Trung Quốc triển khai biên đội 4 tàu khu trục tiến hành diễn tập săn ngầm liên hợp là một điều hiếm có, trong bối cảnh Mỹ triển khai đồng thời 2 tàu ngầm hạt nhân tại duyên hải Trung Quốc.
Tàu khu trục Thẩm Dương và tàu khu trục Thanh Đảo của Hạm đội Bắc Hải, hải quân Trung Quốc trong một cuộc tập trận vào đầu năm 2017. Ảnh: Sina.
Trang tin Sina Trung Quốc ngày 6/11 cho hay gần đây Hạm đội Bắc Hải, hải quân Trung Quốc đã phô diễn hết các trang bị chủ lực (4 trong 5 chiếc tàu khu trục chủ lực), tổ chức một cuộc diễn tập săn ngầm liên hợp trên biển, trên không quy mô lớn ở biển Hoàng Hải.
2 tàu khu trục Type 052 gồm tàu Cáp Nhĩ Tân và tàu Thanh Đảo, 1 tàu khu trục Type 052D mang tên Tây Ninh, 1 tàu khu trục Type 051C mang tên Thạch Gia Trang đã hợp thành một biên đội tàu khu trục, phối hợp với các máy bay trực thăng săn ngầm trên tàu, tiến hành diễn tập săn ngầm ở một khu vực thuộc biển Hoàng Hải trong thời gian 72 giờ.
Như vậy, đây là một cuộc diễn tập có quy mô hiếm có của hải quân Trung Quốc. Nó cho thấy các vùng biển như Biển Đông, biển Hoa Đông ngày càng nóng.
Ngoài các cuộc diễn tập quân sự quy mô lớn mang tính thường niên, hải quân Trung Quốc thường ít điều động đồng thời 3 tàu khu trục trở lên. Trong 1 năm quy mô diễn tập thường gặp là nhiều thì 1 – 2 tàu khu trục dẫn theo vài tàu hộ vệ tên lửa.
Lần này, Hạm đội Bắc Hải điều 4 trong 5 tàu khu trục chủ lực triển khai diễn tập săn ngầm liên hợp ở một vùng biển vừa thuộc diễn tập mang tính thường lệ vừa không loại trừ có mục đích riêng.
Gần đây, Mỹ tuyên bố triển khai tàu ngầm hạt nhân USS Tucson lớp Los Angeles và tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa hành trình USS Michigan (được cải tạo từ tàu ngầm hạt nhân chiến lược lớp Ohio) đến khu vực bán đảo Triều Tiên, tiếp giáp khu vực đông bắc Trung Quốc. Mỹ đồng thời triển khai 2 tàu ngầm hạt nhân có khả năng tấn công chính xác mạnh đến bán đảo Triều Tiên là một hành động rất hiếm có.
Trung Quốc cáo buộc Mỹ luôn lấy lý do “tự do hàng hải”, tận dụng cơ hội để do thám, thu thập tình báo của nước khác. Vì vậy, trên đường đến khu vực triển khai, 2 tàu ngầm hạt nhân này rất có khả năng tận dụng cơ hội tiến hành hoạt động “gián điệp” ở một khu vực nhất định trên biển Hoàng Hải. Điều này Trung Quốc phải đề phòng.
80% tàu khu trục chủ lực của Hạm đội Bắc Hải, hải quân Trung Quốc tập kết và triển khai diễn tập săn ngầm liên hợp trên biển, trên không đúng vào lúc này, rõ ràng là có khả năng nhằm tiến hành phòng ngừa, lấy “địch” để luyện quân.
Trong 4 tàu khu trục này, 2 tàu Type 052 gồm tàu Cáp Nhĩ Tân và tàu Thanh Đảo “giỏi” về săn ngầm. Còn 1 tàu Type 052D và 1 tàu Type 052C đều là tàu khu trục phòng không khu vực. Hình ảnh trên đài CCTV cũng cho thấy tàu Cáp Nhĩ Tân đã đóng vai trò tàu chỉ huy của cuộc diễn tập lần này.
Trong các tàu khu trục của hải quân Trung Quốc, tàu khu trục Type 052 không những ít có nhà chứa 2 máy bay, mà còn được thiết kế theo hướng làm tàu khu trục tên lửa săn ngầm.
