Trong chuyến thăm Cuba của đoàn cán bộ quân sự cấp cao Việt Nam, Thượng tướng Phan Văn Giang đã được bạn giới thiệu về sản phẩm pháo tự hành nội địa.
Pháo tự hành Jupiter III của Cuba
Thời gian gần đây, Việt Nam đã thu được thành công bước đầu trong tiến trình tự hành hóa các loại pháo xe kéo thế hệ cũ bằng cách tích hợp chúng với khung gầm xe tải việt dã bánh lốp hạng trung nhằm nâng cao sức cơ động.
Tiếp nối thành công, Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự còn huy động các nhà khoa học và đầu tư nghiên cứu thiết kế, tích hợp pháo 122 mm lên xe tải hạng nặng KrAZ.
Cấu hình nâng cấp cụ thể của Việt Nam chưa được tiết lộ, tuy nhiên trên thế giới đã có một quốc gia thành công với cách làm này, đó chính là người bạn bên kia bán cầu của chúng ta – đất nước Cuba.
Quân đội Cuba hiện đang sử dụng 2 mẫu pháo tự hành cỡ 122 mm đặt trên khung xe tải bánh lốp, đó là Jupiter III mà Jupiter IV.
Pháo tự hành Jupiter III được phía bạn chế tạo bằng cách tích hợp khẩu D-30 (2A18) cỡ 122 mm xe tải KrAZ 255B 6×6, cải tiến này mang lại sức mạnh vượt trội và sức sống mới cho một vũ khí cổ tưởng như đã rất lạc hậu và khó phát huy đầy đủ tính năng trong môi trường tác chiến hiện đại.
Pháo D-30 có chiều dài nòng gấp 38 lần đường kính (L/38) khi tích hợp lên khung xe tải vẫn giữ nguyên tầm bắn tối đa 15 km, tốc độ tác xạ 6 – 8 phát/phút, khẩu đội (tính cả lái xe) gồm 5 – 6 người (giảm 2 người so với phiên bản xe kéo).
Hiện tại Việt Nam còn rất nhiều pháo D-30 cũng như xe tải KrAZ 255B trong biên chế, cách làm của Cuba tỏ ra khá đơn giản, dễ triển khai, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, sẽ không ngạc nhiên nếu chúng ta sớm giới thiệu pháo tự hành 122 mm nội địa theo cấu hình này.
Bên cạnh khẩu Jupiter III, Cuba còn có cả biến thể Jupiter IV cùng cỡ nòng, tuy nhiên đây là phiên bản hạng nặng khi tích hợp pháo M1931/37 (còn gọi là A-19) L/45 lên xe tải KrAZ 255B 6×6 được bọc thép. Phiên bản này có tầm bắn tối đa lên tới 20 km, tốc độ tác xạ 4 phát/phút.
Việt Nam hiện không có pháo M1931/37 trong trang bị, cho nên có lẽ cách làm này chỉ nên học hỏi để áp dụng cho dự án tự hành hóa pháo M46 130 mm (nếu như trong tương lai Việt Nam có ý định triển khai).
Khi đó, Binh chủng Pháo binh Việt Nam sẽ có một vũ khí rất giống với phiên bản Jupiter V của Cuba.