Đối mặt “tình hình phức tạp và khó khăn hơn nhiều” cả trong lẫn ngoài nước, năm nay, Trung Quốc sẽ nâng cao năng lực quốc phòng trên biển, trên không cũng như kiểm soát biên giới nhằm bảo vệ “chủ quyền và an ninh” của mình, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường phát biểu hôm qua.
Hải quân Trung Quốc tập trận trên biển. Ảnh: PLA Daily
Trong bài phát biểu tại phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội Trung Quốc tại Bắc Kinh, Thủ tướng Lý Khắc Cường đề cập hàng loạt vấn đề, trong đó có kiểm soát biên giới và quốc phòng, mục tiêu tăng trưởng kinh tế, vai trò của đồng tiền Trung Quốc, vấn đề Hong Kong và Đài Loan.
Đẩy mạnh quốc phòng
Theo báo cáo mà ông Lý trình bày trước Quốc hội, Trung Quốc sẽ nâng cao năng lực phòng thủ trên biển, trên không, nhấn mạnh tầm quan trọng của đổi mới trong lĩnh vực khoa học liên quan quốc phòng, trong bối cảnh nước này đang quyết liệt tăng số lượng vũ khí, khí tài.
Lần đầu tiên, báo cáo ngân sách quốc phòng (được Bộ Tài chính Trung Quốc đưa ra cùng thời điểm báo cáo của ông Lý) không nhắc đến tỷ lệ ngân sách dành cho quốc phòng. Dù một người phát ngôn của bộ này nói hôm 4/3 rằng, ngân sách quốc phòng sẽ ở mức 7%, nhưng các đại biểu cho biết, họ nhận được báo cáo chi phí quốc phòng cụ thể hơn nhiều, báo Hong Kong South China Morning Post đưa tin hôm qua. Báo cáo khẳng định, Bắc Kinh sẽ tiếp tục cải cách quân đội nhưng vẫn duy trì vai trò lãnh đạo tuyệt đối của đảng đối với các lực lượng vũ trang.
Ông Lý không đề cập cụ thể về chính sách đối ngoại của Trung Quốc, nhưng khẳng định Bắc Kinh sẽ tiếp tục đóng góp cho trật tự thế giới hiện nay và phản đối bất kỳ hình thức nào của chủ nghĩa bảo hộ. Tuyên bố này có vẻ ngụ ý về sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy, tư tưởng chống toàn cầu hóa, chống thương mại ở Mỹ và châu Âu hiện nay.
Tuân theo lãnh đạo hạt nhân
Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được nâng lên vị trí nhà lãnh đạo hạt nhân của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào cuối năm ngoái. Hôm qua, Thủ tướng Lý Khắc Cường nhấn mạnh nhiều lần trong bài phát biểu của mình rằng, ưu tiên cao nhất của chính phủ trong năm 2017 sẽ là bảo đảm sự thành công của Đại hội đảng vào cuối năm và tập hợp xung quanh vai trò lãnh đạo nòng cốt của ông Tập.
Ông Tập được dự đoán sẽ tiếp tục củng cố quyền lực trong Đại hội đảng diễn ra vào mùa thu năm nay. Trong số 17 nhiệm vụ chính mà Thủ tướng Lý liệt kê trong năm 2017, nhiệm vụ “tuân theo sự lãnh đạo của Trung ương Đảng mà đồng chí Tập Cận Bình là hạt nhân” là nhiệm vụ đầu tiên, đi kèm việc đưa vào thực tế tầm nhìn, tư tưởng và các nguyên lý của ông Tập, sau đó mới là các nhiệm vụ như phát triển kinh tế, tăng trưởng ổn định…
Vấn đề Hong Kong, Đài Loan
Ông Lý tuyên bố tiếp tục ủng hộ những nỗ lực của chính quyền Hong Kong nhằm thúc đẩy đời sống người dân và bảo đảm nguyên tắc “một nhà nước, hai chế độ” không bị “bẻ cong hay bóp méo”. “Tư tưởng về độc lập cho Hong Kong sẽ không dẫn đến đâu”, ông Lý cảnh báo. Thủ tướng Trung Quốc cũng nói rằng, nước này sẽ lên kế hoạch cho một cụm thành phố ở khu vực Quảng Đông-Hong Kong-Macao nằm trong kế hoạch 5 năm mới.
Về Đài Loan, báo cáo nhắc lại quan điểm của Bắc Kinh đối với bà Thái Anh Văn – nhà lãnh đạo chủ trương độc lập cho Đài Loan. “Chúng ta sẽ kiên quyết phản đối và ngăn chặn các hoạt động ly khai vì độc lập cho Đài Loan. Chúng ta sẽ không tha thứ cho bất kỳ hoạt động nào, dưới bất kỳ hình thức hay tên gọi nào, nhằm tách khỏi tổ quốc”, ông Lý cảnh báo, ngụ ý việc bà Thái từ chối công nhận thỏa thuận năm 1992. Thỏa thuận năm 1992 là sự đồng ý của hai bên rằng chỉ có “một Trung Quốc”, nhưng mỗi bên có cách lý giải riêng về những gì tạo nên “Trung Quốc”. Bắc Kinh đổ lỗi cho bà Thái trong chuyện này nên đã ngừng tất cả liên lạc giữa hai bờ eo biển ở mọi cấp độ.
Hạ thấp mục tiêu tăng trưởng
Theo báo cáo của chính phủ, Trung Quốc đặt mục tiêu kinh tế tăng trưởng khoảng 6,5% trong năm nay “hoặc cao hơn nếu thực tế cho phép”. Mục tiêu này thấp hơn nhiều năm trước và được đánh giá là phù hợp kỳ vọng của thị trường. Mục tiêu lạm phát ở mức 3%, không đổi so với năm ngoái. Trung Quốc đặt mục tiêu tạo ra 11 triệu việc làm mới ở các vùng đô thị trong năm nay, cao hơn mức 10 triệu của năm ngoái. Báo cáo khẳng định, Trung Quốc sẽ nỗ lực hơn để cải cách cấu trúc, giảm hoạt động sản xuất lạc hậu, cắt giảm 50 triệu tấn thép và 150 triệu tấn than trong năm nay.
Về tỷ giá hối đoái, ông Lý nói rằng, chính phủ sẽ tuân thủ cải cách định hướng thị trường đối với tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ và duy trì vai trò quan trọng của đồng tiền Trung Quốc trên thị trường toàn cầu. Đây là lần đầu tiên trong báo cáo thường niên của chính phủ, Bắc Kinh hứa sẽ bảo đảm vị trí quốc tế của đồng nhân dân tệ. “Tỷ giá đối đoái của nhân dân tệ sẽ tiếp tục được thả nổi, và vị trí ổn định của đồng tiền trong hệ thống tiền tệ toàn cầu sẽ được duy trì”, báo cáo viết.
Thủ tướng Lý cũng tuyên bố sẽ giải quyết các vấn đề kinh tế – xã hội, như tham nhũng trong đội ngũ quan chức, khói bụi, ô nhiễm nước, ô nhiễm đất tràn lan, mất an toàn thực phẩm, tai nạn sản xuất diễn ra thường xuyên…