“Để đảm bảo sự an toàn của Campuchia, Trung Quốc sẽ hợp tác với Campuchia trong mọi hoàn cảnh.”
The Phnom Penh Post ngày 14/9 đưa tin, Thủ tướng Campuchia Hun Sen vừa trở về nước hôm qua sau 3 ngày thăm Trung Quốc.
Người phát ngôn Chính phủ Campuchia ông Phay Siphan nói rằng, chuyến đi Trung Quốc của Thủ tướng Hun Sen giữa lúc phương Tây chỉ trích Campuchia chỉ là một sự trùng hợp, Campuchia và Trung Quốc có “mối quan hệ thép”.
The Phnom Penh Post dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm thứ Hai, trích phát biểu của ông Trương Cao Lệ – Phó Thủ tướng nói rằng:
“Trung Quốc đánh giá cao Campuchia vì những đóng góp đáng kể của mình để duy trì hoạt động hợp tác hữu nghị giữa Trung Quốc với ASEAN”.
Tờ báo này bình luận, năm ngoái Campuchia đã bị chỉ trích vì chống lại việc đưa thông điệp lên án (hành động của) Trung Quốc (chống Phán quyết Trọng tài) ở Biển Đông vào trong tuyên bố chung của ASEAN.
Chỉ vài ngày sau, Trung Quốc công bố một gói viện trợ mới trị giá 530 triệu đô la Mỹ cho đất nước Chùa tháp.
Reuters ngày 11/9 đưa tin, khoản tiền lớn từ Trung Quốc “thổi bay” ảnh hưởng của Hoa Kỳ tại Campuchia.
Viện trợ của Hoa Kỳ cho Campuchia khác biệt rất lớn với viện trợ từ Trung Quốc.
Tiền Trung Quốc đổ vào đất nước này qua các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và không đi kèm các đòi hỏi cải cách chính trị.
Còn viện trợ của Mỹ luôn đi với các dự án xã hội và đòi hỏi về dân chủ mà Campuchia cho rằng đó là sự can thiệp không được chào đón.
Ông Phay Siphan được Reuters dẫn lời nói rằng:
“Nói chuyện viện trợ không có nghĩa là họ (Hoa Kỳ) có thể ra lệnh cho chúng tôi phải làm những gì họ muốn.
Chúng tôi không phải đồng minh của họ. Chúng tôi không phải nô lệ của họ.
Người Trung Quốc luôn luôn ủng hộ chúng tôi trong tăng trưởng kinh tế, và họ không bao giờ can thiệp vào quyết định của chúng tôi.”
Reuters cũng dẫn lời ông Vương Gia Thụy, Phó Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc nói tại Phnom Penh tuần trước:
“Để đảm bảo sự an toàn của Campuchia, Trung Quốc sẽ hợp tác với Campuchia trong mọi hoàn cảnh.”
Tờ Khmer Times ngày 13/7 dẫn một phát biểu của Thủ tướng Hun Sen trên trang Facebook cá nhân ông hôm thứ Hai, dẫn lời Trưởng ban Đối ngoại đảng Cộng sản Trung Quốc Tống Đào nói rằng:
“Trung Quốc muốn cảm ơn đồng chí Samdech, người luôn ủng hộ lợi ích cốt lõi của Trung Quốc.
Quan hệ anh em giữa hai nước chúng ta rất mạnh mẽ, không có thế lực nước ngoài nào có thể chia rẽ được.
Là anh em của nhau, nếu Campuchia phải đối mặt với những khó khăn, các bạn có thể tìm sự giúp đỡ từ anh em Trung Quốc, và chúng tôi sẽ không ngoảnh mặt.”
Phó Thủ tướng Trương Cao Lệ thì nói với ông Hun Sen, nếu cần bất kỳ sự hỗ trợ nào cho các dự án ưu tiên, cứ nói với Trung Quốc.
Tờ báo này nói rằng, ông Vương Gia Thụy đã thăm Campuchia tuần trước và hậu thuẫn Chính phủ nước sở tại bắt ông Kem Sokha, thủ lĩnh đảng Cứu quốc Campuchia đối lập, về tội phản quốc.
Bình luận về các động thái này, Nghị sĩ Malaysia Charles Santiago kiêm Chủ tịch các nghị sĩ ASEAN về quyền con người, được The Phnom Penh Post dẫn lời nói rằng:
Lời đề nghị thân thiện của Trung Quốc với lãnh đạo Campuchia “khẳng định nghi ngờ của chúng tôi rằng:
Siêu cường này đang can thiệp vào công việc của một quốc gia ASEAN, đặc biệt là liên quan đến quyền con người, nhà nước pháp quyền và dân chủ”.
Ông nói thêm, Trung Quốc đang gián tiếp gửi thông điệp tiêu cực đến khu vực, đó là họ sẽ hỗ trợ các chế độ nào vẫn trung thành với Trung Quốc.
Theo nghị sĩ này, các nước khác như Malaysia và Thái Lan sẽ được Trung Quốc chú ý và hỗ trợ, không có gì nghi ngờ.