Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hàn Quốc ngày 10/5, ông Moon Jae In đã nhận hàng loạt cảnh báo từ truyền thông nhà nước Trung Quốc.
Tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In (Ảnh: Bloomberg/Getty Images)
Chính phủ Trung Quốc tỏ rõ mong muốn chính quyền Tổng thống Moon sẽ nối lại chương trình cải thiện quan hệ với Bắc Kinh, và trước hết là thay đổi chính sách triển khai lá chắn tên lửa THAAD của Mỹ trên lãnh thổ Hàn Quốc, được thúc đẩy bởi chính quyền tiền nhiệm.
Trong bài bình luận chiều 10/5, hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã nói rằng nếu ông Moon muốn củng cố mối liên hệ với Bắc Kinh thì không khó để ông nhận ra con đường đúng đắn, đó là thúc đẩy hòa bình ổn định trên bán đảo, cũng như Đông Bắc Á, “vốn đang bị phủ bóng bởi sự hiện diện của THAAD”.
Moon Jae In thể hiện quyết tâm khi tuyên bố không tổ chức lễ nhậm chức hoành tráng mà bắt đầu nhiệm vụ ngay. Trung Quốc mong đợi ông “cũng theo đúng tinh thần đó” để tái khởi động mối quan hệ song phương vì lợi ích chung.
Tờ Thời báo Hoàn Cầu, thuộc chủ quản của báo đảng Trung Quốc Nhân dân Nhật báo, tối 10/5 cũng đăng bài xã luận chỉ trích các chính quyền bảo thủ Hàn Quốc từ thời ông Lee Myung Bak đã phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ để “được bảo vệ”, và do đó phụ thuộc hoàn toàn vào Washington.
Hoàn Cầu nhấn mạnh, Philippines “đã cho thấy một tấm gương tương phản” với Hàn Quốc.
Theo đó, Tổng thống Rodrigo Duterte thể hiện lập trường cứng rắn sau khi nhậm chức, bằng cách tuyên bố quốc gia này “không phục vụ chiến lược của Mỹ” ở biển Đông.
Tờ báo Trung Quốc ca ngợi Duterte đặt lợi ích cốt lõi của nước mình vào trọng tâm đối ngoại, xây dựng mối quan hệ bền chặt với Bắc Kinh và “không bận tâm về phán quyết vụ kiện biển Đông của Tòa trọng tài”. Đổi lại, các mối hợp tác kinh tế giữa Bắc Kinh và Manila trở nên suôn sẻ, còn Mỹ bị “ra rìa” và chỉ cố mặc cả với Philippines.
Báo Trung Quốc “khích tướng” và cảnh báo tân Tổng thống Hàn
Theo Hoàn Cầu, Hàn Quốc có sức mạnh tổng thể lớn hơn nhiều so với Philippines nhưng lại “đóng vai trò khiêm tốn và bé nhỏ trong quan hệ với Mỹ”, trong khi Seoul hoàn toàn có thể đóng vai chính trong các sự vụ bán đảo, và Bình Nhưỡng sẽ không “chỉ chăm chăm nhìn về Washington”.
Tổng thống Moon Jae In viết trong một cuốn sách xuất bản hồi tháng 1 rằng Hàn Quốc nên học cách “nói không” với Mỹ. Nhiều quan điểm của ông được giới quan sát ở Trung Quốc cho là thái độ rõ ràng trước tình trạng hiện tại của ngành ngoại giao nước này.
Nếu CHDCND Triều Tiên tiến hành thêm các vụ thử tên lửa hay hạt nhân mới, chính sách ôn hòa với Bình Nhưỡng mà ông Moon hứa hẹn theo đuổi sẽ bị chất vấn. Bắc Kinh cũng tin rằng Washington không hào hứng với việc Seoul đóng vai cầu nối giữa Mỹ và Trung Quốc.
Bố trí THAAD là vấn đề mà tân chính phủ Hàn Quốc phải cân nhắc kỹ lưỡng khi xử lý mối quan hệ Trung-Hàn.
Hoàn Cầu cảnh báo, “ông Moon nên có sáng kiến để cải thiện quan hệ Bắc Kinh-Seoul, nhưng nếu cơ hội bị bỏ lỡ, các mối liên hệ trong tương lai sẽ còn gặp nhiều thách thức hơn”.