Nếu ngân sách nhà nước phải bù lỗ sau khi đấu giá máy bay Campuchia bị lạc là chưa thuyết phục, vì đây là lỗi sai của Cảng vụ Nội Bài.
Chiếc máy bay của Campuchia vẫn đang đỗ tại sân bay Nội Bài
Cảng vụ Nội Bài cũng có trách nhiệm
Liên quan tới phương án xử lý đối với máy bay Boeing 727 – 200 bị bỏ tại sân bay quốc tế Nội Bài, Bộ Giao thông được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện bán đấu giá tài sản theo đúng quy định. Trong trường hợp số tiền thu được từ bán đấu giá không đủ để thanh toán các khoản chi phí, đề nghị hỗ trợ từ ngân sách.
Trước đó, từ tháng 5/2007, tàu bay Boeing B727-200 mang tên Air Dream thuộc Hãng hàng không Royal Khmer Airlines (RKA), quốc tịch Campuchia, khai thác tuyến Hà Nội – Siem Reap – Hà Nội vì sự cố đã đỗ lại sân bay quốc tế Nội Bài.
Nhà chức trách hàng không Việt Nam đã nhiều lần trao đổi với đại diện của hãng Royal Khmer Airlines về việc khắc phục sự cố và di dời tàu bay. Tuy nhiên, hãng này không thực hiện cũng như không có liên hệ nào.
Đến nay hãng hàng không này đã bị thu hồi, tàu bay B727-200 này đã bị xóa đăng ký quốc tịch Campuchia. Được biết, khoản chi phí lưu chỗ của máy bay tại sân bay Nội Bài đã lên tới hơn 10 tỷ đồng.
Trước thông tin trên, trao đổi với phóng viên, ngày 9/2, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống – Nguyên Chủ nhiệm bộ môn kỹ thuật hàng không, Đại học Bách khoa TPHCM cho biết: “Chúng ta hãy quay trở lại đặt vấn đề vì sao hãng hàng không Royal Khmer Airlines lại để máy bay ở lại tại sân bay Nội Bài và ai là người chấp nhận cho họ để ở đó. Chắc chắn phải có giấy tờ cam kết giữa hai bên.
Khi đã có văn bản thì cả hai bên đều có trách nhiệm, cho dù không đồng ý để máy bay ở đó thì cũng có bằng cớ lập luận của cả hãng hàng không và Cảng vụ hàng không Nội Bài khi sự việc xảy ra. Như vậy, về phía Việt Nam phải biết sự cố xảy ra thì ai là người tiếp theo chịu trách nhiệm, thời gian kéo dài quá mà vô lý thì phải xử lý ngay, chứ không phải kéo dài 10 năm như hiện nay.
Phải có yêu cầu để họ đáp ứng, chứ không phải để 10 năm rồi mới làm việc này, nếu giải quyết sớm thì máy bay còn có giá trị sử dụng, đây là vấn đề tìm ra văn bản đầu tiên về sự việc.
Hiện nay chúng ta phê duyệt đấu giá bán tuy muộn nhưng vẫn phải giải quyết, mà một chiếc máy bay như vậy khó sử dụng, sửa chữa để bay lại, chỉ có thể làm thịt ra, phụ tùng làm được thì bán, còn những phần không đạt yêu cầu dùng thì bán phế thải”.
Bên cạnh đó, theo ông Tống, nếu máy bay có lạc vào thì vẫn có đơn vị phát hiện có máy bay lạc vào sân bay do mình quản lý, để thấy trách nhiệm sân bay là phát hiện chuyện này. Và chắc chắn phải có thủ tục để máy bay ở lại, nếu không có thì sẽ vi phạm luật pháp.
Cái sai ở phía chúng ta đó là không có công văn xử lý ngay, và lỗi này là do phía quản lý sân bay xử lý chưa đúng.
Không nên để ngân sách bù lỗ
Một vấn đề khác được ông Tống phân tích, đó là số tiền chi trả cho bãi đậu lên tới 10 tỷ đồng, mà lại có trường hợp nêu ra bán đấu giá máy bay không đủ tiền chi trả, theo vị chuyên gia hàng không này thì con số bán được 10 tỷ đồng (khoảng 500.000USD), đối với một chiếc máy bay như Boeing phá ra chỉ bán sắt vụn cũng đã được số tiền đó.
Vì thế sẽ rất vô lý nếu cho rằng không bán được số tiền 10 tỷ đồng, đơn giản chỉ cần biết rằng, chiếc máy bay này còn bay được và hạ cánh được xuống sân bay Nội Bài, dù 10 năm để đó, thì nó vẫn có giá trị sử dụng. Ngoài vấn đề bị ảnh hưởng bởi thời gian, một số phụ tùng han gỉ, nhưng có lợi thế không hao mòn máy móc, còn nằm đó thì không hao mòn.
“Theo tôi, nếu đưa ra trường hợp không bán được 10 tỷ đồng thì phải tính đến cả khả năng có dụng ý bán giá thấp, vì đã có nhà nước bù lỗ chuyện bãi đỗ.
Trong khi đó, chỗ máy bay này đang đỗ phải là đơn vị chịu trách nhiệm từ đầu, không bán được phải chịu, đừng đổ trách nhiệm cho nhà nước, tiền bán được cũng không trả tiền bãi đỗ cho họ, chứ chưa nói đến chuyện ngân sách phải bù tiền”, ông Tống nói rõ.
Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn kỹ thuật hàng không khẳng định lại: “Ở đây có 2 chuyện chưa hợp lý, thứ nhất, dự trù bán máy bay không được 10 tỷ đồng, 1 máy bay Boeing – 27 đáp sân để đó 10 năm thì có thể mưa nắng làm hao mòn đi, nhưng “nội tạng” của nó cũng giá trị.
Thứ hai, lỗi của cảng sân bay cho đáp xuống nằm ở đó thì tất nhiên không được trả tiền, đừng nói chuyện bù lỗ, vì nếu ngay từ đâu họ giải quyết thì tôi tin không quá 2 năm. Thậm chí từng có hãng hàng không trên thế giới, đem bán đấu giá máy bay của mìn thu được rất nhiều tiền, đền bù cho sân bay xong vẫn được cầm tiền về.
Chính vì thế, nếu nhà nước định bù lỗ cho cảng vụ ở sự việc này là thiếu thuyết phcc, vì đây là lỗi sai của Cảng vụ ngay từ đầu, nên họ hoàn toàn phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình”.