Hôm nay ngày 9-5, người dân Hàn Quốc chính thức đi bỏ phiếu bầu ra nhà lãnh đạo mới cho đất nước, gần hai tháng sau khi bà Park Guen-hye bị luận tội và phế truất khỏi vị trí Tổng thống Hàn Quốc.
Các ứng cử viên từ trái qua: Ông Moon Jae-in, ông Ahn Cheal-soo, và ông Hoong Jooon-pyo
Theo Fox News và tờ Thời báo Hoa Nam buổi sáng (SCMP), ba vấn đề lớn nhất trong nội dung tranh cử của các ứng cử viên sẽ quyết định đến lựa chọn của cử tri Hàn Quốc là: Mối đe dọa từ Triều Tiên, mối quan hệ Mỹ- Hàn, và nhu cầu cấp thiết cải cách bộ máy đất nước để chống tham nhũng cùng các tác động của những siêu tập đoàn chaebol.
Nhưng trong khi các ứng cử viên đều cam kết tương tự nhau trong vấn đề chống tham nhũng, hai vấn đề đối ngoại lại thể hiện sự khác nhau rõ rệt giữa ứng cử viên sáng giá nhất và các ứng cử viên bảo thủ.
“Ai khác có thể làm tổng thống được? Ai khác có thể thẳng thắn nói những điều cần nói với Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên?” – ông Moon Jae-in thuộc đảng Dân chủ, ứng cử viên sáng giá nhất cho ghế tổng thống, nói trong một sự kiện vận động tranh cử.
Ông nhận định rằng chỉ sử dụng biện pháp cấm vận là không đủ để đối phó chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng. Ông Moon muốn thiết lập đàm phán trực tiếp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, đồng thời cũng phản đối việc Mỹ triển khai lá chắn tên lửa Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) đến Hàn Quốc.
Ngược lại, các đối thủ theo lập trường bảo thủ thì chỉ trích ông Moon có quá nhiều “cảm tình” với Triều Tiên. Trong đó có ông Ahn Cheal-soo, chính trị gia trung lập và là người thành lập đảng Nhân dân, và ông Hoong Joon-pyo, cựu thống đốc và là ứng cử viên của đảng Hàn Quốc Tự do. Hai ứng viên này được đánh giá là đang bám đuổi sát sao ông Moon Jae-in.
Ông Scoot Snyder, nghiên cứu viên cấp cao tại tổ chức Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (Mỹ), đánh giá ông Moon là ứng cử viên dẫn đầu các cuộc khảo sát trong suốt 30 ngày qua, mặc dù các xu hướng ủng hộ có nhiều biến động.
Dự đoán ông Moon Jae-in sẽ thắng cử, Scott Snyder đưa ra nhận định: “Quan hệ đồng minh Mỹ-Hàn sẽ có nhiều căng thẳng mới mà chúng ta chưa từng thấy trong các đời chính phủ bảo thủ gần một thập kỷ qua”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây cũng có nhiều tuyên bố gây tranh cãi, chỉ trích thỏa thuận thương mại Mỹ-Hàn là “tồi tệ” và hăm dọa sẽ phá bỏ cam kết để tái đàm phán. Ông Trump cũng đòi Hàn Quốc cần trả 1 tỉ USD để vận hành và bảo dưỡng hệ thống THAAD.
Việc chính phủ Mỹ đẩy nhanh triển khai và đưa vào hoạt động THAAD ngay trước thềm bầu cử cũng vấp phải vô số chỉ trích.
Tất cả các vấn đề này đều được ông Moon Jae-in mạnh mẽ lên tiếng phản đối. Trong quyển sách được xuất bản vào tháng 1-2017 của mình, ông Moon Jae-in cho rằng Hàn Quốc cần sớm học cách “nói không với người Mỹ”.