Quyền Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo nói Trung Quốc và khối Asean đã đạt tiến bộ trong đàm phán Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC), theo hãng tin Reuters.
Đây là phát ngôn đầu tiên từ giới chức của một nước Asean sau khi Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố hồi đầu tháng Ba rằng Trung Quốc và 10 nước trong khối “đã đạt được bản dự thảo đầu tiên của COC” và hài lòng với dự thảo này.
Tuần trước đại sứ Việt Nam ở Kuwait Nguyễn Hồng Thao, trong một bài viết dưới tư cách học giả về Biển Đông, chỉ nhận xét rằng tuyên bố của Ngoại trưởng Vương được đưa ra một cách “đột ngột” (suddenly).
Ông Thao cũng viết: “Cùng lúc, bên ngoài phòng đàm phán là bức tranh khác hẳn”.
Các hoạt động khẳng định chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông vẫn đang diễn ra không ngừng nghỉ. Mới nhất, tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Á châu (AMTI) công bố hình ảnh thu được từ vệ tinh cho thấy Trung Quốc đang chuẩn bị hoàn tất cơ sở quân sự trên ba đảo nhân tạo mà nước này xây cất, sẵn sàng có thể triển khai quân đội.
Philippines-Trung Quốc ‘sẽ đàm phán song phương’
Quyền Ngoại trưởng Enrique Manalo là quan chức nước Asean đầu tiên phá vỡ im lặng về cái được gọi là dự thảo COC Asean-Trung Quốc.
Ông nói: “Chúng tôi đã đạt được tiến bộ tốt trong đàm phán bộ khung cho COC với Trung Quốc”.
Cụ thể, theo ông Manalo, hai bên đã đi được hơn nửa đường.
“Nếu trên thang từ 1-10 thì chúng tôi đã ở nửa trên từ con số không hồi tháng Một. Hai bên đã thống nhất được một số yếu tố và chắc chắn là chúng tôi đã có được bộ khung để từ đó đàm phán nghiêm túc về bản COC.”
Ông Enrique Manalo cho hay các nhà đàm phán Trung Quốc và Asean đã có các cuộc gặp tại Indonesia và Campuchia trong hai tháng vừa qua để chuẩn bị dự thảo COC và dự thảo này có thể sẽ được thông qua tại cuộc họp ngoại trưởng Asean ở Manila, Philippines, vào tháng Tám tới.
Philippines và Trung Quốc dự tính gặp gỡ song phương vào tháng tới để bàn các vấn đề liên quan Biển Đông.
Reuters nói có hai nước có cơ chế thảo luận song phương với Trung Quốc là Philippines và Việt Nam.
Điều này dường như mâu thuẫn với tuyên bố về mặt chính thức xưa nay của Việt Nam, rằng họ muốn quốc tế hóa chủ đề Biển Đông.