Để có được sự ủng hộ từ DUP, Chính phủ Anh đồng ý cung cấp cho Bắc Ireland 1 tỉ bảng Anh trong vòng 2 năm tới cùng với nhiều điều khoản “linh hoạt”.
Thủ tướng Anh Theresa May (Ảnh: Reuters)
Đảng Bảo thủ của Thủ tướng Anh Theresa May và Đảng Liên minh Dân chủ (DUP) – chính đảng lớn nhất Bắc Ireland ngày 26/6 đã ký một thỏa thuận lịch sử, theo đó sẽ cho phép Đảng Bảo thủ nắm quyền điều hành đất nước sau khi mất quá bán số phiếu trong cuộc tổng tuyển cử hồi đầu tháng này. Như vậy, sau gần hai tuần thương thảo, Thủ tướng Theresa May đã có được sự ủng hộ quan trọng của Đảng Liên minh Dân chủ khi mà đảng của bà đang phải đối mặt với sức ép từ nhiều phía.
Thỏa thuận được ký giữa quan chức cấp cao đảng Bảo thủ Gavin Williamson và thành viên cấp cao Đảng Liên minh Dân chủ Jeffrey Donaldson dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Anh Theresa May và lãnh đạo đảng DUP Arlene Foster.
Theo thỏa thuận, Đảng Liên minh Dân chủ (DUP) và 10 nhà lập pháp của đảng này sẽ hỗ trợ thủ tướng Anh đạt đủ số phiếu cần thiết để duy trì quyền lực, ủng hộ chính phủ về đạo luật liên quan tới việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) hay còn gọi là Brexit, đạo luật liên quan tới an ninh quốc gia. Ngoài ra, DUP còn nhất trí ủng hộ chính phủ Anh trong cuộc bỏ phiếu tại quốc hội về vấn đề ngân sách.
Tuy nhiên, để có được sự ủng hộ này, chính phủ Anh đồng ý cung cấp cho Bắc Ireland 1 tỉ bảng Anh (1,2 tỉ USD) trong vòng 2 năm tới cùng với những điều khoản “linh hoạt mới” cho việc giải ngân gói tài chính trị giá 500 triệu bảng đã được cam kết cho Bắc Ireland từ trước. Bên cạnh đó, chính phủ Anh cam kết làm việc với các đảng phái tại Bắc Ireland để khôi phục Hội đồng lập pháp tại vùng lãnh thổ này.
Thủ tướng Theresa May lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận và nhấn mạnh, văn bản này cho phép hai bên hợp tác vì lợi ích của toàn bộ Vương quốc Anh, giúp củng cố lòng tin khi Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (sự kiện Brexit), đồng thời xây dựng một xã hội mạnh mẽ và công bằng.
Về phần mình, lãnh đạo Đảng Liên minh Dân chủ, bà Arlene Foster khẳng định: “Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận với Đảng Bảo thủ về việc ủng hộ chính phủ trong quốc hội. Thỏa thuận này sẽ giúp tạo ra một chính phủ ổn định, đóng góp vào lợi ích quốc gia của Vương quốc Anh tại thời điểm quan trọng hiện nay.”
Các nhà phân tích cho rằng, thỏa thuận trên sẽ giúp Thủ tướng Theresa May dễ dàng thông qua các dự luật được trình lên Quốc hội với sự ủng hộ của DUP, cũng như tiếp tục nắm vị trí chủ động trong nỗ lực đàm phán về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu.
Tuy nhiên, thỏa thuận vẫn chưa đủ sức củng cố vị thế của Thủ tướng Theresa May sau một loạt những chỉ trích thời gian gần đây liên quan đến khủng bố, đảm bảo an toàn cho khu dân cư, cũng như những đề xuất về Brexit thiếu tính khả thi của bà. Câu hỏi mà nhiều người đặt ra là bà May sẽ còn tại vị được trong bao lâu và thử thách đầu tiên chính là các cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội sắp tới.
Lãnh đạo Scotlen và xứ Wales tỏ ra bất bình, cho rằng với thỏa thuận này đã gây chia rẽ các khu vực khác của nước Anh. Lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn đặt câu hỏi làm thế nào chính phủ có được 1 tỷ bảng từ kế hoạch cắt giảm chi tiêu. Ông cho biết thỏa thuận chỉ nhằm mục đích phục vụ cho Thủ tướng Theresa May và đảng của bà, do đó cần bị hủy bỏ.
Về phía Đảng Liên minh Dân chủ, vẫn chưa thể nói trước liệu thỏa thuận với Đảng bảo thủ có giúp giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị tại Bắc Ireland hay không.
Chủ tịch đảng Sinn Fein ở Bắc Ireland, ông Gerry Adams nhận định, khoản tài chính nêu trên sẽ giúp DUP tự tin làm những gì mà đảng này cho là cần thiết để khôi phục việc chia sẻ quyền lực, nhưng sẽ không giúp ích gì trong việc khôi phục Hội đồng lập pháp khu vực.
Sau cuộc tổng tuyển cử trước hạn vào tháng 3 vừa qua, do không chính đảng nào giành được đa số ghế trong Hội đồng lập pháp Bắc Ireland, chính quyền khu vực đã bị đình chỉ hoạt động và vùng lãnh thổ này được đặt dưới sự quản lý trực tiếp của Vương quốc Anh.