Một bản báo cáo vừa công bố đã đưa ra lời cảnh báo đáng lo ngại đối với lực lượng lao động trên toàn cầu về sự nổi lên của tự động hóa.
Theo trang CNN Money, báo cáo của McKinsey Global Insitute nói rằng đến năm 2030 sẽ có tới 375 triệu người trên toàn cầu phải chuyển sang làm công việc khác do bị thay thế bởi người máy (robot).
Bản báo cáo nhận xét, những công việc có nguy cơ bị robot thay thế cao nhất chính là những công việc tay chân, trong những môi trường dễ đoán biết, như vận hành máy móc hay chuẩn bị đồ ăn nhanh.
Bên cạnh đó, thu thập và xử lý dữ liệu cũng là lĩnh vực sẽ có mức độ tự động hóa cao, dẫn đến ảnh hưởng đối với các công việc như làm thủ tục cấp khoản vay thế chấp nhà, trợ lý luật sư, kế toán, xử lý hậu bị (back-office)…
Để tồn tại được trong bối cảnh máy móc ngày càng được sử dụng rộng rãi, người lao động cần chú trọng đào tạo lại trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, chính phủ và doanh nghiệp cần có sự hỗ trợ để cuộc chuyển giao công việc giữa người và máy có thể diễn ra suôn sẻ, báo cáo khuyến nghị.
“Mô hình mà con người đi học trong 20 năm đầu tiên của cuộc đời và làm việc trong 40-50 năm sau đó sẽ bị phá vỡ”, bà Susand Lund, chuyên gia của McKinsey Global Institute, đồng tác giả của báo cáo, nói. “Chúng ta sẽ phải nghĩ đến việc học tập và đào tạo trong suốt quá trình sự nghiệp của mình”.
Các tác giả của báo cáo tin rằng thế giới sẽ chứng kiến một cuộc chuyển giao khổng lồ với quy mô chưa từng thấy từ đầu thập niên 1900, khi lao động là con người chuyển từ làm việc trong các nông trại sang nhà máy.
Một kế hoạch như vậy đòi hỏi sự đầu tư lớn từ cả khu vực công và tư nhân vào các các chương trình đào tạo mới và các chương trình chuyển giao lực lượng lao động.
Bất chấp những thách thức đang nổi lên, bản báo cáo vẫn tin tưởng lao động là con người sẽ tìm ra cách để thích nghi. Chẳng hạn, khi máy tính cá nhân (PC) ra đời vào thập niên 1980, người lao động đã mất một số công việc, nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều công việc mới xuất hiện. Những người lao động sẵn sáng phát triển những kỹ năng mới sẽ tìm được công việc mới.
“Những dự báo đáng sợ rằng robot sẽ chiếm công việc của chúng ta chỉ là sự thổi phồng”, bà Lund phát biểu. “Đúng là nhiều công việc sẽ được tự động hóa, nhưng vẫn sẽ có đủ việc làm cho mọi người ở hầu hết mọi ngành nghề”.
Các tác giả của bản báo cáo không cho rằng tự động hóa sẽ thay thế các công việc về quản lý con người, tương tác xã hội hay ứng dụng chuyên môn. Những nghề như làm vườn, thợ sửa ống nước, chăm sóc trẻ em và người già là vài trong số những nghề ít chịu rủi ro từ sự nổi lên của tự động hóa.