Một nhà phân tích thuộc Viện Chiến lược Ngoại giao, Học viện Quan hệ Quốc tế, Bộ Ngoại giao Việt Nam, nói với BBC hôm thứ Tư rằng ông chưa có thông tin chính thức từ phía Việt Nam về việc ban lãnh đạo nước này đề xuất ‘hợp tác chung’ trên Biển với Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong cuộc trao đổi hôm 04/4/2018, Phó Viện trưởng, Tiến sỹ Trần Việt Thái, cho rằng nếu có ‘hợp tác, khai thác chung’ thì cần tuân thủ một số nguyên tắc chung chứ không thể tùy tiện, ông nói:
“Nếu đi vào khai thác chung, phải đáp ứng được mấy tiêu chí, một là nó phải ở khu vực thực sự có tranh chấp mà hai bên thực sự cùng công nhận, chứ không phải một bên đề xuất và một bên không công nhận.
“Điểm thứ hai là phải dựa trên luật pháp và các chuẩn mực quốc tế được thừa nhận rộng rãi, điểm thứ ba là phải bình đẳng cùng có lợi, thứ tư là tôn trọng lẫn nhau và không để ảnh hưởng đến bên thứ ba, không để ảnh hưởng đến bên khác. Và cuối cùng là không để ảnh hưởng đến an ninh, an toàn hàng hải nói chung.
‘Không phải muốn làm gì thì làm’
“Quan điểm của tôi là nếu muốn hợp tác, khai thác chung thì nó phải có những tiêu chí nhất định chứ không phải là chỉ nói hợp tác chung chung rồi muốn làm gì thì làm.”
Theo quan điểm riêng của nhà phân tích này, hiện chưa có hợp tác, khai thác chung nào trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc, tuy nhiên ông cho rằng hiện tại cũng có một số khu vực có thể hợp tác khai thác chung như ở ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ.
Trong cuộc trao đổi này, TS Trần Việt Thái cũng bình luận về chính sách đối ngoại của Việt Nam và dự báo tình hình an ninh trên Biển Đông từ nay tới cuối năm 2018.