Một tàu khu trục tên lửa dẫn đường của Hoa Kỳ tiến gần đảo Hoàng Nham (hay bãi cạn Scarborough) trên Biển Đông khiến Trung Quốc nóng mặt.
Theo Washington Examiner, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng hôm thứ Bảy (20/1) cho biết Trung Quốc sẽ có “biện pháp cần thiết” để bảo vệ chủ quyền tự xưng của mình sau khi tàu khu trục USS Hopper của Hải quân Mỹ tiến vào phạm vi 12 hải lý của đảo Hoàng Nham vào tối thứ Tư.
Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, một tàu khu trục nhỏ của Trung Quốc “ngay lập tức đã hành động để nhận dạng và xác minh con tàu của Hoa Kỳ và đuổi nó đi bằng cảnh báo.”
Phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Wu Qian tuyên bố chính phủ Trung Quốc hy vọng rằng “Hoa Kỳ tôn trọng chủ quyền của Trung Quốc, tôn trọng những nỗ lực của các nước trong khu vực, và không gây rắc rối”.
Một hình ảnh vệ tinh chụp đảo Hoàng Nham hay bãi cạn Scarborough ở Biển Đông vào ngày 12/1/2018. (Ảnh: Getty)
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, nơi có tuyến đường biển quan trọng vận chuyển 1/3 lượng hàng hóa giao dịch toàn cầu, đồng thời cũng là nơi có trữ lượng dồi dào về hải sản và tiềm năng dầu khí.
Chính phủ Trung Quốc cũng đã tiến hành các dự án cải tạo đất ở nhiều rạn san hô và hòn đảo trên Biển Đông, thậm chí gia tăng các thiết bị vũ khí tại các cơ sở quân sự trên một số hòn đảo đang tranh chấp.
Ngoài Trung Quốc, Việt Nam, Brunei, Malaysia, Philippines và Đài Loan cũng có tuyên bố trên Biển Đông.
Trong tháng 10/2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẵn sàng làm trung gian hòa giải cho các bên có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông.
Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Trump đã thể hiện một số động thái cứng rắn hơn người tiền nhiệm Obama trong chính sách với Trung Quốc về Biển Đông.
Tháng 7, ông phê duyệt kế hoạch một năm cho phép hải quân Mỹ tiến hành các hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông, trong khi dưới thời Obama mỗi hoạt động như vậy phải xin phép từng lượt.
Tháng 5, tàu chiến Mỹ đã tiến hành ‘cuộc thao diễn’ trong phạm vi 12 hải lý của hòn đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng ở quần đảo Trường Sa. Động thái này chưa từng xảy ra dưới thời Obama và được cho là một thách thức trực tiếp đến hoạt động xây dựng phi pháp của Trung Quốc tại khu vực.
Nhiều lãnh đạo hải quân Mỹ phê phán ông Obama đã không cho phép các cuộc tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông từ năm 2012 đến năm 2015, theo tạp chí Hải quân (Navy Times) của Mỹ. Trong thời gian đó, Trung Quốc ra sức xây dựng các đảo nhân tạo và lắp đặt các thiết bị quân sự, tạp chí này cho biết.