họ tại Trung Quốc bị làm khó hơn bởi các quy định cản trở việc phát triển kinh doanh của họ”.
Không dừng lại đó, nếu một cuộc chiến thương mại được khai mở giữa Trung Quốc và Mỹ, những ngành công nghiệp chủ đạo của Mỹ sẽ bị tấn công phủ đầu đầu tiên.
“Ngành xuất khẩu ô tô và máy bay của Mỹ sẽ bị tấn công”, ông Wiliams nhận định.
“Trung Quốc cũng sẽ tạo ra các quy định chặt hơn để o ép các công ty kinh doanh của Mỹ. Họ cũng có thể giảm thuế để khuyến khích xuất khẩu ra nước ngoài khi nhu cầu nhập khẩu hàng hóa của Mỹ giảm”.
Theo nhiều chuyên gia, các quan chức Trung Quốc hiện đang chuẩn bị cho nhiều kịch bản khác nhau để đối phó với chính sách của chính quyền mới của Mỹ. Trong quá khứ, Bắc Kinh sẵn sàng tiến hành các cuộc chiến thương mại với quốc gia khác mà không hề do dự.
Trung Quốc từng hạn chế thương mại với Na Uy vì nước này trao giải Nobel Hòa bình cho một nhân vật chống Bắc Kinh. Bắc Kinh cũng nhiều lần hạn chế thương mại với những nước cho Đạt Lai Lạt Ma ghé thăm.
Những tuyên bố của ông Trump gần đây về việc xem lại nguyên tắc “một Trung Quốc” cũng có thể khích động Bắc Kinh chủ động thực hiện cuộc chiến thương mại với Mỹ, do vấn đề Đài Loan là làn ranh đỏ của nước này.
Trong thực tế, không chỉ ông Trump mà nhiều người Mỹ cũng cho rằng Trung Quốc đang cạnh tranh “không đúng luật”, đồng thời nhiều Nghị sĩ Mỹ muốn thắt chặt chính sách liên quan đến đầu tư từ Trung Quốc.
Vấn đề cũng nghiêm trọng hơn khi hiện có tới 1.500 công ty Trung Quốc đầu tư vào Mỹ và sử dụng 80.000 lao động, theo Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc.
Ngược lại, quá nhiều công ty lớn của Mỹ đang đầu tư làm ăn tại Trung Quốc. Nếu có một cuộc chiến thương mại nổ ra thì những công ty này sẽ bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng.