Nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc – Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì đã tiến hành chuyến thăm Mỹ trong 2 ngày 27 và 28/2. Chuyến thăm trùng với dịp kỷ niệm 45 năm ngày diễn ra chuyến thăm phá băng của Tổng thống Richard Nixon đến Trung Quốc năm 1972.
Ảnh: Reuters.
Tân Hoa Xã dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói rằng, ông Dương Khiết Trì thăm Mỹ theo lời mời của Washington, và tiến hành thảo luận các vấn đề cùng quan tâm với các quan chức cấp cao của Mỹ.
Chuyến công du của ông Dương Khiết Trì diễn ra sau hơn 2 tuần kể từ hôm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump có cuộc điện đàm chính thức đầu tiên từ khi ông Trump nhậm chức.
Đây là sự kiện được cho là bước tiến mới nhất của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong nỗ lực đưa các mối quan hệ quay trở lại quỹ đạo bình thường sau khởi đầu khá căng thẳng sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống.
Việc Trung Quốc lựa chọn Dương Khiết Trì thăm Mỹ là bởi vị thế đặc biệt của ông. Là Ủy viên Quốc vụ, ông có hàm cấp cao hơn Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị; nhưng điều quan trọng hơn, ông Dương là một người được cho là có nhiều kinh nghiệm ngoại giao và rất am hiểu về Mỹ.
Ông Dương Khiết Trì đã làm việc liên tục ở Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ trong suốt thời gian từ 1983 đến 1995, lần lượt trải qua các chức Bí thư thứ hai, Bí thư thứ nhất, Tham tán, Công sứ. Từ 2000 đến 2004 ông giữ chức Đại sứ tại Mỹ trong 5 năm rồi trở về Bắc Kinh giữ chức Thứ trưởng, rồi Bộ trưởng Ngoại giao.
Dương Khiết Trì được coi là có đóng góp to lớn cho việc phát triển quan hệ Trung-Mỹ, thậm chí được cựu Tổng thống Mỹ G.Bush cha đặt cho biệt hiệu “Tiger Yang” (Dương Hổ).
Sau khi ông Tập Cận Bình trở thành nhà lãnh đạo Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì tiếp tục là Ủy viên Trung ương, Ủy viên Quốc vụ, trở thành quan chức cấp cao thứ hai xử lý các sự vụ ngoại giao chỉ sau ông Tập Cận Bình.
Sau những rắc rối trong quan hệ giữa hai nước do những phát biểu cứng rắn của Tổng thống Donald Trump, ngày 10/2, các nhà lãnh đạo cao nhất của hai nước đã nói chuyện điện thoại với nhau, trong đó ông Donald Trump cam kết Mỹ sẽ kiên trì theo đuổi chính sách “một nước Trung Quốc”; ông Tập Cận Bình thì bày tỏ mong muốn duy trì mối quan hệ chặt chẽ, kịp thời trao đổi ý kiến về những vấn đề cùng quan tâm và mong hai người sớm gặp nhau.
Ngày 21/2, ông Dương Khiết Trì đã điện thoại cho tân Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, xác nhận tầm quan trọng của việc phát triển mối quan hệ mang tình xây dựng giữa hai nước; ngoại trưởng Rex Tillerson cũng tái khẳng định chính sách “một nước Trung Quốc”.
Chuyến thăm 2 ngày của ông Dương được cho là để đặt nền tảng cho cuộc gặp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump được dự trù có thể diễn ra trong tháng 5/2017.
Theo Người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer, hai bên đã thảo luận về hợp tác song phương và khả năng sắp xếp một cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhưng chưa xác định thời gian cụ thể.
Hãng thông tấn Hoa ngữ Đa chiều (DWNews) cho biết, ông Donald Trump đã tiếp ông Dương Khiết Trì trong thời gian ngắn “5 – 7 phút” và nhận xét: “Cuộc hội đàm này cho thấy quan hệ Trung-Mỹ đã có xu thế ấm trở lại”.