Triều đại họ Park để lại cho Hàn Quốc hai bài học đáng giá ngàn vàng. Một là chế độ độc tài hoá ra cũng có thể đưa đất nước tiến bộ về kinh tế. Hai là nền dân chủ cũng có thể bị tha hoá bởi những kẻ giàu có và bởi quyền lực.
Cố Tổng thống Hàn Quốc Park Chung-hee.
Park Chung-hee (Phác Chính Hy) đi vào lịch sử Đại Hàn Dân Quốc là tổng thống trẻ nhất (được bầu lúc 44 tuổi) và tại vị lâu nhất (17 năm).
Ông còn tạo nên “Kỳ tích Sông Hàn”, một giai đoạn thần tốc về kinh tế cho tới năm 1979, biến quê mình thành một trong những con hổ về kinh tế trên thế giới. Nhưng ông bị lên án là xâm phạm tự do, thủ tiêu dân chủ.
Ngược với cha, bà Park Geun-hye (Phác Cận Huệ) tại vị tổng thống với thời gian ngắn nhất. Song, chỉ với ba năm 288 ngày cầm quyền, bà cũng kịp khiến xứ kim chi nếm mùi độc tài của phụ thân dưới cái vỏ dân chủ.
Không chỉ cho phép bạn gái tâm tình xía vào chuyện quốc gia đại sự và ép các doanh nghiệp nộp tiền, bà còn lạm quyền sa thải quan chức chính phủ, vi phạm tự do báo chí, và lơ là trong thảm kịch chìm phà Sewol năm 2014 làm hơn 300 người chết.
Các việc tày đình ấy được thực hiện trót lọt là bởi một truyền thống mà nước Hàn 70 tuổi không sao thoát được – thiên vị với những kẻ có tiền và quyền lực. Hầu như suốt 11 đời tổng thống, các tập đoàn lớn đều rót tiền cho các quỹ tranh cử cũng như cho tổng thống đương nhiệm.
Đổi lại, đại gia được phép làm những gì họ muốn. Bệnh khó chữa đến mức chuyện thường ngày ở huyện vẫn diễn ra bất chấp đạo luật chống hối lộ mới nhất ban hành năm 2016. Thông qua Liên đoàn Công nghiệp Hàn Quốc, các tập đoàn lớn vẫn hồn nhiên rót tiền cho hai quỹ của bạn gái tổng thống.
May là cơ quan tư pháp đã thể hiện vị thế độc lập trước hai nhánh hành pháp và lập pháp mà đa số dân chúng cho rằng thuộc phe cánh của tiền bạc và quyền lực. Trước cuộc biểu tình khổng lồ ngày 12/11/2016 với sự tham gia của một triệu người, Toà án Hiến pháp quyết định phế truất bà Park ngày 10/3 và ra lệnh bắt bà ngày 31/3.
Chưa bao giờ cơ hội triệt nguy cơ ngóc dậy của độc tài cũng như dân chủ giả hiệu hiển lộ như bây giờ. Đẩy bằng được nữ tổng thống đầu tiên của mình vào tù chỉ là bước đầu tiên để người Hàn với tâm lý nổi bật là trực tính lấy lại cái mà họ trân quý nhất – dân chủ.