Sau khi phục vụ hơn 10 năm, vào khoảng năm 2010, loại tàu khu trục này đã được tiến hành cải tạo, nâng cấp quan trọng. Về mặt săn ngầm, đuôi tàu được cải tạo theo hướng kết cấu kiểu khép kín, có thể đổi sang trang bị thiết bị định vị thủy âm săn ngầm tổng hợp dạng kéo thế hệ mới do Trung Quốc tự chế, phạm vi tìm kiếm mở rộng khoảng 100 km.
2 máy phóng tên lửa săn ngầm với 12 ống phóng của loại tàu này cũng được cải tạo thành 6 ống phóng, đồng thời trang bị bom săn ngầm nước sâu mới. Vũ khí thủy lôi, hệ thống chỉ huy tác chiến săn ngầm của tàu cũng được nâng cấp quan trọng.
Trải qua hoạt động cải tạo lần này, khả năng săn ngầm của tàu khu trục Type 052 có thể so sánh với tàu hộ vệ Type 054A phiên bản săn ngầm tăng cường. Hơn nữa số lượng máy bay trực thăng còn chiếm ưu thế, khả năng săn ngầm trên không rất nổi bật trong lực lượng tàu khu trục, tàu hộ vệ của hải quân Trung Quốc.
Có điều, do chưa trang bị tên lửa săn ngầm Y-8A phóng thẳng đứng, khả năng tấn công tàu ngầm tầm xa của tàu này rõ ràng còn hơi kém.
Tuy nhiên, tên lửa săn ngầm mới của Trung Quốc đã lộ diện vào cuối năm 2016. Loại tên lửa này có thể phóng cùng với hệ thống phóng của tên lửa chống hạm YJ-83 trang bị cho tàu khu trục Type 052.
Tàu khu trục Type 052 có thể mang theo 16 quả tên lửa mới – có thể đồng thời mang theo 8 quả tên lửa săn ngầm mới và 8 quả tên lửa chống hạm YJ-83. Như vậy, khả năng săn ngầm tầm xa của tàu khu trục này đã được cải thiện.
4 máy bay trực thăng săn ngầm Z-9C/D trên 2 tàu khu trục Type 052 có thể tìm kiếm luân phiên, nhanh chóng trên vùng biển rộng vài nghìn km2. Xa nhất có thể dẫn đường cho tên lửa săn ngầm mới tấn công mục tiêu tàu ngầm ở khoảng cách khoảng 100 km.
Có thể thấy, trong cuộc diễn tập lần này của Hạm đội Bắc Hải, tàu khu trục Type 052 đã thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm tàu ngầm liên hợp, chỉ huy và phối hợp săn ngầm, tấn công liên hợp. Mặc dù khả năng tìm kiếm tàu ngầm của tàu khu trục Tây Ninh Type 052D trong biên đội có thể mạnh hơn, nhưng rõ ràng nó còn phải làm công việc quan trọng hơn, đó là phòng không.
Điều này có nghĩa là, trong cuộc diễn tập, 2 tàu khu trục Type 052 chủ yếu phụ trách săn ngầm; còn 1 tàu khu trục Type 052D và 1 tàu khu trục Type 051C phụ trách cung cấp mạng lưới phòng không chặt chẽ cho toàn bộ biên đội tàu chiến.
Tàu khu trục Tây Ninh Type 052D trang bị radar mảng pha quét điện tử chủ động Type 346A do Trung Quốc tự chế, mang theo ít nhất 48 quả tên lửa phòng không tầm xa HHQ-9B. Tàu khu trục Type 051C không có nhà chứa máy bay, trang bị radar mảng pha quét điện tử bị động Type 30N6E1, mang theo 48 quả tên lửa phòng không khu vực RIF-M, có thể chuyên tâm vào phòng không.
2 loại radar mảng pha quét điện tử khác nhau, khoảng cách dò tìm, cảnh báo sớm đối không xa nhất trên 300 km, có thể làm ô bảo vệ phòng không vài nghìn km. Ít nhất 96 quả tên lửa phòng không tầm xa có tầm bắn lớn nhất đạt 200 km, đủ để chống lại các cuộc tấn công tập trung ở mức độ đáng kể bằng tên lửa chống hạm của đối phương.
Vì vậy, cuộc diễn tập săn ngầm liên hợp trên biển, trên không lần này của Hạm đội Bắc Hải tương đối lớn, hơn nữa cân bằng về tấn công và phòng thủ, có tác dụng răn đe đối với tàu ngầm hạt nhân đối phương.