Hôm 20/2, tờ New York Time dẫn lời ông Zbigniew Brzezinski và ông Paul Wasserma, hai chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược cho rằng, thế giới đang cần một Tổng thống Mỹ đầy lạc quan như ông Donald Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Theo ông Zbigniew Brzezinski, một cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, trật tự toàn cầu đang trong tình trạng hỗn loạn. Thế giới đang rơi vào trạng thái rối loạn đáng kể khi không có một cấu trúc quốc tế có khả năng xử lý các vấn đề đang gần như nổ ra cùng một lúc. Sự mâu thuẫn giữa các cường quốc lớn của thế giới về những vấn đề đó có thể dẫn đến những hậu quả thực sự tai hại.
Theo hai vị chuyên gia trên, dù nhiều người lên tiếng phản đối nhưng ông Donald Trump vẫn là Tổng thống Mỹ và mọi người Mỹ nên mong muốn ông ấy thành công. Một thế giới đang dễ bị tổn thương như hiện nay cần một nước Mỹ có tư tưởng rõ ràng, người lãnh đạo nước Mỹ quyết tâm thúc đẩy sự lạc quan và tiến bộ. Những mục tiêu hay câu khẩu hiệu như “Khiến Nước Mỹ lớn mạnh lần nữa” hay “Nước Mỹ là trên hết” rất phù hợp trong hoàn cảnh này. Sẽ thật tốt nếu ông Trump có những khẩu hiệu rõ ràng như vậy trong các chính sách đối ngoại của Mỹ.
Tuy vậy, theo họ, cho tới nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn thất bại trong việc xây dựng những tuyên bố quan trọng về các chính sách đối ngoại. Thay vào đó, những tuyên bố từ đội ngũ của ông Trump vẫn bị truyền đạt sai và thiếu trách nhiệm. Điều này khiến cho thế giới nghĩ rằng chính quyền của ông Trump sẽ thực hiện những chính sách cực đoan hay thiếu suy nghĩ.
Vì vậy, hai vị chuyên gia mong đợi ông Trump sẽ đưa ra một thông điệp rõ ràng về chính sách đối ngoại, bao gồm cả quyết tâm tăng cường vai trò lãnh đạo của Mỹ trong nỗ lực định hình lại một thế giới ổn định hơn. Thông điệp đó không cần bao gồm cả một kế hoạch chi tiết về chính sách đối ngoại của Mỹ. Nó chỉ cần thể hiện rõ ràng rằng Tổng thống Mỹ đang rất quan tâm và đang tích cực ổn định lại thế giới.
Điều ông Trump nên làm là nhấn mạnh lý do tại sao nước Mỹ đóng vai trò quan trọng với thế giới và tại sao thế giới này cần Mỹ. Đồng thời, ông cũng có thể tận dụng cơ hội để chỉ ra rằng nước Mỹ mong đợi gì từ phần còn lại của thế giới.
Theo ông Brzezinski và ông Wasserma, giải pháp lâu dài lý tưởng là 3 cường quốc quân sự gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc cùng hợp tác với nhau để hỗ trợ sự ổn định trên toàn cầu. Mỹ cần chú ý để tránh xảy ra trường hợp bị Trung Quốc và Nga cô lập bằng một liên minh chiến lược.
Về Triều Tiên, Mỹ cần tăng cường sự hợp tác giữa các nước láng giềng mạnh hơn của Triều Tiên bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản với Mỹ thậm chí với cả Nga. Những nỗ lực chỉ của riêng Mỹ không thể kiềm chế được Bình Nhưỡng.
Nếu định cải thiện quan hệ với Nga, Mỹ phải đảm bảo rằng hai bên cùng cam kết đảm bảo rằng luật pháp là trung tâm của trật tự quốc tế. Nếu chính quyền ông Trump chỉ phô trương mong muốn xây dựng mối quan hệ tốt hơn với Nga mà không hành động thì sẽ chẳng có ý nghĩa gì. Mối quan hệ tốt giữa Nga – Mỹ sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề đang nổi cộm trên thế giới như cuộc xung đột ở Syria hay ở miền Đông Ukraine.
Trong tương lai gần, Mỹ nên kí kết các thỏa thuận về quan hệ đối ngoại cụ thể với các đối tác như Nhật Bản và Anh bởi những mối quan hệ này sẽ rất cần thiết trong việc quản lý các vấn đề trong từng khu vực. Theo hai vị chuyên gia trên, Tổng thống Donald Trump đã làm rất tốt khi tái khẳng định các cam kết của Mỹ về việc bảo vệ Nhật Bản và Hàn Quốc. Bên cạnh đó, Mỹ cũng cần bảo vệ các đồng minh NATO ở Trung và Tây Âu.
Với nền tảng là một doanh nhân thành đạt, ông Trump biết sức mạnh của kinh tế. Theo ông Brzezinski và ông Wasserma, Mỹ nên nói rõ ràng với Nga rằng, bất kì sự xâm nhập quân sự nào vào châu Âu cũng có thể khiến Moscow bị phong tỏa bằng các lệnh trừng phạt, không thể tiếp cận vào các con đường hàng hải của châu Âu từ đó dẫn đến việc hai phần ba các giao dịch thương mại đường biển của Nga bị chặn đứng.
Hai vị chuyên gia trên nhận định, với tính cách mạnh mẽ, dám nói dám làm, ông Trump có thể thực hiện tốt những mục tiêu trên.